Ηράκλειο: Ο «γολγοθάς» των αναπληρωτών πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς

Ο πρόεδρος του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης «Δομίνικος Θεοτοκόπουλος» μίλησε για τον αγώνα δρόμου που δίνουν οι αναπληρωτές

Με την κλεψύδρα αναποδογυρισμένη ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. 259 νεοδιόριστοι εκπαιδευτικοί παίρνουν τις θέσεις τους στα σχολεία της Πρωτοβάθμιας Ηρακλείου, όμως τα κενά σε κρίσιμες ειδικότητες παραμένουν, καθιστώντας αναγκαία την άμεση τοποθέτηση των αναπληρωτών. Η ορκωμοσία των νεοδιόριστων θα ολοκληρωθεί την 1η Σεπτεμβρίου και η κατανομή ανά ειδικότητα έχει ως εξής: 45 δάσκαλοι (ΠΕ70), 92 νηπιαγωγοί (ΠΕ60), 35 δάσκαλοι ειδικής αγωγής (ΠΕ70 ΕΕ), 51 νηπιαγωγοί ειδικής αγωγής (ΠΕ60 ΕΕ), 3 εκπαιδευτικοί Αγγλικής Γλώσσας (ΠΕ06), 18 εκπαιδευτικοί Καλλιτεχνικών/Εικαστικών (ΠΕ08), 1 εκπαιδευτικός Μουσικής Επιστήμης (ΠΕ79.01), 10 εκπαιδευτικοί Φυσικής Αγωγής (ΠΕ11) και 4 εκπαιδευτικοί Πληροφορικής (ΠΕ86).

Ο πρόεδρος του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης «Δομίνικος Θεοτοκόπουλος» κ. Γιώργος Μακράκης, μίλησε στο cretatimes.gr για τα τους νέους διορισμούς, τον αγώνα δρόμου που δίνουν οι αναπληρωτές και τις ελλείψεις στο προσωπικό.

Ο μεγάλος Γολγοθάς των αναπληρωτών

Από χθες 25 Αυγούστου έως και την Παρασκευή 29 Αυγούστου, οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί καταθέτουν τις αιτήσεις τους μέσω ΟΠΣΥΔ, ενώ στη συνέχεια θα δηλώσουν ηλεκτρονικά τα σχολεία στα οποία επιθυμούν να τοποθετηθούν. Τα αποτελέσματα αναμένονται στις 6-7 Σεπτεμβρίου, ενώ η παρουσίαση στα σχολεία θα γίνει μόλις στις 10 και 11 Σεπτεμβρίου. Παρά τους μόνιμους διορισμούς που έγιναν, τα κενά παραμένουν και η παράλληλη στήριξη μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες συχνά καθυστερεί.

«Χρειαζόμαστε τουλάχιστον 1000 και πλέον εκπαιδευτικούς όλων των κατηγοριών για να μπορούμε να πούμε ότι τα σχολεία θα ανοίξουν με ένα στοιχειώδες επαρκές προσωπικό. Εκεί που πρέπει να έχουμε μεγάλο αριθμό προσλήψεων είναι σίγουρα σε δασκάλους και νηπιαγωγούς, είτε στην γενική είτε στην ειδική αγωγή. Θυμίζω ότι υπάρχουν πάρα πολλά κενά και στην παράλληλη στήριξη, που κάθε χρόνο πολλοί μαθητές μένουν χωρίς δάσκαλο ή καθυστερούν πολύ οι προσλήψεις. Συνεπώς χρειαζόμαστε πάνω από 1.000 προσλήψεις για να πούμε ότι ξεκινάμε με ένα επαρκές προσωπικό», τονίζει ο κ. Μακράκης.

Ο αριθμός των προσλήψεων για το 2025-26

Στην Α΄ Φάση προσλήψεων, σύμφωνα με την ενημέρωση του υπουργείου Παιδείας αναμένεται να προσληφθούν 21.600 περίπου αναπληρωτές εκπαιδευτικοί στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Γενική και Ειδική Εκπαίδευση και Αγωγή.Η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη έχει λάβει έγκριση συνολικά για 38.000 περίπου προσλήψεις αναπληρωτών για το σχολικό έτος 2025-26.

Διάρκεια ισχύος και τροποποιήσεις της αίτησης πρόσληψης

Ο εκπαιδευτικός και τα μέλη ΕΕΠ-ΕΒΠ έχουν το δικαίωμα να τροποποιούν οποτεδήποτε επιθυμούν τα στοιχεία της αίτησής τους, εντός συγκεκριμένης προθεσμίας. Η τροποποίηση γίνεται από το «ιστορικό αιτήσεων», επιλέγοντας το κουμπί «Προβολή/ Επεξεργασία» από τις διαθέσιμες ενέργειες δίπλα από την αίτηση.Σύμφωνα με το άρθρο 3 της υπ’ αριθμ. 104627/ΓΔ5/7-8-2020 (ΦΕΚ Β΄ 3344) υπουργικής απόφασης, η αίτηση κάθε υποψηφίου αναπληρωτή ή ωρομισθίου εκπαιδευτικού — για κάθε ειδικότητα και δομή εκπαίδευσης — υποβάλλεται μία και μόνο φορά ανά σχολικό έτος.

Δυνατότητες που παρέχονται στον υποψήφιο

Ο υποψήφιος έχει δύο βασικές επιλογές διαχείρισης της αίτησής του μέσω του ΟΠΣΥΔ:

1. Απενεργοποίηση αίτησης

Ο υποψήφιος μπορεί, οποιαδήποτε στιγμή μέσα στο σχολικό έτος, να απενεργοποιήσει την αίτησή του.

Προσοχή: αν η αίτηση απενεργοποιηθεί, δεν υπάρχει δυνατότητα επανενεργοποίησης.

2. Τροποποίηση αίτησης

Από 1η Οκτωβρίου έως και 30 Απριλίου, μπορεί να αφαιρέσει περιοχές ή άλλες επιλογές προτίμησης.

Δεν προβλέπεται προσθήκη νέων περιοχών σε αυτό το διάστημα, μόνο αφαίρεση.

Σημαντικές επισημάνσεις

Απευθείας ενέργεια από τον υποψήφιο

Όλες οι παραπάνω ενέργειες γίνονται από τον ίδιο τον υποψήφιο στο ΟΠΣΥΔ, με τους προσωπικούς του κωδικούς.

Πιθανή προσωρινή αναστολή των δυνατοτήτων

Σε περιπτώσεις άμεσης ανάγκης για προσλήψεις (π.χ. κενά σε σχολεία), το Υπουργείο μπορεί να αναστείλει προσωρινά αυτές τις δυνατότητες χωρίς προειδοποίηση.

Ειδικές προκηρύξεις μέσα στο έτος

Κατά το σχολικό έτος 2025-2026 μπορεί να εκδοθούν ειδικές προκηρύξεις για την κάλυψη λειτουργικών κενών σε συγκεκριμένα σχολεία, σύμφωνα με το άρθρο 86 του ν. 4547/2018 και τις τροποποιήσεις του.

Σε αυτή την περίπτωση:

Μπορεί να υποβληθεί αίτηση προτίμησης συγκεκριμένων σχολείων ακόμη και αν δεν έχει υποβληθεί αίτηση περιοχών στην τρέχουσα πρόσκληση ή αν αυτή έχει απενεργοποιηθεί.

Μπορούν να δηλωθούν σχολεία που ανήκουν σε περιοχές μη επιλεγμένες στην αρχική αίτηση.

Τι σημαίνει αυτό πρακτικά;

Ένας εκπαιδευτικός που έχει αφαιρέσει ή απενεργοποιήσει περιοχές από την αρχική αίτηση μπορεί, αν προκύψει ειδική προκήρυξη, να δηλώσει ακόμη και σχολεία εκτός των αρχικών του επιλογών. Αυτό προσφέρει μια δεύτερη ευκαιρία για πρόσληψη μέσα στο έτος.

Τι να προσέξουν οι εκπαιδευτικοί:

Οι περιοχές δεν ταυτίζονται πάντα με γεωγραφικά κριτήρια.

Ομαδοποιήσεις νησιών μπορεί να σημαίνουν ότι τοποθέτηση γίνεται σε διαφορετικά νησιά κάθε χρόνο.

Στα μικρά νησιά οι ανάγκες είναι συνήθως για λίγους εκπαιδευτικούς, αλλά η έλλειψη προσωπικού είναι πιο έντονη.

Πώς γίνεται η τοποθέτηση στις σχολικές μονάδες – Τι ισχύει με τα κενά

Σύμφωνα με τη θεσμοθετημένη διαδικασία, οι Διευθύνσεις Εκπαίδευσης καλούνται να ολοκληρώσουν την κατανομή των προσληφθέντων εντός τριών εργάσιμων ημερών από την ημέρα έκδοσης της απόφασης, χωρίς καθυστερήσεις.

Η τοποθέτηση πραγματοποιείται με ευθύνη του εκάστοτε Διευθυντή Εκπαίδευσης, ενώ οι σχετικές πληροφορίες – ειδικότητα, περιοχή, απόφαση πρόσληψης – καταχωρίζονται υποχρεωτικά στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης (Ο.Π.ΣΥ.Δ.).

Στις περιπτώσεις που οι προσληφθέντες αναπληρωτές δεν επαρκούν για να καλύψουν το σύνολο των λειτουργικών κενών, ενεργοποιείται ειδική διαδικασία αξιολόγησης. Οι αρμόδιες Διευθύνσεις Εκπαίδευσης καλούνται να ιεραρχήσουν την αναγκαιότητα κάλυψης των κενών ανά σχολική μονάδα και γνωστικό αντικείμενο, δίνοντας σαφή προτεραιότητα στις δομές της Ειδικής Αγωγής (Σ.Μ.Ε.Α.Ε. έναντι Τμημάτων Ένταξης), καθώς και στα μαθήματα που εξετάζονται πανελλαδικά.

Η διαδικασία αυτή αποσκοπεί στην αποτελεσματικότερη κάλυψη των κρίσιμων αναγκών της εκπαιδευτικής κοινότητας, ειδικά σε περιόδους που οι τοποθετήσεις δεν επαρκούν για την κάλυψη του συνόλου των σχολικών δομών.

Προϋποθέσεις άσκησης ιδιωτικού έργου με αμοιβή

Αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί δύνανται να ασκούν ιδιωτικό έργο ή εργασία με αμοιβή [π.χ. ως ωρομίσθιοι σε Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ)], εφόσον προηγουμένως έχουν λάβει την απαιτούμενη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 31 του ν.3528/2007 (Α΄ 26), άδεια από το εκάστοτε αρμόδιο Υπηρεσιακό Συμβούλιο.

Η φετινή χρονιά φέρνει τοποθετήσεις των αναπληρωτών τελευταία στιγμή, κοντά στον αγιασμό, γεγονός που δυσχεραίνει τον προγραμματισμό και την προετοιμασία των σχολείων.

Σύμφωνα με τον Κ. Μακράκη η σχολική χρονιά ξεκινάει με χειρότερα χρονικά όρους, καθώς οι αναπληρωτές θα πιεστούν πολύ, καθώς η τοποθέτησή τους αναμένεται να γίνει την παραμονή ή την ημέρα του αγιασμού, 10-11 Σεπτεμβρίου. «Οι σχολικές μονάδες, ιδιαίτερα αυτές που βασίζονται αποκλειστικά σε αναπληρωτές, θα αντιμετωπίσουν επιπλέον προβλήματα προετοιμασίας. Τα προηγούμενα χρόνια οι τοποθετήσεις γίνονταν αρχές Σεπτέμβρη. Φέτος φτάνουμε με την έναρξη των σχολείων να τοποθετούνται οι αναπληρωτές, κάτι που επηρεάζει και τον προγραμματισμό, κυρίως στα σχολεία που δεν είναι καθόλου στελεχωμένα. Ο νομός Ηρακλείου έχει πολλά χωριά και υπάρχουν σχολεία που βασίζονται μόνο στους αναπληρωτές. Αυτό σημαίνει πως οι συνάδελφοι θα πρέπει σε λίγες ημέρες να οργανώσουν μετακομίσεις, να βρουν σπίτι και παράλληλα να παρουσιαστούν στη σχολική μονάδα, κάτι που δημιουργεί τεράστιο άγχος και πίεση».

Το Ηράκλειο δεν είναι πλέον «πρώτη επιλογή»

Παρά το γεγονός ότι για πολλά χρόνια το Ηράκλειο αποτελούσε μία από τις πιο δημοφιλείς επιλογές αναπληρωτών, η εικόνα αυτή φαίνεται να αλλάζει, λόγω των υψηλών ενοικίων και των χαμηλών μισθών που παίρνει ένας εκπαιδευτικός. «Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια στροφή. Οι συνάδελφοι επιλέγουν πλέον περιοχές κοντά στη μόνιμη κατοικία τους. Ο λόγος είναι προφανής: οι χαμηλοί μισθοί σε συνδυασμό με το δυσβάσταχτο κόστος ζωής», επισημαίνει ο κ. Μακράκης. Παράλληλα, ένας νεοδιόριστος εκπαιδευτικός αμείβεται με 790 ευρώ, ενώ ο μισθός του αναπληρωτή ανέρχεται περίπου στα 900 ευρώ. Με τα ενοίκια σε Ηράκλειο, Ρέθυμνο και Χανιά να έχουν εκτοξευτεί, πολλές φορές αγγίζοντας το 50% του μηνιαίου εισοδήματος, η εύρεση στέγης έχει μετατραπεί σε πραγματικό πονοκέφαλο.

Παρά τα προβλήματα, τα σχολεία θα ανοίξουν με χαμόγελο

Οι εκπαιδευτικοί δηλώνουν έτοιμοι να ανταποκριθούν και θα κάνουν ό,τι περνά από το χέρι μας για να προετοιμάσουν τις σχολικές μονάδες, ώστε να υποδεχτούν με χαμόγελο και αγάπη τους μαθητές και τις μαθήτριες. «Ιδιαίτερα τα προ νήπια που μπαίνουν για πρώτη φορά στην προσχολική εκπαίδευση και τα παιδιά της πρώτης δημοτικού που κάνουν το βήμα προς το δημοτικό σχολείο. Θα συνεχίσουμε να πιέζουμε το υπουργείο Παιδείας τόσο για ζητήματα στελέχωσης όσο και για τη χρηματοδότηση των σχολείων, ώστε να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία τους και η στήριξη του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος», καταλήγει ο Γιώργος Μακράκης.