Κρήτη 29.07.2025, 13:21

Δασμοί Τραμπ: Ισχυρό πλήγμα στις κρητικές εξαγωγές – Πώς επηρεάζονται παραγωγοί και επιχειρήσεις στην Κρήτη

Τα προϊόντα που εξάγουμε όπως το ελαιόλαδο δέχονται ισχυρό πλήγμα

Ισχυρό αναμένεται να είναι το πλήγμα στις κρητικές εξαγωγές από την εμπορική συμφωνία που γνωστοποίησαν Ντόναλντ Τραμπ και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στη Σκωτία.

Μπορεί η αβεβαιότητα και ο φόβος ενός γενικευμένου εμπορικού πόλεμου να απομακρύνθηκαν, ωστόσο η συμφωνία που προβλέπει έναν δασμολογικό συντελεστή 15% για τη συντριπτική πλειοψηφία των εξαγωγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης – χωρίς να είναι ξεκάθαρο αν αυτός ο συντελεστής λειτουργεί σωρευτικά, αν δηλαδή προστίθεται στους υφιστάμενους δασμούς της Ρήτρας Εθνικής Μεταχείρισης – δημιουργεί ένα αρνητικό ντόμινο εξελίξεων στις εξαγωγές του νησιού προς την Αμερική, σε μία περίοδο που οι ΗΠΑ αποκτούσαν ιδιαίτερη σημασία ως εξαγωγικός προορισμός.

Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε να αυξήσει τις εισαγωγές αμερικανικής ενέργειας κατά 750 δισ. δολάρια, επενδύοντας παράλληλα 600 δισ. στην αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ήτοι 1,35 δισ. ευρώ σε βάθος τριετίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ) και του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης, οι ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ φτάνουν τα 2,6 δισ. ευρώ και αντιστοιχούν περίπου στο 5% του συνολικού όγκου εξαγωγών.Ο κλάδος τροφίμων και ποτών εξακολουθεί να αποτελεί τον βασικό πυλώνα των εξαγωγών, καλύπτοντας το 30,6% του συνόλου. Οι βασικότεροι κλάδοι είναι τα ορυκτά καύσιμα (320 εκατ. ευρώ), το αλουμίνιο (80 εκατ. ευρώ), οι ελιές (100 εκατ. ευρώ), το ελαιόλαδο (30 εκατ. ευρώ), η φέτα (27 εκατ. ευρώ) και τα κρασιά (10 εκατ. ευρώ).

Οι κρητικές εξαγωγές με αριθμούς

Στην Κρήτη, το 2024 οι εξαγωγές ήταν στο 4,1% του συνόλου της χώρας, ήτοι 29,2 εκατ. ευρώ, καθώς οι ΗΠΑ είναι ο έβδομος μεγαλύτερος εξαγωγικός προορισμός.

Από τα 29,2 εκατ. ευρώ τα 13,5 ήταν ελαιόλαδο, δηλαδή το 46.3% του συνόλου εξαγωγών προς τις ΗΠΑ ήταν το ελαιόλαδο. Το 30% είναι χημικά και πλαστικά, ήτοι 8,5 εκατ. ευρώ. Εκτός από το ελαιόλαδο και τα πλαστικά (συν χημικά) που επιβαρύνονται ουσιαστικά, ακολουθούν το κρασί (1,2 εκατ. ευρώ), τα αρτοποιήματα (565.000 ευρώ), μέλι (175.000 ευρώ) και τα γαλακτοκομικά (76.000 ευρώ).

Επιτραπέζιες ελιές, ελαιόλαδο, ροδάκινα, γαλακτοκομικά, κρασί κ.ά. είναι τα προϊόντα τα οποία εκτιμάται ότι θα πληγούν περισσότερο από την επιβολή των δασμών, με τις ελληνικές επιχειρήσεις να διατηρούν –τουλάχιστον μέχρι χθες το απόγευμα– ελπίδες για εξαίρεση κάποιων εξ αυτών.

«Δώσαμε γη και ύδωρ, δώσαμε 1,3 δισ. ευρώ για να εξασφαλίσουμε μία επιβάρυνση τουλάχιστον 15%, για την αποφυγή πιθανότατα ενός εμπορικού πολέμου», είπε αρχικά στο Cretaone ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ), Αλκιβιάδης Καλαμπόκης, προσθέτοντας οτι επίκειται συνάντηση με τον αρμόδιο υφυπουργό. «Αμέσως μετά τη γνωστοποίηση της συμφωνίας στείλαμε επιστολή προς τον αρμόδιο υφυπουργό Εξωτερικών, Χάρη Θεοχάρη, ζητώντας την εξαίρεση του συνόλου των αγροδιατροφικών προιόντων από τους δασμούς. Προς τιμή του ο υπουργός ανταποκρίθηκε άμεσα και θα συναντηθούμε. Η θέση μας σαν Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης και σαν Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων είναι η εξαίρεση των αγροδιατροφικών προϊόντων. Ο,τι άλλο θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων», υποστήριξε ο κ. Καλαμπόκης.

Τα απόνερα

Σύμφωνα με ανθρώπους της αγοράς στην εξίσωση προστίθενται και η έμμεσες επιπτώσεις από τη συμφωνία: Η ενδεχόμενη μείωση των εξαγωγών προς Ιταλία, Γαλλία και Γερμανία, οι οποίοι είναι βασικοί εμπορικοί εταίροι της Κρήτης και σε τυποποιητές αρκετών προϊόντων με τελικό προορισμό τις ΗΠΑ. Η οικονομική επιβάρυνση αυτών των χωρών σημαίνει μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών γεγονός που ενδέχεται να επηρεάσει και άλλους κλάδους της Κρήτης, όπως η μεταποίηση και ο τουρισμός.

«Το πλήγμα ξεκάθαρα θα είναι ισχυρό, καθώς τα προϊόντα θα είναι ακριβότερα για τους Αμερικανούς και συνεπακόλουθα λιγότερο ανταγωνιστικά. Στη συνέντευξη που παραχώρησαν αμφότερες πλευρές δεν κατέστη σαφές αν θα εξαιρεθούν προϊόντα, δεν ειπώθηκε η λέξη μηδενική επιβάρυνσή. Μπορεί να εξαιρεθούν κάποια προϊόντα όπως τα γεννόσημα φάρμακα, ή κάποια αγροτικά προϊόντα, αλλά αυτό ούτε έχει γίνει γνωστό, ούτε έχει υπογραφεί», εξηγεί ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ).

«Γραπτή συμφωνία με ορούς δεν υπάρχει. Υπάρχουν όμως πολλά ερωτήματα, τα οποία θέσαμε και στο υπουργείο Εξωτερικών: Θα αντικαταταθούν οι ενδιάμεσοι και οι μεσοσταθμικού δασμοί; Το ροδάκινο, για παράδειγμα, διαχρονικά έχει 17% δασμό. Η εξαγγελία ήταν σωρευτική και αθροιστική, δηλαδή 17% συν 15%, το σύνολο των δασμών για το ροδάκινο θα ανέρχεται στο 32%; Το 15% που ανακοινώθηκε είναι ο νέος ενιαίος δασμός που θα αντικαθιστά όλους τους υφιστάμενους δασμούς της ρήτρας Εθνικής Μεταχείρισης;» αναρωτιέται ο πρόεδρος.

Σύμφωνα με αναλυτές, αν ισχύσει το σενάριο της αντικατάστασης θα είναι η πρώτη φορά που δεν σωρεύονται δασμοί, ωστόσο σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις οι δασμοί θα είναι σωρευτικοί.

Για τον κ. Καλαμπόκη μεγάλο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουν οι κρητικές επιχειρήσεις είναι η ισοτιμία ευρώ – δολαρίου. «Η ισοτιμία ευρώ – δολαρίου θα δώσει μέσο όρο επιπλέον 8-10% αύξηση στα προϊόντα. Δυστυχώς η ισοτιμία δεν μας ευνοεί, καθώς το δολάριο είναι αδύναμο και δημιουργεί επιπρόσθετο πρόβλημα. Άρα θα έχουμε επιβάρυνση της τάξης 25%, με ερωτηματικό τη σώρευση των υπόλοιπων ποσοστών. Συνεπώς οι πραγματικές επιπτώσεις είναι ουσιαστικές.», καταλήγει ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ).

Ακόμα και αν η κυβέρνηση πετύχει διορθωτικές κινήσεις σε αγροδιατροφικά προϊόντα που αφορούν και στην Κρήτη, όπως επιτραπέζιες ελιές και ελαιόλαδο, παραμένει ερωτηματικό αν επιχειρήσεις θα μπορέσουν να απορροφήσουν την επερχόμενη δασμολογική επιβάρυνση. Στην άλλη πλευρά του ατλαντικού, μένει να αποδειχτεί αφενός αν οι Αμερικάνοι θα πληρώσουν, έστω και ακριβότερα, ποιοτικά προϊόντα, αλλά και η ισχυροποίηση του δολαρίου έναντι του ευρώ, σημαντικές παράμετροι στην εξίσωση που ενδεχομένως κάνουν πιο διαχειρίσιμη και αντιμετωπίσιμη τη νέα συνθήκη.


Ακολουθήστε μας στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία νέα