Η εκτίναξη του κόστους της στέγασης μοιάζει με μία «νέα πανδημία»

Όσοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του προβλήματος προειδοποιούν επί μήνες ότι έχει λάβει τόσο μεγάλες διαστάσεις

Η εκτίναξη του κόστους της στέγασης μοιάζει με μία «νέα πανδημία» που σαρώνει την Ευρώπη, είπε χαρακτηριστικά ο δήμαρχος της Βαρκελώνης, ο οποίος μαζί με 16 ακόμα δημάρχους της ηπείρου ζητούν από την Ε.Ε. να λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης.

Από την πλευρά της, η Κομισιόν πρόκειται να παρουσιάσει την Τρίτη το πρώτο σχετικό πλάνο, που προέκυψε ύστερα από διαπραγμάτευση με ειδικούς, ενδιαφερόμενους και το κοινό.

Εξάλλου, όσοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του προβλήματος προειδοποιούν επί μήνες ότι έχει λάβει τόσο μεγάλες διαστάσεις, που το μπλοκ δεν μπορεί πια να το αγνοεί.

«Η νέα πανδημία που επηρεάζει τις ευρωπαϊκές πόλεις είναι το κόστος της στέγασης», είπε ο Jaume Collboni, δήμαρχος της Βαρκελώνης, που ξεκίνησε πέρυσι τη συμμαχία των δημάρχων στην Ευρώπη, με στήριξη από τους ομολόγους του σε Παρίσι και Ρώμη.

«Και ενόψει αυτής της νέας πανδημίας, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, όπως και στον Covid, οφείλουν να διανείμουν πρωτοφανή κονδύλια για να προωθήσουν την κατασκευή προσιτής στέγης για νέους, εργαζόμενους γονείς και την αστική μεσαία τάξη», συμπλήρωσε.

Τον τελευταίο χρόνο, η συμμαχία αυτή ζητά από την Ε.Ε. να λάβει μέτρα για το ζήτημα της στέγης, το οποίο θεωρεί ότι αποτελεί μία κοινωνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Αφορά την έκρηξη του κόστους αγοράς και ενοικίασης σε ολόκληρη την ήπειρο, η οποία σύμφωνα με τη συμμαχία διευρύνει την ανισότητα και διαβρώνει το δημοκρατικό αίσθημα.

Σημειώνεται ότι στη συμμαχία συμμετέχουν 17 δήμαρχοι ευρωπαϊκών πόλεων -μεταξύ αυτών και η Αθήνα- που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον 20 εκατ. ανθρώπους.

Από την Αθήνα μέχρι το Αμστερνταμ και την Μπολόνια μέχρι τη Βουδαπέστη, οι δήμαρχοι ζητούν από την Ε.Ε. να δημιουργήσει ένα ταμείο προσιτής στέγης, αντίστοιχης φιλοσοφίας με το Ταμείο Ανάκαμψης, ώστε να διοχετευθούν τουλάχιστον 300 δισ. ευρώ τον χρόνο σε δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις στέγης.

Επίσης, ζητούν μία θέση στο τραπέζι των αποφάσεων, ώστε να συνεισφέρουν από την εμπειρία τους στις εκάστοτε πόλεις.

Το πρώτο σχέδιο για τη στέγαση

Σύμφωνα με το Politico, το πακέτο μέτρων που ανακοινώνεται αυτή την εβδομάδα θα επιδιώξει να απελευθερώσει δημόσια κεφάλαια για την κατασκευή νέων κατοικιών.

Επίσης θα παρακολουθεί την κερδοσκοπία στην αγορά και θα παρέχει στις περιφερειακές και τοπικές αρχές τα μέσα για να περιορίσουν τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, που συμβάλλουν στην έλλειψη κατοικιών.

Το πακέτο μέτρων για τη στέγαση θα περιλαμβάνει και μια νέα στρατηγική για τις κατασκευές, με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας και τη θέσπιση κοινών προτύπων, ώστε τα δομικά υλικά που παράγονται σε ανταγωνιστικές τιμές σε ένα κράτος μέλος να μπορούν να χρησιμοποιούνται εύκολα για έργα στέγασης σε άλλη χώρα.

Εκτός αυτού, θα γίνει μια προσπάθεια να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες των αστέγων, που ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο στην Ευρώπη.

«Κανονικά, η ΕΕ δεν έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε αυτό το θέμα. Αυτό πρέπει να αλλάξει», είπε στο Politico ο Ευρωπαίος Επίτροπος Στέγασης, Dan Jørgensen.

«Εσωτερική απειλή»

Οι τιμές κατοικιών στην Ε.Ε. έχουν αυξηθεί κατά 48% μεταξύ 2010 και 2023, σύμφωνα με τη Eurostat, ενώ τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 22% το ίδιο διάστημα.

Μέχρι το 2023, σχεδόν ένας στους 10 ανθρώπους έδινε πάνω από 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του στη στέγαση, συμπεριλαμβανομένου του 29% του πληθυσμού στην Ελλάδα, του 15% στη Δανία και του 13% στη Γερμανία.

Ο Calboni χαρακτήρισε τη στεγαστική κρίση ως μία πρωτοφανή εσωτερική απειλή για το μπλοκ, λέγοντας ότι αν δεν δοθεί επαρκής λύση στο πρόβλημα, ο κόσμος θα αρχίσει να αμφιβάλλει αν η δημοκρατία έχει τη δυνατότητα να λύσει τα μεγαλύτερα κοινωνικά προβλήματα.

Στη Βαρκελώνη, η μέση τιμή κατοικιών εκτινάχθηκε κατά σχεδόν 70% την τελευταία δεκαετία, υποχρεώνοντας ορισμένους να φύγουν από την πόλη και άλλους να αντιμετωπίζουν δυσανάλογα κόστη.

Ο Collboni πιστεύει ακράδαντα ότι η Κομισιόν και οι θεσμοί πρέπει να παίξουν έναν ρόλο στην επίλυση της κρίσης.

«Στην ουσία, υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα να μείνουμε στην πόλη μας. Αυτοί οι θεσμοί, που για 40 με 50 χρόνια εγγυώνται το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων και ανθρώπων, πρέπει τώρα να μας βοηθήσουν να διασφαλίσουμε το δικαίωμα να μείνουμε», είπε χαρακτηριστικά.