Στην «τροχιά» της διεθνοποίησης τα δημόσια ΑΕΙ, μέσω κοινών μεταπτυχιακών

Τα 74 συνολικά προγράμματα που έχουν πάρει έγκριση για χρηματοδότηση

Προχωρούν οι διαδικασίες για την ολοκλήρωση του σχεδιασμού των νέων, κοινών μεταπτυχιακών προγραμμάτων(Joint Master ή Dual Master), μεταξύ ελληνικών Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και διακεκριμένων ξένων πανεπιστημίων. Τα 74 συνολικά προγράμματα που έχουν πάρει έγκριση για χρηματοδότηση, προχωρούν ούτως ώστε να λειτουργήσουν το ερχόμενο ακαδημαϊκό έτος, 2026-27.

Για «ουσιαστική μεταρρυθμιστική τομή», που «ενισχύει τη θέση των ελληνικών πανεπιστημίων στον διεθνή χάρτη της Ανώτατης Εκπαίδευσης, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για τους φοιτητές και τους ακαδημαϊκούς μας, και καθιστώντας τη χώρα μας σημείο αναφοράς για υψηλού επιπέδου σπουδές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη», έκανε λόγο ο Νίκος Παπαϊωάννου, Υφυπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, αρμόδιος για την Ανώτατη Εκπαίδευση, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

«Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων (σ.σ. έγκρισης χρηματοδότησης) για τα κοινά μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών αποτελεί μια ακόμη έμπρακτη απόδειξη της αποφασιστικότητας της κυβέρνησης να επενδύσει στη γνώση, στην εξωστρέφεια και στη διεθνή αναγνώριση των ελληνικών πανεπιστημίων. Με τη στήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης και του Εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, εξασφαλίσαμε χρηματοδότηση ύψους σχεδόν 94 εκατομμυρίων ευρώ για 74 νέα, καινοτόμα προγράμματα που ενώνουν ελληνικά ΑΕΙ με κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου – από το Yale και το Harvard έως το Columbia και το Sorbonne», ανέφερε ο κ. Παπαϊωάννου.

Ο υφυπουργός Παιδείας προσέθεσε: «Με το έργο “Πανεπιστήμια Αριστείας”, αποδεικνύουμε στην πράξη ότι η Ανώτατη Εκπαίδευση είναι στρατηγική μας προτεραιότητα. Επενδύουμε στο ανθρώπινο κεφάλαιο, αναδεικνύουμε τη δυναμική των ελληνικών ΑΕΙ και δημιουργούμε τις συνθήκες ώστε η Ελλάδα να μην εξάγει πια ταλέντο, αλλά να το προσελκύει. Γιατί η διεθνοποίηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης δεν είναι μόνο εκπαιδευτική πολιτική. Είναι όραμα για μια Ελλάδα που πρωταγωνιστεί στη γνώση και την αριστεία».

«Η στρατηγική στήριξη από την Πολιτεία για τη λειτουργία των κοινών μεταπτυχιακών προγραμμάτων, αντανακλά στην ξεκάθαρη βούληση για διεθνοποίηση», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χρήστος Μιχαλακέλης, πρόεδρος της «Study In Greece», της ΑΜΚΕ των ελληνικών δημοσίων ΑΕΙ.

Ωστόσο, τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια έχουν να αντιμετωπίσουν διαφόρων ειδών προκλήσεις μπροστά τους, και οργανωτικές, αλλά και ως προς το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης όσων πρέπει να γίνουν, προκειμένου να εκταμιευθούν τα χρήματα που προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο συνολικός προϋπολογισμός για τη χρηματοδότηση των νέων, κοινών μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών, ανέρχεται στα 94 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το ποσό των 80 εκατ. ευρώ προέρχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το ποσό των 12 εκατ. ευρώ, από το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, για την κάλυψη του ΦΠΑ.

Πηγές που πρόσκεινται στην ακαδημαϊκή κοινότητα, εξέφρασαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ την ανησυχία τους για το κατά πόσον το σύνολο των ελληνικών ΑΕΙ θα προλάβουν να καταρτίσουν συμφωνητικό με τα πανεπιστήμια του εξωτερικού, αλλά και για τον χρόνο που θα χρειαστεί η διαδικασία πιστοποίησης των προγραμμάτων από την ΕΘΑΑΕ.

Η επόμενη πρόκληση που θα αντιμετωπίσουν τα προγράμματα, είναι η έγκαιρη προώθηση των προγραμμάτων προκειμένου να προσελκυθούν φοιτητές από το εξωτερικό. «Είναι αναγκαία η συντονισμένη προβολή όλων των ξενόγλωσσων προγραμμάτων, προπτυχιακών και μεταπτυχιακών, των πανεπιστημίων, ιδιαίτερα τώρα, που μπαίνουν σε ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον, όπως είναι αυτό της διεθνούς τριτοβάθμιας εκπαίδευσης» τόνισε ο κ. Μιχαλακέλης μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Όπως ανέφερε, στο πλαίσιο της διεθνούς προβολής και προώθησης των ξενόγλωσσων προγραμμάτων σπουδών και ενόψει της λειτουργίας κοινών μεταπτυχιακών προγραμμάτων η Study in Greece προσφέρει στα ελληνικά πανεπιστήμια ένα ολοκληρωμένο πακέτο υπηρεσιών με στόχο την ενίσχυση της απήχησης και της ελκυστικότητας των προγραμμάτων καθώς και την προσέλκυση διεθνών φοιτητών.

Το παράδειγμα της συνεργασίας ΕΚΠΑ – Υale

Από τα προγράμματα που έχουν προχωρήσει στο κομμάτι των διαδικαστικών, είναι εκείνο μεταξύ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του πανεπιστημίου Yale, με τίτλο «Περιβαλλοντικές Επιστήμες και Παγκόσμια Δημόσια Υγεία».

«Υπάρχει συγκεκριμένος προγραμματισμός, τον οποίο ακολουθούμε. Έχουμε ήδη προδιαγράψει τι θα κάνει το κάθε ίδρυμα και προχωράμε», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νίκος Θωμαΐδης, αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης του ΕΚΠΑ και υπεύθυνος καθηγητής του προγράμματος από μεριάς ΕΚΠΑ.

Πιο συγκεκριμένα, όπως σημείωσε, το αργότερο μέχρι τις 31 Μαΐου 2025, θα πρέπει όλα τα εγκεκριμένα ΜΠΣ να έχουν καταθέσει φάκελο πιστοποίησης στην ΕΘΑΑΕ. Στη συνέχεια, υπολόγισε ότι προκειμένου να λειτουργήσουν τα μεταπτυχιακά τον Σεπτέμβριο του 2026, θα πρέπει να γίνουν οι προσκλήσεις για υποβολή αιτήσεων τον ερχόμενο Ιούνιο του 2026. Ωστόσο, από πλευράς ΕΚΠΑ υπάρχει σχεδιασμός δράσεων προβολής του συγκεκριμένου μεταπτυχιακού και των άλλων του πανεπιστημίου νωρίτερα, ούτως ώστε να κερδηθεί πολύτιμος χρόνος για την προσέλκυση φοιτητών.

Όπως επισήμανε, το συγκεκριμένο κοινό μεταπτυχιακό θα είναι Dual, που σημαίνει ότι τα δύο πανεπιστήμια θα έχουν ταυτόχρονα εισακτέους στο πρώτο έτος. Στο δεύτερο έτος, οι εισακτέοι θα πηγαίνουν από το πανεπιστήμιο εισαγωγής τους, στο δεύτερο πανεπιστήμιο. Μάλιστα, υπάρχει ήδη πρόβλεψη για χορήγηση υποτροφιών σε όσους εισαχθούν στην Ελλάδα, προκειμένου να υπάρξει επιπλέον κίνητρο για όσους θελήσουν να ακολουθήσουν τις συγκεκριμένες σπουδές.

Συνολικά, προβλέπεται το ΕΚΠΑ να έχει 30 εισακτέους, ως μέγιστο αριθμό, εκ των οποίων οι 20 να προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και οι 10 από τρίτες χώρες.

«Κάθε ένα από τα εγκεκριμένα προγράμματα θα έχει τις δικές του προδιαγραφές και τον δικό του κανονισμό, ωστόσο θα προβλέπεται ποσόστωση ευρωπαίων και διεθνών φοιτητών», εξήγησε.

Πανεπιστήμια και οι αριθμοί

Εκτός από την παραπάνω συνεργασία, μεταξύ ΕΚΠΑ και Υale, ορισμένα από τα νέα, κοινά μεταπτυχιακά προγράμματα που εγκρίθηκαν και που αναμένεται να αρχίσουν τη λειτουργία τους από το ακαδημαϊκό έτος 2026-27, είναι και τα εξής:

– Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Harvard University: Εξατομικευμένη Ιατρική στις πολυπαραγοντικές Οφθαλμικές Παθήσεις μέσω διεπιστημονικής προσέγγισης

– Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και Sorbonne Université: Βιομηχανική Κατάλυση και Βιώσιμη Ενέργεια

– Πάντειο Πανεπιστήμιο και Columbia University: Παγκόσμια Κίνα

– Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και Boston University: Κρανιοπροσωπική Μηχανική

– Γεωπονικό Πανεπιστήμιο και University College London: Διατροφή και Βιωσιμότητα

– Πολυτεχνείο Κρήτης και ETH Zurich: Τεχνολογία Βιόσιμων Υποδομών και Καινοτομία για το μέλλον

– Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και Columbia University New York: Ανθρωπιστική δράση και συμπεριληπτική διαχείριση προκλήσεων της Δημόσιας και Ενιαίας Υγείας

– Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και Heidelberg University: Τοπία πολιτιστικής κληρονομιάς και σχεδιασμός

– Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και Imperial College London: Το μικροβίωμα στην υγεία και την ασθένεια

Ενδεικτικά, μερικά επιπλέον ονόματα των πανεπιστημίων του εξωτερικού που θα συνεργαστούν με τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια είναι τα εξής: King’s College London, George Mason University, State University of New York, University Paris VIII, York University, Ludwig-Maximilians University, Sibelius Academy, Beijing Language and Culture University, Cyprus University of Technology.

Τέλος, ακολουθεί λίστα με τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια και τον αριθμό των συνεργασιών που αναμένεται να συνάψουν.

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης: 12

Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων: 7

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: 6

Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης: 5

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών: 4

Ιόνιο Πανεπιστήμιο: 4

Πανεπιστήμιο Μακεδονίας: 4

Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών: 3

Πανεπιστήμιο Κρήτης: 3

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας: 3

Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου: 3