Ελαιόλαδο: «Παγωμένη» η αγορά στην Κρήτη – Πίεση από το φθηνό τουρκικό λάδι

Σήμερα υπάρχουν σημαντικές ποσότητες με απούλητο ελαιόλαδο, του οποίου η τιμή οριακά καλύπτει το κόστος παραγωγής

Σε αδιέξοδο οδηγείται η αγορά του ελαιολάδου στην Κρήτη, καθώς οι χαμηλές τιμές σε συνδυασμό με την αύξηση των αποθεμάτων και την έλλειψη αγοραστικού ενδιαφέροντος, δημιουργούν μια  ιδιαίτερα δύσκολη συνθήκη για παραγωγούς και καταναλωτές.

Η επιτακτική ανάγκη για ικανοποίηση αιτημάτων των παραγωγών, οδήγησε στην απόφαση των τελευταίων να κρατήσουν στάση αναμονής, να μην παρασυρθούν από τις «επιρροές» και, γυρνώντας την πλάτη σε χαμηλές οικονοικές προσφορές, σήμερα υπάρχουν σημαντικές ποσότητες με απούλητο ελαιόλαδο, του οποίου η τιμή οριακά καλύπτει το κόστος παραγωγής.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τους ειδικούς, οι Ιταλοί που «ελέγχουν» το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών στην Αμερική, αγοράζουν φθηνό και αδασμολόγητο λάδι από την Τουρκία, το τυποποιούν και το εξάγουν, ρίχνοντας ακόμα περισσότερο τις τιμές στην αγορά.

«Αν δεν υπάρξουν άμεσες παρεμβάσεις για τη ρύθμιση της αγοράς και από την Ευρωπαϊκή Ένωση» ή την κυβέρνηση που θα ενισχύσουν τους παραγωγούς, το μέλλον προμηνύεται δύσκολο για τους παραγωγούς και στην Κρήτη, καθώς όχι μόνο οι συνεταιρισμοί (σ.σ. μικροί και μεγάλοι), αλλά και οι ελαιοπαραγωγοί χρειάζονται καλύτερο συντονισμό και στρατηγική, τόσο για τη διαχείριση των αποθεμάτων όσο και για τη διασφάλιση βιώσιμων τιμών πώλησης», υπογραμμίζει στο cretaone.gr αγροτική πηγή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με αφορμή και τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για πρώτη φορά θα συνιστά εργαλείο στήριξης των αγροτών και όχι κάποιου μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για την πράσινη μετάβαση, σημειώνει η ίδια πηγή και προσθέτει την ανάγκη για στήριξη των ελαιοπαραγωγών.

Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες του cretaone.gr, στην ΕΕ γνωρίζουν τους κινδύνους στην παραγωγή του ελαιολάδου όχι μόνο από τις ελληνοποιήσεις, αλλά και από τις αδασμολόγητες εισγαγωές ποσοτήτων από τρίτες χώρες στην ΕΕ. «Πρέπει να ρυθμιστεί η αγορά το συντομότερο δυνατόν», εξηγούν ειδικοί στο cretaone.gr, αναφέροντας το χαρακτιριστικό παράδειγμα της Τουρκίας. «Τρίτες χώρες επενδύουν στην ελαιοπαραγωγή. Πουλάνε φθηνά και χωρίς δασμούς στην ΕΕ, με αποτέλεσμα να απορρυθμίζεται η αγορά και οι παραγωγοί στην Κρήτη να μην μπορούν να πουλήσουν το ποιοτικότατο λάδι τους σε αξιοπρεπείς τιμές», υπογραμμίζουν.

Ωστόσο, όταν μία χώρα μέλος της ΕΕ εξάγει σήμερα το φθηνό τουρκικό ελαιόλαδο σε μεγάλες αγορές όπως αυτή των ΗΠΑ, απορρυθμίζοντας την αγορά και σε βάρος των παραγωγών της Ένωσης, τι θα συμβεί όταν η Τουρκία που επενδύει στον καρπό της ελιάς εισέλθει μόνη της σε αυτές τις αγορές;  Η απάντηση σύμφωνα με πληροφορίες έρχεται την Κομισιόν, η οποία έχει αποφασίσει στη νέα ΚΑΠ να στηρίξει και με επιδοτήσεις για τα επόμενα 10 χρόνια του παραγωγούς. Αρκούν για την επίλυση του προβλήματος οι επιδοτήσεις και οι αγροτικές ενισχύσεις;

Το Ελαιόλαδο στην χερσόνησο του Αίμου

Σύμφωνα με τους επαϊοντες το ελληνικό ελαιόλαδο κινδυνεύει να χάσει τη αξία του, με οτι αυτό συνεπάγεται για το ΑΕΠ της χώρας, αφού η ελληνική παραγωγή αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις, κυρίως από παράνομες ελληνοποιήσεις, αλλά και την αυξημένη πίεση από τρίτες χώρες όπως η Τουρκία και η Τυνησία. Στη εξίσωση προστίθεται και ο επενδυτικός οργασμός στην χερσόνησο του Αίμου, κοινώς τη Βαλκανική. Ήδη στην Αλβανία οι παραγωγοί επενδύουν με δεκάδες χιλιάδες ελιές στα «παρθένα» και καθαρά από καλλιέργειες και φάρμακα χωράφια τους, με τη βοήθεια και τη σημαντική τεχνογνωσία από γεωπόνους και Αλβανούς αγρότες που εργάστηκαν για πολλά χρόνια στις ελληνικές γαίες!

Παράλληλα, σύμφωνα με καταγγελίες παραγωγών, χαμηλότερης ποιότητας ελαιόλαδο από χώρες όπως η Τυνησία αναμειγνύεται με ελληνικό ή ιταλικό και πωλείται ως εγχώριο, παραπλανώντας την αγορά και ρίχνοντας τις τιμές.

Αναμφισβήτητα, η Τουρκία και η Τυνησία αποτελούν πλέον ισχυρούς ανταγωνιστές στην αγορά της ΕΕ, καθώς επωφελούνται από εμπορικές συμφωνίες που επιτρέπουν αδασμολόγητες εισαγωγές. Η ΕΕ έχει παραχωρήσει προτιμησιακά καθεστώτα στις χώρες αυτές, ευνοώντας τις εξαγωγές τους εις βάρος των Ευρωπαίων παραγωγών. Αυτό, σε συνδυασμό με τις χαμηλότερες τιμές παραγωγής που διαθέτουν, απειλεί την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού ελαιολάδου. Για την προστασία του κλάδου, απαιτείται αυστηρότεροι έλεγχοι στις ελληνοποιήσεις, στήριξη των παραγωγών μέσω επιδοτήσεων και προώθηση του ελληνικού ελαιολάδου ως προϊόν υψηλής ποιότητας.

Το πρόσημο στις εξαγωγές

Στις αγορές του κρητικού ελαιολάδου πρώτη έρχεται η Ιταλία με 129,3 εκ. ευρώ, δεύτερη η Γερμανία με 66,5 εκ. ευρώ και ακολουθούν οι Η.Π.Α., η Ισπανία και η Πολωνία.

Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) και Ελαιόλαδο στην Ευρώπη

Η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) αποτελεί το βασικό εργαλείο στήριξης της αγροτικής παραγωγής, συμπεριλαμβανομένου του ελαιολάδου. Στόχος της ΚΑΠ είναι η διασφάλιση της βιωσιμότητας των αγροτών, η σταθερότητα της αγοράς και η ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων.

Το ελαιόλαδο, ως βασικό αγροτικό προϊόν κυρίως της Ελλάδας, Ισπανίας και Ιταλίας, στηρίζεται από την ΚΑΠ μέσω άμεσων ενισχύσεων, επιδοτήσεων και προγραμμάτων ανάπτυξης. Η χρηματοδότηση δίνεται τόσο για τη διατήρηση της παραγωγής όσο και για την προώθηση προϊόντων υψηλής ποιότητας, όπως τα Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ). Στην Κρήτη υπάρχουν προϊόντα ΠΟΠ, ωστόσο εκκρεμεί το αίτημα παραγωγών για ΠΓΕ στο ελαιόλαδο.

https://cretatimes.gr/elaiolado-anatropes-stin-prosfora-kai-tin-zitisi-pou-kymainontai-oi-times-stin-kriti/

Στήριξη και Προκλήσεις

Η ΚΑΠ χρηματοδοτεί προγράμματα που ενισχύουν τη βιώσιμη καλλιέργεια της ελιάς και την αντιμετώπιση κλιματικών αλλαγών. Παράλληλα, επιδιώκει να προστατεύσει τους παραγωγούς από τις διακυμάνσεις των τιμών, προσφέροντας μηχανισμούς παρέμβασης στην αγορά. Ωστόσο, η αύξηση των εισαγωγών από τρίτες χώρες δημιουργεί πιέσεις στις ευρωπαϊκές αγορές. Οι αδασμολόγητες εισαγωγές, σε συνδυασμό με φαινόμενα ελληνοποιήσεων, απειλούν την ανταγωνιστικότητα του κρητικού ελαιολάδου. Για τη θωράκιση του κλάδου, απαιτούνται αυστηρότεροι έλεγχοι στην αγορά, δίκαιη κατανομή ενισχύσεων και πολιτικές προστασίας των ευρωπαϊκών παραγωγών από αθέμιτο ανταγωνισμό. Η ΚΑΠ παραμένει καθοριστική για το μέλλον της ελαιοπαραγωγής στην ΕΕ, ενισχύοντας την ποιότητα και τη βιωσιμότητα του τομέα.