Αλλάζει ο ρόλος του φόρου: επιβραβεύει τη διαχείριση, τιμωρεί την αδράνεια – Τα νέα κίνητρα και αντικίνητρα για τους «μεγάλους παίκτες» της αγοράς
Ο ΕΝΦΙΑ περνά σε νέα εποχή, μετατρέπεται από έναν απλό φόρο ιδιοκτησίας σε εργαλείο πολιτικής για την ενεργοποίηση της αγοράς ακινήτων. Με κίνητρα για όσους αξιοποιούν την περιουσία τους και «ποινές» για όσους τη διατηρούν ανενεργή, το νέο πλαίσιο στοχεύει κυρίως σε τράπεζες και servicers, που κατέχουν χιλιάδες ακίνητα χωρίς εμπορική χρήση.
Ο ΕΝΦΙΑ αλλάζει. Δεν είναι πια ένας απλός φόρος κατοχής περιουσίας, αλλά σιγά σιγά αλλάζει σε ένα σύνολο κινήτρων και αντικινήτρων, που επιβραβεύει τη συνετή διαχείριση και «τιμωρεί» την αδράνεια. Τουλάχιστον προς το παρόν η αδράνεια των ακινήτων θα στοιχίσει στους μεγάλους «παίκτες» της αγοράς όπως οι τράπεζες και οι servicers.
Στο επίκεντρο των κινήτρων βρίσκεται η έκπτωση για τα ασφαλισμένα ακίνητα, που εφαρμόζεται ήδη. Οι ιδιοκτήτες κατοικιών που έχουν ασφαλιστεί για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα δικαιούνται έκπτωση 20% στον ΕΝΦΙΑ, εφόσον η συνολική αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας τους δεν ξεπερνά τις 400.000 ευρώ. Για όσους υπερβαίνουν αυτό το όριο, η έκπτωση περιορίζεται στο 10%.
Η ρύθμιση για τον ΕΝΦΙΑ
Η ρύθμισηαυτή, που θεσπίστηκε το 2024, επιβραβεύει όσους μεριμνούν για την ασφάλεια της περιουσίας τους. H πρόληψη λοιπόν μετατρέπεται σε φορολογικό πλεονέκτημα, δίνοντας ένα σαφές μήνυμα υπευθυνότητας. Παράλληλα, από το 2025, ο φόρος εξοφλείται σε δώδεκα μηνιαίες δόσεις, ώστε να διευκολύνεται η πληρωμή χωρίς αιφνιδιασμούς.
Όμως, κάθε πολιτική κινήτρων χρειάζεται και αντικίνητρα. Και αυτά έρχονται το 2026, με τον διπλό ΕΝΦΙΑ για τα “κλειστά” ακίνητα. Πρόκειται για τη νέα διάταξη που ενώ έχει ψηφιστεί δεν έχει ενεργοποιηθεί ακόμη και στοχεύει στις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης δανείων (servicers), οι οποίες διατηρούν στα χαρτοφυλάκιά τους χιλιάδες κατοικίες που παραμένουν αναξιοποίητες, την ώρα που η στεγαστική κρίση χτυπάει κόκκινο και η αγορά «διψά» για ακίνητα.
Τα ακίνητα των servicers
Περίπου 10,000 ακίνητα τραπεζών ακίνητα servicers θα βρεθούν αντιμέτωπα με προσαύξηση 100% στον ΕΝΦΙΑ, αν παραμείνουν κενά έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Τα πρώτα ειδοποιητήρια αναμένονται έως τα τέλη Φεβρουαρίου 2026.
Για να αποφευχθεί ο διπλασιασμός, το ακίνητο θα πρέπει να έχει ενοικιαστεί ή χρησιμοποιηθεί τουλάχιστον για έξι μήνες μέσα στο έτος. Η σχετική υπουργική απόφαση θα καθορίσει τα κριτήρια χαρακτηρισμού ενός ακινήτου ως “κλειστού”, τις διαδικασίες δήλωσης και τις εξαιρέσεις για περιπτώσεις ανακαίνισης ή περιοχών χαμηλής εμπορικής αξίας.
Η λογική είναι απλή: η Πολιτεία επιβραβεύει την πρόνοια και την κινητικότητα, αλλά επιβαρύνει την αδράνεια. Το κράτος παρεμβαίνει για να σπάσει τη στασιμότητα της αγοράς, να φέρει νέα ακίνητα προς διάθεση και να αντιμετωπίσει την πίεση στα ενοίκια.
Η χρονιά του 2026 θα είναι το πραγματικό τεστ αυτής της νέας φιλοσοφίας. Αν οι τράπεζες και οι servicers κινηθούν, το μέτρο θα έχει αποδώσει· αν όχι, η συζήτηση για τη στεγαστική κρίση θα επιστρέψει πιο έντονη από ποτέ.
Το όπλο του διπλού ΕΝΦΙΑ
Μπορεί η κυβέρνηση προς το παρόν να χρησιμοποιεί το «όπλο» του διπλού ΕΝΦΙΑ για τις τράπεζες και τους servicers παρόλα αυτά σε ευρωπαϊκές χώρες ήδη το αντικίνητρο αυτό εφαρμόζεται και στους πολίτες που έχουν στα χέρια τους κενά ακίνητα.
Στηn Ιρλανδία για παράδειγμα εφαρμόζεται φόρος «Vacant Homes Tax» (φόρος για άδεια σπίτια) που ισούται με τρεις φορές το ποσό του βασικού δημοτικού φόρου για κατοικίες που παραμένουν κενές περισσότερους από συγκεκριμένους μήνες. Στη Ισπανία υπάρχουν συζητήσεις για αύξηση των φόρων στα κενά ή μη ενοικιαζόμενα ακίνητα και στα δεύτερα σπίτια, με σκοπό να ενισχυθεί η διάθεση των κατοικιών προς αξιοποίηση.
Ακολουθήστε μας στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία νέα
