Δίχως αγρότες υπάρχει επιβίωση;

Γράφει ο Γιώργος Δουατζής – Τι θα απαντούσαν άραγε οι διάφοροι επικριτές των αγροτών στον πατατοπαραγωγό, ο οποίος κατήγγειλε ότι οι αποθήκες του είναι γεμάτες, τη στιγμή που γίνονται εισαγωγές πατάτας από την Τουρκία και άλλες χώρες;

Η αγροτική κινητοποίηση των ημερών δεν έχει προηγούμενο σε έκταση και σε συμμετοχή αγροτών, ανεξαρτήτως της κομματικής τους προτίμησης.

Η εγκατάσταση μπλόκων σε νευραλγικούς συγκοινωνιακούς κόμβους έχει ήδη επιπτώσεις και οδηγεί σε αδιέξοδο αν κρίνει κάποιος από τους κυβερνητικούς χειρισμούς.

​Από αρκετούς, οι ενέργειες των αγροτών θεωρούνται ακραίες. Ακραία είναι όμως και η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο αγροτικός κόσμος της χώρας, ο οποίος μιλάει πλέον για αγώνα επιβίωσης και όχι για αγώνα επίλυσης κάποιων κλαδικών αιτημάτων.

Πράγμα που αντιλαμβάνεται όλο και μεγαλύτερο μέρος του αστικού πληθυσμού, αν λάβει κάποιος υπόψη το μέγεθος της συμπαράστασης, ή ανοχής, άλλων κοινωνικών φορέων προς τους αγρότες, ίσως διότι αντιλαμβάνονται ότι η επιβίωση όλων μας εξαρτάται από την επιβίωση των αγροτών.

Ο αγροτικός πληθυσμός συρρικνώνεται δραματικά. Κατά την απογραφή του 2021 καταδείχθηκε μείωση περίπου 27% των αγροτών και κτηνοτρόφων σε σχέση με το 2009. Συρρίκνωση που αποδίδεται στη γήρανση, στην απροθυμία νέων να ασχοληθούν στον πρωτογενή τομέα, στις όλο και δυσκολότερες συνθήκες (καιρικά φαινόμενα, λειψυδρία, ελλειμματική άρδευση κ.ά.), στην αστυφιλία και κυρίως στην έλλειψη οικονομικών ερεισμάτων. Ενδεικτικά, στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη μεταξύ 2009 και 2020 ο αριθμός των αγροτών είχε μειωθεί κατά 34% ήτοι, από 74.482 μειώθηκαν στους 48.866 με τάση μείωσης διαρκώς αυξανόμενη. Μόνον οι μελισσοκόμοι, το ίδιο διάστημα μειώθηκαν κατά 39,7%, από 1.024 σε 617.

​Από ορισμένα μέσα ενημέρωσης ακούστηκαν σχόλια απαξιωτικά για τους αγρότες, στο πλαίσιο της κυβερνητικής επικοινωνιακής αντεπίθεσης στις αγροτικές κινητοποιήσεις. Ακούστηκαν και ειρωνικά σχόλια, ότι οι αγρότες ζουν με επιδοτήσεις από τους φόρους που πληρώνουμε όλοι. Ε, λοιπόν, για να έχουμε τρόφιμα, για να ζούμε εμείς οι αστοί, πρέπει να πληρώνουμε, όταν τα έσοδα των αγροτών μας δεν μπορούν να καλύψουν καν το κόστος παραγωγής. Τι θα απαντούσαν άραγε οι διάφοροι επικριτές των αγροτών στον πατατοπαραγωγό, ο οποίος κατήγγειλε ότι οι αποθήκες του είναι γεμάτες, τη στιγμή που γίνονται εισαγωγές πατάτας από την Τουρκία και άλλες χώρες;

​Οι μέχρι τώρα κυβερνήσεις επιμένουν να αντιμετωπίζουν με έναν μικρό λευκοπλάστη μία τεράστια πληγή. Και η σημερινή κυβέρνηση δείχνει να μην καταλαβαίνει ότι το αγροτικό ζήτημα στην Ελλάδα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί παρά μόνον με μακροπρόθεσμη εθνική στρατηγική. Η χωλαίνουσα αγροτική παραγωγή υπονομεύει την οικονομία, την κοινωνική συνοχή, την εθνική μας υπόσταση.

​Οι αγρότες δεν πηγαίνουν καθημερινά στο γραφείο με σίγουρη δουλειά και απολαβές. Η παραγωγή τους, το εισόδημά τους δηλαδή, εξαρτάται από την ανομβρία και τα καιρικά φαινόμενα, το αρδευτικό δίκτυο, τις τιμές λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, τις πιέσεις των μεσαζόντων και πολλούς άλλους συντελεστές. Πράγματα που δεν μπορούν να διανοηθούν οι, τόσο εύκολα ασκούντες κριτική, αστοί.

​Η τεχνολογία σήμερα παρέχει πολλά εργαλεία, τα οποία, σε συνάρτηση με την αύξηση του μορφωτικού επιπέδου των νέων αγροτών, θα μπορούσαν να μεταμορφώσουν την εικόνα του αγρότη και να συντείνουν σε αύξηση της αγροτικής παραγωγής, να την κάνουν βιώσιμη και κερδοφόρα. Αλλά αυτά απαιτούν πρωτίστως γνώση, πολιτική βούληση, επιστημονικό σχεδιασμό.

​«Η προσέλκυση νέων αγροτών μέσω στοχευμένων πολιτικών, πρόσβασης σε κεφάλαια και ενίσχυσης των δεξιοτήτων μπορεί να αποτελέσει επένδυση υψηλής απόδοσης για τις εθνικές οικονομίες», αναφέρει σε έκθεσή του ο ΟΟΣΑ. Η αυξημένη υιοθέτηση νέων τεχνολογιών στον τομέα μπορεί να συμβάλει στη μείωση της συνολικής ζήτησης εργασίας, αλλά θα απαιτήσει πιο μορφωμένους και υψηλά ειδικευμένους εργαζομένους». Ακούει κανείς;

​Οι καταστροφές λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων (καύσωνες, πλημμύρες, παγετοί, ξηρασίες) απομειώνουν παραγωγικότητα και εισοδήματα των αγροτών. Πολλοί αγρότες και κτηνοτρόφοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το επάγγελμα. Η υποτίμηση των αγροτικών αιτημάτων σημαίνει ενίσχυση της υποβάθμισης της περιφέρειας της χώρας. Χωριά ερημώνουν, σχολεία, υπηρεσίες υγείας, επιχειρήσεις, κλείνουν.

​Η ερήμωση της επαρχίας συνεχίζεται και στον ορίζοντα δεν διαφαίνονται δράσεις και πολιτικές που θα την ανακόψουν. Το μέλλον, εξ αντικειμένου, φαντάζει ζοφερό. Όμως, δυστυχώς, ως φαίνεται, δεν διαθέτουμε μια υπεύθυνη κυβέρνηση, αλλά εθελοτυφλούντες δήθεν υπευθύνους, που δεν βλέπουν τη δραματική μείωση αγροτών, κτηνοτρόφων, μελισσοκόμων, αλιέων και καλλιεργούμενων εκτάσεων. Απλώς, προσβλέπουν στη μείωση της έντασης προσωρινά, προς αποφυγή της κυβερνητικής φθοράς με στόχο κομματικά οφέλη. Και για να είμαστε δίκαιοι, αυτή ήταν χρονίως η αντίδραση όλων των κομμάτων εξουσίας, τα οποία τώρα κόπτονται υπέρ των αγροτών, απλώς για να φθείρουν την κυβέρνηση.

​Οι αγρότες δεν απαιτούν ψίχουλα για να αντιμετωπίσουν περιστασιακές ανάγκες. Φωνάζουν σε ώτα μη ακουόντων, απαιτώντας λύσεις για την επιβίωσή τους, η οποία αποτελεί τη βάση για τη δική μας επιβίωση.