Τεχνητή Νοημοσύνη: Οι απολύσεις λόγω AI όλο και επιταχύνονται

Η τεχνολογία αντικαθιστά τους ανθρώπους

Η Microsoft , σύμφωνα με τα ίδια τα λόγια του διευθύνοντος συμβούλου της Satya Nadella, «ανθεί». Τα τριμηνιαία της κέρδη εκτινάχθηκαν σχεδόν κατά 25% και η χρηματιστηριακή της αξία έφτασε τα 4 τρισεκατομμύρια δολάρια την περασμένη εβδομάδα. Υπό κανονικές συνθήκες, θα έμοιαζε παράδοξο το γεγονός ότι την ίδια στιγμή η εταιρεία απολύει χιλιάδες εργαζομένους.

Η επιδίωξη ενός πιο ευέλικτου εργατικού δυναμικού δεν είναι κάτι καινούργιο. Σε περιόδους οικονομικής αβεβαιότητας, οι εταιρείες περιορίζουν τις υπερβολές – μειώνοντας το προσωπικό και εξαλείφοντας την αναποτελεσματικότητα. Ωστόσο, σήμερα δεν πρόκειται απλώς για την επίτευξη περισσότερων με λιγότερους ανθρώπους. Οι εταιρείες προετοιμάζονται για μια εποχή κατά την οποία μπορεί να υπάρχει συνολικά λιγότερη εργασία για τους υπαλλήλους τους.

Ακόμα και όταν οι επικεφαλής επιχειρήσεων υποστηρίζουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη (AI) “ανασχεδιάζει” τις θέσεις εργασίας αντί να τις εξαλείφει, οι τίτλοι των ειδήσεων αφηγούνται μια άλλη ιστορία. Δεν είναι μόνο η Microsoft, αλλά και οι Intel και BT, ανάμεσα σε πολλές μεγάλες εταιρείες που ανακοινώνουν χιλιάδες απολύσεις ρητά συνδεδεμένες με την AI.

Στο παρελθόν, όταν ανακοινώνονταν απολύσεις, υπήρχε μια αίσθηση ότι πρόκειται για δυσάρεστες αλλά αναγκαίες αποφάσεις. Τώρα, οι διοικήσεις τις αντιμετωπίζουν ως σημάδι προόδου. Οι εταιρείες επιδιώκουν μεγαλύτερα κέρδη με λιγότερους ανθρώπους.

Για τον κλάδο της τεχνολογίας, τα έσοδα ανά εργαζόμενο έχουν εξελιχθεί σε κρίσιμο δείκτη απόδοσης. Οι start-ups του Y Combinator καυχιούνται ότι χτίζουν εταιρείες με μικρές ομάδες. Ένας ιστότοπος που ονομάζεται “Tiny Teams Hall of Fame” καταγράφει εταιρείες που αποφέρουν δεκάδες ή και εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε έσοδα με μόνο μια “χούφτα” υπαλλήλους.

Ο Sam Altman της OpenAI έχει προχωρήσει ακόμα περισσότερο, προβλέποντας την ενδεχόμενη άνοδο μιας εταιρείας ενός ατόμου αξίας 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων. Αυτό μπορεί ακόμη να μοιάζει υπερβολικό – αλλά είναι αδιαμφισβήτητο πως τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα μετασχηματίζουν ήδη την εργασία γραφείου. Ενώ δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας στην εποχή της AI και κάποιοι εργαζόμενοι ανακατανέμονται, πολλές θέσεις θα καταργηθούν. Οι εταιρείες δηλώνουν όλο και πιο συχνά ότι τα καθήκοντα αυτών των εργαζομένων δεν υπάρχουν πλέον.

Ήδη είναι εμφανές ότι η πρόσληψη προγραμματιστών έχει μειωθεί δραματικά. Και σχεδόν καθημερινά, τα εισερχόμενά μου παρέχουν παραδείγματα της ανωτερότητας της Τεχνητής Νοημοσύνης έναντι των ανθρώπων. Ένα από τα πιο πρόσφατα είναι το πώς μία από τις Big Four εταιρείες μείωσε τον χρόνο εκπόνησης ερευνών κατά 75%, ανακτώντας 3.600 ώρες αναλύσεων μέσω αναφορών που δημιουργούνται από AI.

Οι νεότεροι εργαζόμενοι θα έπρεπε να ανησυχούν ιδιαίτερα για αυτή την τάση. Ολόκληρα “σκαλοπάτια” στην επαγγελματική ιεραρχία δέχονται πλήγματα, υπονομεύοντας τις παραδοσιακές επαγγελματικές διαδρομές. Φυσικά, δεν φταίει μόνο η AI. Η μετεγκατάσταση εργασιών στο εξωτερικό, η δημοσιονομική πειθαρχία μετά την Covid και τα χρόνια χαμηλής ανάπτυξης έχουν καταστήσει τις προσλήψεις σε επίπεδο εισαγωγικού επιπέδου εύκολο στόχο περικοπών. Αλλά η Τεχνητή Νοημοσύνη αυξάνει τις πιέσεις.

Ο Dirk Hahn, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας προσλήψεων Hays, μου είπε: «Αν και θα υπάρξουν εξαιρέσεις, η άνοδος της AI θα μπορούσε να περιορίσει την ανάκαμψη σε ορισμένους νεότερους διοικητικούς ρόλους». Εάν τα ερείσματα διαβρώνονται, πού αφήνει αυτό τους μελλοντικούς εργαζόμενους; Τι μορφή παίρνουν οι οργανισμοί εάν υπάρχουν λιγότερες θέσεις εργασίας και θέσεις μεσαίας διοίκησης; Οι αγωγοί επαγγελματικής ανάπτυξης και ηγεσίας πρέπει να επαναπροσδιοριστούν.

Οι συνέπειες είναι τόσο πολιτισμικές όσο και οικονομικές. Αν οι θέσεις εργασίας δεν είναι εύκολα διαθέσιμες, θα διατηρήσει ένα πανεπιστημιακό πτυχίο την αξία του; Οι καριέρες ήδη γίνονται όλο και πιο «ελισσόμενες» και μη γραμμικές. Η άνοδος της freelancing εργασίας και της πρόσληψης εργολάβων έχει ήδη κατακερματίσει τη φύση της εργασίας σε πολλές περιπτώσεις. Η AI θα επιταχύνει περαιτέρω αυτή τη διαδικασία.

Αλλά είναι άραγε οι πιο «λιτές» επιχειρήσεις καλύτερες; Δεν είμαι πεπεισμένη ότι αυτές οι εταιρείες είναι πιο ανθεκτικές, ακόμα κι αν παρουσιάζουν καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα. Η ταχύτερη λήψη αποφάσεων και τα χαμηλότερα γενικά έξοδα είναι θετικά στοιχεία, αλλά μήπως αυτό σημαίνει λιγότερους πόρους για Έρευνα και Ανάπτυξη, νομικές λειτουργίες ή συμμόρφωση; Τι γίνεται με την ικανότητα μιας εταιρείας να αντέξει σοκ – από διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα μέχρι την αποχώρηση εργαζομένων και, τολμώ να πω, ανεξέλεγκτα ρομπότ;

Ορισμένες εταιρείες, όπως η Klarna, έχουν αλλάξει κατεύθυνση, διαπιστώνοντας ότι η απόλυση εκατοντάδων υπαλλήλων και η εξάρτηση από την AI οδήγησαν σε χειρότερη εμπειρία εξυπηρέτησης πελατών. Τώρα η εταιρεία τους θέλει πίσω.

Οι tech bros που προβάλλουν εταιρείες με ελάχιστο προσωπικό, υποτιμούν την πολυπλοκότητα των επιχειρηματικών λειτουργιών και των εταιρικών κουλτουρών που βασίζονται σε πολύ ανθρώπινες σχέσεις και αλληλεπιδράσεις.

Στην πραγματικότητα, ενώ η AI μπορεί πράγματι να διαχειριστεί τη ρουτίνα, θα πρέπει να δοθεί μια νέα έμφαση στον άνθρωπο – από τη δημιουργικότητα και τη συναισθηματική νοημοσύνη μέχρι την πολύπλοκη κρίση.

Αλλά αυτό μπορεί να συμβεί μόνο αν επενδύσουμε σε εκείνους που φέρνουν αυτές τις ιδιότητες και διδάσκουν την επόμενη γενιά εργαζομένων – και αυτή τη στιγμή, η πόρτα κλείνει για πολλούς από αυτούς.

Πηγή: news247