Εισφορές ελεύθερων επαγγελματιών: Αύξηση έως το 2,5% για το 2026

Σημειώνεται ότι από το 2023 και μετά, έχουν ανέλθει αθροιστικά, στο 16% οι διαδοχικές, ετήσιες αυξήσεις

Την οριοθέτηση αντισταθμιστικών μέτρων που θα περιορίσουν την επιβάρυνση από την αύξηση τις ασφαλιστικές εισφορές που υφίστανται κάθε αρχή νέου έτους, εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες, αναζητεί το Οικονομικό Επιτελείο.

Η αύξηση, που -εκτός απροόπτου- θα ανέλθει έως το 2,5% για το 2026, προκαλεί αντιδράσεις και δημιουργεί την ανάγκη για νέες προτάσεις, ώστε να αλλάξει το μοντέλο.

Δεν είναι τυχαίο ότι υπάρχουν κλάδοι (π.χ., έμποροι), που αναζητούν τις βέλτιστες δυνατές προτάσεις που δεν θα επιφέρουν αρνητική επίδραση στα δημόσια έσοδα, αλλά ταυτόχρονα να περιορίσουν την επιβάρυνση που υφίστανται οι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι.

Σημειώνεται ότι από το 2023 και μετά, έχουν ανέλθει αθροιστικά, στο 16% οι διαδοχικές, ετήσιες αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές.

Το πρόβλημα φαίνεται ότι έχει γίνει αντιληπτό από την πλευρά της κυβέρνησης, που βρίσκεται σε αναζήτηση της καλύτερης δυνατής λύσης, ώστε να επέλθει κάποιας μορφής ισορροπία στην αγορά.

Τι εξετάζεται

Οι προτάσεις που εξετάζονται, έως τώρα, είναι οι εξής:

*** Να μην πραγματοποιείται καμία αύξηση στις ασφαλιστικές εισφορές για όσο χρονικό διάστημα ο πληθωρισμός «τρέχει» με ποσοστό 2% και άνω. Μόνο όταν υποχωρεί κάτω απ’ αυτό το κρίσιμο όριο, να αποφασίζεται αύξηση στις εισφορές.

*** Όταν ο πληθωρισμός περιορίζεται, η όποια αύξηση των εισφορών να προκύπτει σε συνάρτηση με την πορεία του τζίρου των επιχειρήσεων ή της ευρύτερης πορείας του ΑΕΠ της χώρας.

Ουσιαστικά, οι προτάσεις που αξιολογούνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες στα υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών, εστιάζονται στο να αποσυνδεθεί η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών από την αντίστοιχη αύξηση των συντάξεων, σε ετήσια βάση.

Ο γνωστός δικηγόρος, Δημήτρης Μπούρλος, δήλωσε στη «Ν» για το θέμα ότι «η επιβάρυνση από την αύξηση στις ασφαλιστικές εισφορές είναι δυσβάσταχτη για τους ελεύθερους επαγγελματίες, σε συνδυασμό με τις υπόλοιπες, π.χ. φορολογικές. Όμως είναι βέβαιο ότι χρειάζονται αναπροσαρμογές, ειδικά στον κλάδο σύνταξης. Ίσως έφτασε η στιγμή για ένα διαφορετικό πεδίο ισορροπίας, εισφορών – παροχών».

Είναι χαρακτηριστικό, πάντως, ότι γενικό έγγραφο του e-ΕΦΚΑ επισημαίνει ότι πήρε παράταση για άλλο ένα έτος, έως την 31η Δεκεμβρίου 2026, η αναπροσαρμογή των ποσών των ασφαλιστικών κατηγοριών για μη μισθωτούς (ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες), βάσει της ετήσιας μεταβολής του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.

Υπενθυμίζεται ότι αυτή η υποχρέωση – δέσμευση, προϋπάρχει της χρήσης του Δείκτη Μεταβολής Μισθών, που θα έπρεπε να έχει ενεργοποιηθεί από την 1η Ιανουαρίου 2025. Κάτι τέτοιο δεν συνέβη και έτσι η ισχύουσα διαδικασία παρατείνεται για άλλο ένα έτος, δηλαδή έως το τέλος του 2026.

Έτσι για άλλο ένα έτος οι ασφαλιστικές εισφορές για τους μη μισθωτούς ασφαλισμένους για όλους τους κλάδους ασφάλισης, θα αυξηθούν κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή της προηγούμενης χρονιάς. Η διαδικασία θα ολοκληρωθεί με διαπιστωτική πράξη, που θα εκδώσει το υπουργείο Εργασίας.

Μικρές συντάξεις

Πάντως, η αύξηση στις εισφορές θεωρείται αναγκαία, για να μην προκύψουν στο τέλος του εργασιακού βίου, πολύ μικρές συντάξεις για χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες. Είναι χαρακτηριστικό πως, ακόμα και με τη νέα αύξηση έως 2,5% που προγραμματίζεται, οι προβολές που έχουν γίνει, οδηγούν στο αποτέλεσμα πως η κύρια σύνταξη γήρατος, με 40 χρόνια προϋπηρεσίας, δεν θα υπερβαίνει τα 890 ευρώ, για όσους επιλέξουν την 1η ασφαλιστική κατηγορία.

Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αυτές οι αυξήσεις που κάθε έτος αποφασίζονται δεν βελτιώνουν το τελικό αποτύπωμα των συντάξεων που θα προκύψουν στο μέλλον.

Σημειώνεται ότι ήδη η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως έχει προαναγγείλει πως η αύξηση θα είναι 2%-2,5% στις ασφαλιστικές εισφορές.

Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, στο ανώτερο επίπεδο, το +2,5% μεταφράζεται στην 1η ασφαλιστική κατηγορία, για εισφορές που θα ανέλθουν, στον κλάδο της κύριας σύνταξης στα 250,76 ευρώ τον μήνα, σε σχέση με τα 244,65 ευρώ που ήταν έως τώρα

Άρα, πρόκειται για αύξηση 6,11 ευρώ τον μήνα. Υπενθυμίζεται ότι στην 1η Ασφαλιστική Κατηγορία ασφαλίζονται πάνω από το 80% των μη μισθωτών. Αιτία είναι ότι επιθυμούν να πετύχουν όσο γίνεται μικρότερη επιβάρυνση στις μηνιαίες δαπάνες τους, από τις ασφαλιστικές εισφορές που υποχρεώνονται να καταβάλλουν.