Air Fryer: Υπήρχαν από το 1945, απλώς με διαφορετικό όνομα

Η άγνωστη ιστορία

Πολύ πριν γίνει το πιο πολυσυζητημένο gadget της κουζίνας, πολύ πριν γεμίσει τις οθόνες του TikTok με viral συνταγές και συμβουλές, το air fryer υπήρχε ήδη — όχι με την εικόνα που γνωρίζουμε σήμερα, αλλά με την ίδια ακριβώς τεχνολογία: την κυκλοφορία καυτού αέρα γύρω από το φαγητό.

Το 1945, λίγο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, παρουσιάστηκε ο πρώτος convection φούρνος ευρείας χρήσης με την ονομασία Maxson Whirlwind Oven. Δεν χρησιμοποιούσε λάδι, δεν έμοιαζε με τηγάνι, ούτε διεκδικούσε τίτλους καινοτομίας. Είχε, όμως, έναν ανεμιστήρα που έσπρωχνε καυτό αέρα, ψήνοντας το φαγητό γρήγορα και ομοιόμορφα — βασική αρχή που σήμερα εμπορεύεται η βιομηχανία ως “air frying”.

Αν και η σχετική τεχνολογία είχε ήδη καταγραφεί από το 1914, χρειάστηκε να φτάσουμε στα μέσα της δεκαετίας του ’40 για να δούμε τις πρώτες πρακτικές εφαρμογές. Οι φούρνοι με αέρα χρησιμοποιήθηκαν κυρίως σε εργοστάσια, αεροπλάνα και επαγγελματικές κουζίνες. Για δεκαετίες δεν ονομάστηκαν ποτέ “air fryers”· ήταν απλώς φούρνοι με αέρα – αποδοτικοί, γρήγοροι και ενεργειακά πιο φιλικοί.

Η μεγάλη στροφή ήρθε το 2006, όταν η γαλλική SEB παρουσίασε την πρώτη οικιακή συσκευή “χωρίς λάδι” με το εμπορικό σήμα Actifry. Η υπόσχεση ήταν σαφής: “τηγανητό φαγητό χωρίς τηγάνι”. Η συσκευή αξιοποιούσε παλιά τεχνολογία, αλλά την παρουσίαζε με νέο, ελκυστικό τρόπο.

Τέσσερα χρόνια αργότερα, η Philips πήρε τη σκυτάλη και μετέτρεψε το concept σε παγκόσμια τάση. Στην έκθεση IFA του Βερολίνου, το 2010, παρουσίασε το Airfryer, μια νέα εκδοχή του “ψησίματος με αέρα”, με σλόγκαν που απογείωσε το ενδιαφέρον του κοινού. Το κοινό άκουσε “τηγανητά χωρίς λάδι” και ενθουσιάστηκε. Ελάχιστοι σκέφτηκαν ότι επρόκειτο απλώς για έναν μικρό φούρνο με ανεμιστήρα.

Τεχνικά, το air fryer δεν τηγανίζει. Δεν βράζει, ούτε ψήνει όπως ένας παραδοσιακός φούρνος. Χρησιμοποιεί καυτό αέρα σε κυκλική, ταχύτατη κίνηση για να δημιουργήσει μια τραγανή, χρυσαφένια κρούστα. Πρόκειται για το γνωστό Maillard reaction, την ίδια χημική αντίδραση που δίνει γεύση και χρώμα στα ψητά.

Στην ουσία, είναι ένας μικρός convection φούρνος με πιο συγκεντρωμένη θερμότητα, μικρότερο χρόνο μαγειρέματος και σχεδόν καθόλου λάδι. Η μαγεία του κρύβεται λιγότερο στην τεχνολογία και περισσότερο στο πώς αυτή “ξανασερβιρίστηκε” επικοινωνιακά. Και αυτό είναι το μυστικό της επιτυχίας του.

Μέχρι το 2023, σχεδόν 6 στα 10 αμερικανικά νοικοκυριά διέθεταν τουλάχιστον ένα air fryer. Οι εταιρείες τροφίμων άρχισαν να προσθέτουν οδηγίες μαγειρέματος ειδικά για αυτό. Στη Βρετανία, το 2024, ένας στους πέντε χρήστες δήλωσε πως χρησιμοποιεί το air fryer περισσότερο από κάθε άλλη οικιακή συσκευή.

Δεν πρόκειται για απλή μόδα. Είναι μια οικιακή επανάσταση που καθυστέρησε 70 χρόνια να φτάσει στο τραπέζι μας. Κάθε φορά που βάζετε πατάτες στον air fryer, αξιοποιείτε τεχνολογία σχεδόν ενός αιώνα. Μόνο που σήμερα τη λέμε αλλιώς — και τη λατρεύουμε λίγο παραπάνω, γιατί υπόσχεται πως μπορούμε να τρώμε “τηγανητά”, χωρίς τύψεις.

Πηγή: newsbomb.gr