Απουσιάζει μεσοπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός για το ελαιόλαδο σε Ελλάδα και Ευρώπη
Μία ωμή παραδοχή της φετινής … «δυσλειτουργίας» της αγοράς ελαιολάδου αποτελεί η αναλυτική μελέτη που εκπόνησαν από κοινού ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Χαέν, της Κόρδοβα και του Ινστιτούτου IFAPA.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζονται με δεδομένο το περσινό πενιχρό αποθεματικό, η μέση τιμή της τρέχουσας σεζόν για το έξτρα παρθένο στην Ισπανία, θα έπρεπε να βρίσκεται μεταξύ 5,55 ευρώ το κιλό (με μια σοδειά 1,5 εκατ. τόνων) και 6,14 ευρώ το κιλό (με σοδειά 1,29 εκατ. τόνων).
Ωστόσο, η μέση τιμή για την τρέχουσα σεζόν (εβδομαδιαίος μέσος όρος) βρίσκεται στα 4,49 ευρώ το κιλό, κοινώς 1 με 2 ευρώ κάτω, ανάλογα την ποιότητα, από το εύλογο επίπεδο ισορροπίας.
Η παραπάνω διαπίστωση, δεν αποτελεί ευφυολόγημα ενός κομματιού του ισπανικού κλάδου που διψά για «δημοσιότητα».
Πρόκειται για μία επίσημη διατύπωση όσων η συντριπτική πλειοψηφία της (εγχώριας) αγοράς ανέμενε για την φετινή περίοδο, αμέσως μετά το πέρας της συγκομιδής του κύριου όγκου της παραγωγής από τον Φεβρουάριο.
Ένα λογικό επίπεδο ισορροπίας, δεδομένου του υπό διαμόρφωση ισοζυγίου, αποτελούν τα 5,50 με 6,50 ευρώ το κιλό για την ελληνική αγορά, όπως υπογραμμίζει το elaiokarpos.gr.
Αυτό που πρέπει να σημειωθεί, είναι πως το παρόν άρθρο δεν έχει σκοπό να πείσει τον κόσμο να μην πουλήσει το 55-60% της σοδειάς του που μένει ακόμη στις δεξαμενές.
Μόνος σκοπός είναι να εξηγήσει πως αν δεν υπάρξει σοβαρή μέριμνα και διευκολύνσεις για παραγωγικές επενδύσεις στον ελληνικό κλάδο και μεγέθυνση της τυποποίησης του προϊόντος, τότε το ελληνικό ελαιόλαδο θα μένει μονίμως έρμαιο των μεγάλων παικτών του κλάδου.
Εκεί δηλαδή που η ποιοτική πρώτη ύλη θα μπορούσε να διεκδικήσει τα 5 τα 6 ή τα Χ ευρώ το κιλό, τελικά την υπεραξία την καρπώνονται στο εξωτερικό και ο Έλληνας παραγωγός μένει με τα έξοδα στα μαγαζιά, την σοδειά απούλητη, τις τιμές στα 4 ευρώ και χωρίς ρευστό να προβεί σε παραγωγικές επενδύσεις. Δεν αποτελεί σοβαρή στρατηγική η προσευχή για καταστροφές στην Ισπανία και την Ιταλία ώστε να πουλήσει ο Έλληνας σε καλή τιμή. Λείπει μεσοπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός.
Ασχέτως λοιπόν με την κατάσταση της αγοράς σήμερα (ως γνωστόν οι τιμές έχουν υποχωρήσει στα 3,80 με 4,40 ευρώ το κιλό για τις τρεις γραμμές), έχει μεγάλη σημασία να καταγράφεται η πραγματικότητα των μαθηματικών, η αλήθεια των αριθμών, για αρχειακούς όσο και… ιστορικούς λόγους.
Το έγγραφο των 124 σελίδων (στα ισπανικά) λέει πολλά και δεν προσφέρονται όλα για την εύπεπτη ανάγνωση του κοινού, ωστόσο η «σούμα» θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι:
- Η διαπίστωση πως με δεδομένη τη φετινή προσφορά και την ιστορική ζήτηση, η μέση τιμή υπολείπεται στο 1,1 ευρώ το κιλό του φυσιολογικού.
- Η απόκλιση των σημερινών τιμών σε σύγκριση με τον αναμενόμενο μέσο όρο της σεζόν υπολείπεται 2,2 ευρώ το κιλό.
- Η υπολογιζόμενη ζημιά για τους Ισπανούς παραγωγούς την περίοδο 2024/25 σε σύγκριση με το αναμενόμενο μοντέλο, ανέρχεται σε 626 εκατ. ευρώ.
- Το μέσο κόστος παραγωγής για τον ισπανικό ελαιώνα υπολογίζεται σε 3,28 ευρώ το κιλό ελαιολάδου.
- Τα ισπανικά νοικοκυριά έμειναν 100% πιστά στην κατανάλωση ελαιολάδου σε τιμές κοντά στα 6 ευρώ ανά λίτρο για το έξτρα παρθένο και 5 ευρώ ανά λίτρο για το ελαιόλαδο (άλλοι τύποι).
- Όταν η τιμή του ηλιέλαιου υποχωρούσε κάτω από 2 ευρώ το λίτρο, πάθαινε σοβαρή ζημιά η κατανάλωση ελαιολάδου.
- Στην κορύφωση των υψηλών τιμών στο ράφι (πρώτο τρίμηνο 2024), η απώλεια της ισπανικής κατανάλωσης υπολογίστηκε σε 17% και όχι σε 30-40-50% που γραφόταν δίχως καμία απτή απόδειξη πέρυσι, σε πείσμα των επίσημων στοιχείων του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας!
Στα τάρταρα η τιμή και στην Κρήτη – Εγκαταλείπουν τους ελαιώνες
Όπως είχε ήδη γράψει το Cretatimes.gr, η είσοδος της «ελαιοπαραγωγικής υπερδύναμης» Ισπανίας στην αγορά στις αρχές Φεβρουαρίου – ήταν καθοριστική για την διαμόρφωση της τιμής στο ελαιόλαδο, σε μια μάλιστα ιδιαίτερα δύσκολη χρονιά για τους παραγωγούς στην άνυδρη και διψασμένη Κρήτη, όπου τα κόστη παραγωγής έχουν αυξηθεί κατακόρυφα και… αντιστρόφως ανάλογα με τις τιμές του παραγόμενου προϊόντος.
Και αυτό διότι η Ισπανία από τη μια πλευρά παράγει 1.200.000 τόνους ελαιολάδου, ενώ από την άλλη ελέγχει πλήρως τις ποσότητες που εισάγονται και μάλιστα χωρίς δασμούς από τρίτες χώρες όπως την Τυνησία και την Τουρκία.
Ειδικά στην Κρήτη, η τιμή στον παραγωγό αυτή τη στιγμή διαμορφώνεται περίπου στα 3,70 ευρώ, ενώ ταυτόχρονα η πίεση, που ασκούν στους ελαιοπαραγωγούς τα δυσβάσταχτα κόστη παραγωγής, τα κόκκινα δάνεια, αλλά και οι κατά 70% κουτσουρεμένες επιδοτήσεις από το 2015 για τις δενδρώδεις καλλιέργειες είναι ασφυκτική και αφόρητη.
Αποτέλεσμα αυτής πίεσης είναι ο εξαναγκασμός των ελαιοπαραγωγών σε πώληση μέρους της ποσότητας του παραγόμενου προϊόντος, προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Αν συνεχιστεί αυτή η ζοφερή κατάσταση στην ελαιοκομία της Κρήτης, τότε ο κίνδυνος να εγκαταλειφθούν ελαιώνες στο νησί. Το κώδωνα του κινδύνου είχε κρούσει, μιλώντας στο Cretatimes.gr, ο εντεταλμένος Σύμβουλος της Περιφέρειας Κρήτης Για την Ποιότητα Ζωής της Υπαίθρου Πρίαμος Ιερωνυμάκης: «Υπάρχει ο κίνδυνος για την εγκατάλειψη ελαιώνων, ειδικά στις ορεινές περιοχές, γιατί οι παραγωγοί με τις σημερινές τιμές μπαίνουν ξεκάθαρα μέσα».
Μάλιστα ο κ. Ιερωνυμάκης είχε φέρει ως παράδειγμα την εγκατάλειψη των ελαιώνων από τους Ιταλούς παραγωγούς. «Η Ιταλία παρήγαγε στο παρελθόν πάνω από 600.000 τόνους ελαιόλαδου, ενώ σήμερα παράγει λιγότερους από 150.000 τόνους, καθώς δεν είναι συμφέρον το προϊόν, κάτι που δεν όπως φαίνεται θα δούμε σύντομα και στην Ελλάδα».
Ακολουθήστε μας στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία νέα
