Όμως, κάθε μεταμόσχευση κρύβει και μία ανθρώπινη ιστορία. «Ορισμένα περιστατικά διακρίνονται από την ιδιαιτερότητά τους και τότε εμπλέκεται ο συγκινησιακός παράγοντας. Ο χειρουργός όμως οφείλει να αφήσει το συναίσθημα στην άκρη. Αυτό συνέβη και στην περίπτωση του μικρού Αγγελου. Η συναισθηματική φόρτιση ήταν έντονη. Μετά την τήρηση ενός λεπτού σιγής ως ελάχιστου φόρου τιμής, έπρεπε να κάνουμε τη δουλειά μας. Να αφαιρέσουμε τα μικρά όργανα προσεκτικά και με κάθε ανατομική λεπτομέρεια, καθώς ένα λάθος θα μπορούσε να τα καταστήσει μη λειτουργικά» εξηγεί μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής της Α’ Χειρουργικής Κλινικής και της Μονάδας Μεταμοσχεύσεων Οργάνων του νοσοκομείου Ευαγγελισμός, ο οποίος αφαίρεσε τα όργανα του Άγγελου.
Εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, το μέλλον ένας 37χρονου άντρα που υποβαλλόταν επί 17 χρόνια σε αιμοκάθαρση, εξαρτιόταν άλλωστε από την έκβαση εκείνων που εξελίσσονταν στο ΠΑΓΝΗ. Έτσι, το βράδυ της ίδιας ημέρας, οι νεφροί του αδικοχαμένου Άγγελου ταξίδεψαν άθικτοι στη Θεσσαλονίκη και επαναιματώθηκαν στο σώμα του λήπτη, δίνοντας του μία νέα ευκαιρία ζωής.
«Η χειρουργική και η ψυχιατρική είναι οι ιατρικές ειδικότητες που έρχονται σε άμεση σχέση με τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου. Εξαιτίας της άμεσης αυτής σχέσης, τα ερωτηματικά για τα ευρήματα, η συγκίνηση και οι σκέψεις για τη θεραπεία έχουν τον πρώτο λόγο. Όταν καταφέρεις όμως, να τιθασεύσεις το συναίσθημα τότε δίνεις χώρο στον επαγγελματισμό και στην εμπειρία που έχεις αποκτήσει για να θεραπεύσεις την πάθηση του ασθενούς».
Η περίπτωση του Άγγελου και οι ανεξίτηλες περιπτώσεις
Στην πραγματικότητα, η πράξη της μεταμόσχευσης είναι αποτέλεσμα του ανθρώπινου μεγαλείου, δεδομένου πως κάθε δωρεά προϋποθέτει την υπέρβαση, ώστε μέσα στην οδύνη για την απώλεια ενός αγαπημένου ανθρώπου να γεφυρωθεί ο θάνατος με τη ζωή. Ο δρ Βουγάς στο πλαίσιο αυτό ανακαλεί και άλλες περιπτώσεις που του έχουν μείνει ανεξίτηλες. Οπως η περίπτωση της 21χρονης Εμμας, φοιτήτριας από το Ηράκλειο Κρήτης, την οποία παρέσυρε αυτοκίνητο στη Θεσσαλονίκη αλλά και του 23χρονου Ιάσονα που έχασε τη ζωή του μετά από τροχαίο έξω από τη Βουλή, στην Αθήνα. Οι γονείς τους, παρά τον ανείπωτο πόνο τους, αποφάσισαν να δωρίσουν τα όργανα των παιδιών τους, προσφέροντας ζωή σε άλλους συνανθρώπους μας. Και η προσφορά αυτή γεννά ελπίδα.
Ο ίδιος, ήδη από την αρχή της συνομιλίας μας, αναφέρεται με συγκρατημένη αισιοδοξία στα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει στο νευραλγικό αυτό πεδίο στη χώρα μας. «Υπάρχει κατακόρυφη αύξηση τα τελευταία τρία χρόνια στις μεταμοσχεύσεις στην Ελλάδα, διότι παράλληλα έχει αυξηθεί η δωρεά οργάνων. Και αυτό είναι αποτέλεσμα των συντονισμένων προσπαθειών του Ελληνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων και της τοποθέτησης 29 συντονιστών μεταμοσχεύσεων σε νοσοκομεία ανά τη χώρα. Συνεπακόλουθα, και ενώ ήμασταν στις τελευταίες θέσεις στην Ευρώπη, τώρα οδεύουμε προς τον ευρωπαϊκό μέσο όρο όπου αναλογούν 18 με 20 δότες ανά 1 εκατομμύριο πληθυσμού».
Και υπενθυμίζει πως το μοντέλο αυτό έχει ήδη δοκιμαστεί στην Ισπανία με την αποτελεσματικότητά του να είναι τεκμηριωμένη. Εκεί αναλογούν 45 με 47 δότες ανά ένα εκατομμύριο πληθυσμού, εξηγεί, χαρτογραφώντας τον δρόμο που πρέπει να διανυθεί. Πάντως κάνοντας μία ανασκόπηση της πολυετούς διαδρομής του στο πεδίο των μεταμοσχεύσεων, καταλήγει πως δεν έχει μετανιώσει στιγμή για την επιλογή του. Η πολυπλοκότητα των επεμβάσεων αυτών τον κέρδισε από την αρχή της σταδιοδρομίας του στη Γενική Χειρουργική.
«H ανάγκη μου για να συνεισφέρω»
Έπειτα ήταν και οι συγκυρίες που τον ευνόησαν. Προς την κατεύθυνση αυτή τον ώθησε ο καθηγητής Χειρουργικής Παναγιώτης Γιαννόπουλος στα χρόνια της ειδικότητος της Γενικής Χειρουργικής, ξεκίνησε τη μετεκπαίδευσή του στις μεταμοσχεύσεις ήπατος και νεφρού σε μεγάλα νοσοκομεία της Βρετανίας, ενώ το 1994 βρέθηκε στο πλευρό του καθηγητή Ευάγγελου Χατζηγιαννάκη, ιδρυτή της Α’ Χειρουργικής Κλινικής και Μονάδας Μεταμόσχευσης Οργάνων στον Ευαγγελισμό. Σε αυτήν έχουν γίνει συνολικά 910 μεταμοσχεύσεις νεφρού, αποτελώντας το τρίτο σε αριθμό μεταμοσχεύσεων, από τα έξι εξιδεικευμένα κέντρα μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα. «Και παρότι σύντομα τελειώνει η θητεία μου, λόγω ηλικίας, φουντώνει πιο πολύ η όρεξή μου και η ανάγκη μου να συνεισφέρω στις μεταμοσχεύσεις. Εχουμε αποκτήσει μεγάλη εμπειρία, έχει εδραιωθεί η διεπιστημονική συνεργασία με άλλα τμήματα του νοσοκομείου μας και έχουν βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα και οι επιτυχίες των μεταμοσχεύσεων» λέει. Και καταλήγει υπογραμμίζοντας ότι «οι μεταμοσχεύσεις οργάνων αποτελούν την κορωνίδα της ιατρικής επιστήμης τα τελευταία 50 χρόνια».
