Χρηματιστήριο 28.11.2025, 11:29

Χρηματιστήρια: Οι φόβοι για φούσκα στις μετοχές Τεχνητής Νοημοσύνης και οι ολοένα πιο ηχηρές

Φέτος τίποτα δεν μοιάζει «τυπικό» σε οικονομικό ή πολιτικό επίπεδο

Ήταν ένας Νοέμβριος που έσπασε την ψευδαίσθηση της αδιάκοπης ανόδου.

Οι φόβοι για φούσκα στις μετοχές Τεχνητής Νοημοσύνης και οι ολοένα πιο ηχηρές προειδοποιήσεις για μια μεγάλη διόρθωση που έρχεται, κυριάρχησαν στο κλίμα των αγορών.

Και μπορεί ο Dow Jones και ο S&P 500 να κατάφεραν στο τέλος να ανακτήσουν το χαμένο έδαφος, η νευρικότητα, όμως, παρέμεινε έντονη — και πολλοί εκτιμούν ότι θα συνοδεύσει την αγορά και στον τελευταίο μήνα του έτους.

Με την αγορά κλειστή την Πέμπτη λόγω Thanksgiving και μόλις τρίωρη συνεδρίαση σήμερα Παρασκευή, ο Νοέμβριος θα μπορούσε να κλείσει αρνητικά για τους αμερικανικούς δείκτες. Προς το παρόν η εικόνα για τον μήνα είναι η ακόλουθη:

  • S&P 500: -0,4%
  • Dow Jones: -0,29%
  • Nasdaq Composite: -2,15%, ο μεγάλος χαμένος λόγω πίεσης στην τεχνολογία

Να θυμίσουμε ότι S&P 500 και Dow έχουν να επιδείξουν ένα εξάμηνο σερί ανόδου, ενώ ο Nasdaq τον Οκτώβριο έκλεισε 7 διαδοχικούς μήνες κερδών. Η εικόνα αποτελεί ιστορική απόκλιση: Ο S&P 500 συνήθως κερδίζει 1,8% κατά μέσο όρο τον Νοέμβριο από το 1950, ενώ σε μετεκλογικά έτη η μέση άνοδος είναι 1,6%.

Αλλά φέτος τίποτα δεν μοιάζει «τυπικό» σε οικονομικό ή πολιτικό επίπεδο.

Ασία και Ευρώπη

Παρά το δύσκολο μήνα, η Ασία κλείνει την εβδομάδα πιο σταθερά:

  • MSCI Asia ex-Japan: +2,7% στην εβδομάδα, -3% στον μήνα
  • Nikkei: +3,2% εβδομαδιαία, αλλά -4,3% μηνιαίως

Οι ευρωπαϊκές μετοχές κινούνται ήπια ανοδικά, σε περιβάλλον περιορισμένης ρευστότητας λόγω αργιών στις ΗΠΑ.

Στο παρασκήνιο, όμως, αναπτύσσεται μια άλλη –λιγότερο θορυβώδης– ιστορία: η ευρωπαϊκή στρατηγική στο AI.

Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς: «Η Ευρώπη έχει πολλούς περιορισμούς, αλλά ακριβώς επειδή είναι δύσκολο να τα αντιγράψεις, η μακροπρόθεσμη αξία μπορεί να είναι μεγαλύτερη», εξηγεί ο Seb Dooley της Principal Asset Management.

Η ήπειρος δεν θα πρωταγωνιστήσει στους hyperscalers, αλλά μπορεί να κερδίσει έδαφος σε μεσαίου τύπου data centers, cloud και συνδεσιμότητα, όπου η ρυθμιστική αυστηρότητα και η ενεργειακή διαφοροποίηση δημιουργούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Να θυμίσουμε ότι μέσα στον Νοέμβριο και το Bitcoin καταγράφει απώλειες της τάξης του 16%, επιβεβαιώνοντας την αποστροφή από το ρίσκο. Οι επενδυτές στρέφονται στο καταφύγιο των κρατικών ομολόγων, που βλέπουν τις αποδόσεις τους να υποχωρούν για τέταρτο διαδοχικό μήνα, αλλά και σε εκείνου του χρυσού, ο οποίος καλπάζει από ρεκόρ σε ρεκόρ.

SocGen: Η φούσκα χειρότερη από το 2008

Την ήδη φορτισμένη εικόνα του Νοεμβρίου ήρθε να ενισχύσει και μια νέα δόση απαισιοδοξίας από τον Albert Edwards, τον γνωστό Global Strategist της Société Générale, ο οποίος για ακόμη μία φορά σήμανε συναγερμό για τη Wall Street.

Κατά τον ίδιο, η αμερικανική αγορά – και ειδικότερα ο τεχνολογικός της πυλώνας – βρίσκεται «στη δίνη μιας εξαιρετικά επικίνδυνης φούσκας» που μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες.

Ο Edwards, μιλώντας στο Fortune, συνέκρινε ευθέως την τρέχουσα κατάσταση με την dot-com φούσκα των τελών της δεκαετίας του ’90, επισημαίνοντας ότι πολλές από τις σημερινές εταιρείες τεχνολογίας και AI διαπραγματεύονται με πολλαπλασιαστές άνω των 30 φορές τα εκτιμώμενα κέρδη – επίπεδα που ιστορικά συνδέονται με περιόδους υπερβολής.

Η μεγάλη διαφορά, τονίζει, είναι ότι αυτή τη φορά η εξάρτηση από την τεχνητή νοημοσύνη διαπερνά ολόκληρη την οικονομία: από τις επιχειρηματικές επενδύσεις μέχρι την κατανάλωση, η οποία στηρίζεται ασυνήθιστα πολύ στο πλουσιότερο 20% των Αμερικανών νοικοκυριών.

Αυτό το φαινόμενο, σύμφωνα με τον Edwards, ενισχύει την ευαλωτότητα του συστήματος σε σχέση με προηγούμενες φούσκες: «Συνήθως, όταν μια αγορά είναι τυφλωμένη από μια φούσκα, ο κόσμος δεν θέλει να ακούσει – γιατί απλώς βγάζει πάρα πολλά χρήματα», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Παρατεταμένη περίοδος… ατιμωρησίας

Υπενθύμισε επίσης ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν γνωρίσει ύφεση από το 2008, γεγονός που – κατά την άποψή του – έχει δημιουργήσει μια παρατεταμένη αίσθηση ατιμωρησίας στις επενδυτικές συμπεριφορές.

Δεν είναι ο μόνος που προειδοποιεί για τα όσα έρχονται. Ο επενδυτής και συγγραφέας Ruchir Sharma έχει ήδη υποστηρίξει ότι η αμερικανική οικονομία «στηρίζεται υπερβολικά» στην Τεχνητή Νοημοσύνη, προειδοποιώντας ότι μια υπερθέρμανση του κλάδου θα μπορούσε να προκαλέσει βίαιη αποτίναξη των προσδοκιών, με ισχυρές δευτερογενείς επιπτώσεις στην ανάπτυξη.

Σε ένα μήνα όπου η τεχνολογία έδειξε τις πρώτες ρωγμές της, οι φωνές αυτές αποκτούν ιδιαίτερο βάρος. Το ερώτημα που κυριαρχεί πλέον στη Wall Street είναι αν ο Δεκέμβριος θα επιβεβαιώσει τους φόβους ή θα διαψεύσει – έστω προσωρινά – τις Κασσάνδρες.


Ακολουθήστε μας στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία νέα