Οι 4 άξονες για τα κόκκινα δάνεια, το αγροτικό πετρέλαιο, τα θερμοκήπια και τις αδρανείς γαίες – Μειώνονται οι δόσεις για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες
Ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων για αγρότες και αγροτικούς συνεταιρισμούς, πρόγραμμα για την ανάπτυξη των θερμοκηπιακών καλλιεργειών ύψους 600 εκατ. ευρώ και τη μονιμοποίηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το αγροτικό πετρέλαιο από το 2025 ύψους 100 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνονται στα μέτρα για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα, που ανακοινώθηκαν στην 88η ΔΕΘ, την εξειδίκευση των οποίων παρουσίασε στη διυπουργική συνέντευξη, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας.
Την ίδια στιγμή καλά είναι τα νέα και για τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες με τραπεζικά δάνεια, καθώς η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ θα γίνεται από εδώ και στο εξής ολοένα και πιο αισθητή.
Ειδικότερα, τα «κόκκινα δάνεια» υπολογίζονται συνολικά σε 3.8 δισ. ευρώ, με τα «βάρη» να αφορούν σε 26.000 ακίνητα (αξίας 1,5 δισ. ευρώ), 750 αγροτικούς συνεταιρισμούς και 21.000 αγρότες. Η πλειοψηφία των δανείων αυτών είναι στην πρώην Αγροτική Τράπεζα, ενώ σύμφωνα με τον ΥπΑΑΤ, αναμένεται σημαντική διαγραφή των χρεών αλλά και νέα τραπεζική χρηματοδότηση.
Στόχος είναι, όπως επισήμανε ο κ. Τσιάρας, είναι η στήριξη των συνεργατικών σχημάτων, η ενίσχυση βιώσιμων συνεταιρισμών, η άμεση πρόσβαση σε λύσεις νέας τραπεζικής χρηματοδότησης και οι βιώσιμες ρυθμίσεις αγροτικών δανείων.
Σε συνεργασία με την ΕΘΕΑΣ θα υπάρξουν:
- Νέο πλαίσιο ρυθμίσεων/συμβατικών εξοφλήσεων με σημαντική διαγραφή οφειλών στη βάση του λογιστικού υπολοίπου
- Συνδυαστική λύση επί παλαιών απαιτήσεων (λύσεις διαγραφής οφειλών) με ταυτόχρονη νέα τραπεζική χρηματοδότηση
- Προώθηση συνεργειών μεταξύ βιώσιμων Συνεταιρισμών
- Άμεση αξιοποίηση ακινήτων και εκμίσθωση αυτών προκειμένου για την αύξηση ταμειακών ροών
- Προώθηση Συγχωνεύσεων – Αποσχίσεων και εν γένει Εταιρικών Μετασχηματισμών μη βιώσιμων
- 600 εκατ. ευρώ για θερμοκηπιακές καλλιέργειας
- Στα 600 εκατ. ευρώ ανέρχεται το πρόγραμμα για την αύξηση της θερμοκηπιακής καλλιέργειας στην επικράτεια, με στόχο την τόνωση της εξωστρέφειας.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία η Ελλάδα έχει λιγότερα από 48.000 στρέμματα με θερμοκηπιακές καλλιέργειες, ενώ η Ολλανδία διαθέτει 120.000 στρέμματα και η Τουρκία 800.000 στρέμματα.
Για την αύξηση της παραγωγής, ο κ. Τσιάρας παρέθεσε το παράδειγμα της καλλιέργειας της ντομάτας, επισημαίνοντας ότι η παραγωγή της υπαίθριας φτάνει τους 3 τόνους/στρέμμα, ενώ στα θερμοκήπια η αντίστοιχη παραγωγή ανέρχεται στα 13,5 τόνους/στρέμμα.
Με τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες θα υπάρχει εξοικονόμηση ενέργειας κατά 30%, μείωση της κατανάλωσης νερού, ενώ θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας.
Η χρηματοδότηση του προγράμματος είναι κατά 50% μέσω ΠΑΑ (300 εκατ. ευρώ), το 35% με τραπεζικό δανεισμό και το 15% ιδία κεφάλαια.
Σε πληγείσες από φυσικές καταστροφές περιοχές και στο Β. Αιγαίο το ποσοστό ενίσχυση προσαυξάνεται κατά 10%.
Δικαιούχοι θα είναι φυσικά, συλλογικά και νομικά πρόσωπα.
Αδρανείς γαίες
Ταυτόχρονα, ο κ. Τσιάρας ανέφερε ότι στα σχέδια βρίσκεται η ανταλλαγή και αντιπαροχή των αδρανών δημόσιων γαιών που ανήκουν στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Στόχος είναι η αξιοποίηση των γαιών αυτών για αγροτική χρήση αλλά και για αναπτυξιακούς και κοινωνικούς λόγους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥπΑΑΤ, στις αδρανείς γαίες περιλαμβάνονται δάση 2,448 εκατ. στρεμμάτων, βοσκές – χερσολιβαδικά και χέρσα 7,335 εκατ. στρέμμα και αγροί, δενδρώνες 1,799 εκατ. στρέμματα.
Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί είναι η επικαιροποίηση του ν 4061/12 με:
- Εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου διαχείρισης των ακινήτων του ΥπΑΑΤ
- Αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων για τη διαχείριση και προστασία των εν λόγω εκτάσεων
- Επίλυση εκκρεμοτήτων που αφορούν σε ιδιοκτησιακά ζητήματα καθώς και θέματα αλλαγής χρήσης γης
- Άρση γραφειοκρατικών εμποδίων για τη σύσταση ή μεταβίβαση εμπραγμάτων δικαιωμάτων σε ιδιωτικές εκτάσεις
- Δημιουργία εργασίας σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την πλήρη αποτύπωση των διαθέσιμων γαιών
Το αγροτικό πετρέλαιο
Ειδικότερα, σε ότι αφορά το αγροτικό πετρέλαιο, μονιμοποιείται η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, από το 2025. Το μέτρο αυτό είναι ύψους 100 εκατ. ευρώ. Δικαιούχοι είναι 298.000 κατ’ επάγγελμα αγροτών, ενώ οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησής θα καθοριστεί με ΚΥΑ μετά από διαβούλευση με της ΕΘΕΑΣ και λοιπούς κοινωνικούς φορείς.
Μειώνονται οι δόσεις για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες
Το εφετινό φθινόπωρο οι δανειολήπτες των δύο κατηγοριών αναμένεται να δουν σημαντικές μειώσεις στο κόστος εξυπηρέτησης των οφειλών τους.
Πρόκειται για χορηγήσεις κοντά στα 70 δισ. ευρώ, που επιβαρύνονται με κυμαινόμενα στην πλειονότητά τους επιτόκια, τα οποία μετά την εκκίνηση της διαδικασίας αποκλιμάκωσης των δεικτών της ΕΚΤ, θα μειωθούν αισθητά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η ετήσια επιβάρυνση των υπό εξέταση ανοιγμάτων έπιασε «οροφή» στα τέλη του 2023. Ήταν η περίοδος που τα διατραπεζικά επιτόκια euribor είχαν σκαρφαλώσει στα υψηλότερα επίπεδα από το 2008, λόγω των κινήσεων της Ευρωτράπεζας για τον έλεγχο των πληθωριστικών πιέσεων.
Ειδικότερα, το Νοέμβριο του 2023 το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο στα υφιστάμενα δανειακά υπόλοιπα των ελεύθερων επαγγελματιών είχε αναρριχηθεί στο 7,13% έναντι μόλις 4,20% το καλοκαίρι του 2022, πριν η Φρανκφούρτη ξεκινήσει την αυστηροποίηση της νομισματικής της πολιτικής.
Ανάλογη πορεία ακολούθησε το κόστος δανεισμού και για τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, το μέσο επιτόκιο βρέθηκε στα τέλη της περυσινής χρονιάς έως και το 6,43% από μόλις 2,99% το Μάιο του 2023.
Οι λόγοι της πτώσης
Έκτοτε τα επιτόκια τόσο στα επιχειρηματικά, όσο και στα επαγγελματικά δάνεια, υποχωρούν σταθερά. Αυτό, σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους οφείλεται σε δύο λόγους:
Πρώτον, πολλοί δανειολήπτες πέτυχαν μέσω διαπραγμάτευσης με τον πιστωτή τους τη μείωση των spreads, ενώ φαίνεται πως στην προκειμένη περίπτωση λειτούργησε ο ανταγωνισμός, μιας και τα πιστωτικά ιδρύματα δίνουν μάχη για τη χρηματοδότηση των νομικών προσώπων με την καλύτερη πιστοληπτική αξιολόγηση, ο αριθμός των οποίων δεν είναι απεριόριστος.
Δεύτερον, ξεκίνησε ουσιαστικά από την άνοιξη του 2024 η υποχώρηση των συνδεδεμένων με τα συγκεκριμένα προγράμματα ευρωπαϊκών δεικτών αναφοράς.
Συγκεκριμένα, το euribor 1 μήνα, από το οποίο εξαρτάται η πλειονότητα των χορηγήσεων, πλην των στεγαστικών δανείων, σημείωσε πτώση από τη ζώνη του 3,9% στο 3,4% σήμερα.
Οι δύο αυτοί παράγοντες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο για τη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης των συγκεκριμένων χρηματοδοτήσεων. Με βάση την Τράπεζα της Ελλάδος, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο στα δάνεια των ελεύθερων επαγγελματιών είχε υποχωρήσει από τα υψηλά του έως και τον περασμένο Ιούλιο κατά 36 μονάδες βάσης στο 6,77% και των αντίστοιχο των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων κατά 51 μονάδες βάσης στο 5,92%.
Έκτοτε το euribor 1 μήνα βρέθηκε ακόμη πιο χαμηλά, κατά 25 μονάδες βάσης, εξέλιξη που θα αποτυπωθεί στα στοιχεία που θα ανακοινώσει η κεντρική τράπεζα για τα επιτόκια του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου. Η ελάφρυνση των δόσεων δεν θα σταματήσει εδώ, αλλά θα συνεχιστεί κατά πάσα πιθανότητα έως το τέλος της εφετινής χρονιάς και καθόλη τη διάρκεια του 2025, καθώς η ΕΚΤ θα προχωρά σε περικοπές των δεικτών της.
Τραπεζικές πηγές δεν αποκλείουν μία υποχώρηση του μέσου κόστους δανεισμού κατά 150 μονάδες βάσης σε βάθος 12μήνου από τα τρέχοντα επίπεδα.
Η λιανική τραπεζική
Από την άλλη, δεν αναμένεται προς ώρας να επωφεληθούν όσοι αποπληρώνουν στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο. Από τη μία πλευρά, τα δάνεια στέγης προστατεύονται ήδη από την άνοιξη του 2023, καθώς οι τράπεζες ενεργοποίησαν πλαφόν στο ύψος των ευρωπαϊκών δεικτών αναφοράς στα επίπεδα που βρίσκονταν στις αρχές της περυσινής χρονιάς.
Έκτοτε οι δόσεις τους έχουν σταθεροποιηθεί. Η συγκεκριμένη δράση έχει ισχύ έως και το Μάιο του 2025. Για να δουν μέχρι τότε οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες μείωση των μηνιαίων καταβολών τους θα πρέπει, ανάλογα με το πρόγραμμά τους:
- Το euribor 1 μήνα να πέσει κάτω από το 2,7% έναντι 3,4% σήμερα
- Το euribor 3 μηνών κάτω από το 2,85% έναντι 3,47% σήμερα
- Το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ κάτω από το 3,3% έναντι 3,65% σήμερα
Από την άλλη πλευρά, στη συντριπτική πλειονότητα των καταναλωτών δανείων τα επιτόκια καθορίζονται διοικητικώς από τις τράπεζες. Άρα η όποια ελάφρυνση εξαρτάται από την πολιτική που θα εφαρμόσουν οι τελευταίες και όχι από την πορεία των δεικτών της ΕΚΤ.
Να σημειωθεί πάντως ότι κατά την περίοδο σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής τα επιτόκιά τους δεν αυξήθηκαν σε γενικές γραμμές. Άρα δεν θα πρέπει να αναμένουν οι δανειολήπτες σημαντικές μεταβολές στις δόσεις τους το επόμενο διάστημα.
Με πληρορφοφίες από ot.gr, euro2day.gr, capital.gr
Ακολουθήστε μας στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία νέα