«Πράσινα» λόγια, «μαύρη» ενέργεια

Της Έφη Τριήρη-Η φετινή COP30 στη Βραζιλία βγάζει στην επιφάνεια άβολες αλήθειες. Και αρχίζει με πολλή υποκρισία. Η Βραζιλία που την φιλοξενεί, έχει δεσμευθεί να τερματίσει και να αντιστρέψει την αποψίλωση των δασών, ενώ η κρατική εταιρεία πετρελαίου της Petrobras έλαβε άδεια να κάνει έρευνες για πετρέλαιο κοντά στις εκβολές του Αμαζονίου ποταμού. «Από αυτόν τον πλούτο θα προέλθουν τα χρήματα για να χτίσουμε τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια», είχε πει ο πρόεδρος Σίλβα ντα Λούλα.

Οι εκπομπές από τα ορυκτά καύσιμα θα τροφοδοτούν την ίδια την κλιματική αλλαγή που θέλουμε να καταπολεμήσουμε. Μπορεί λοιπόν η COP30 να γίνει κάτι πιο ουσιαστικό από μια παράσταση καλών προθέσεων; Οι ηγέτες, εν απουσία αυτών από τις πλέον ρυπογόνες χώρες του πλανήτη, θα ανταλλάξουν χειραψίες και θα υπογράψουν δεσμεύσεις, την ώρα που οι εκπομπές αυξάνονται, δασικές εκτάσεις καίγονται και η πράσινη μετάβαση καθυστερεί.

Οι σχεδόν 200 χώρες που θα συγκεντρωθούν στην Μπελέμ της Βραζιλίας θα πιεστούν να καλύψουν το κενό ανάμεσα στις δεσμεύσεις τους για μείωση εκπομπών και σε αυτό που πραγματικά απαιτείται. Συγχρόνως, υπάρχει και η σκληρή πραγματικότητα. Για παράδειγμα, η Ε.Ε. θα πρέπει να ισορροπήσει τους περιβαλλοντικούς στόχους με την ανάγκη να διατηρήσει την κοινωνική συνοχή και την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας της.

Πρόκειται για μια πραγματική κλιματική πολιτική ή για μια βιομηχανία υποκρισίας; Εταιρείες που μιλούν για ουδετερότητα άνθρακα επενδύουν σε νέα κοιτάσματα πετρελαίου, ενώ κυβερνήσεις που υπόσχονται πράσινη ανάπτυξη επιδοτούν τα ορυκτά καύσιμα και χτίζουν ενεργοβόρα data centers.

Δεν γίνεται όμως να ζητάς λιγότερα καύσιμα, όταν η ίδια η ψηφιακή οικονομία χρειάζεται τεράστιες ποσότητες ενέργειας, αφού οι υποδομές της τεχνητής νοημοσύνης είναι το νέο «πετρέλαιο» του 21ου αιώνα.

Εάν, λοιπόν, η COP30 θέλει να κάνει κάτι πιο ουσιαστικό, ας μιλήσει για την ηλεκτρική εξάρτηση της ψηφιακής εποχής και ας χτυπήσει τα συμφέροντα που κρατούν το σύστημα εξαρτημένο από το πετρέλαιο θέτοντας δεσμευτικούς μηχανισμούς λογοδοσίας. Γιατί το μεγαλύτερο ψέμα της εποχής μας είναι πως μπορούμε να έχουμε άπειρη ενέργεια, άπειρη τεχνολογία και μηδενικές εκπομπές – ταυτόχρονα. Δεν γίνεται. Και το ξέρουμε όλοι