Σε μία χρονιά όπου το ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών της χώρας ήταν ελλειμματικό, τα ψάρια ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας διατήρησαν έντονη εξωστρέφεια
Σε πιο… ξάστερες μέρες ποντάρει ο κλάδος της εγχώριας ιχθυοκαλλιέργειας, ένας από τους πιο δυναμικούς και εξωστρεφείς κλάδους της ελληνικής οικονομίας, διεκδικώντας τη θέση που του αξίζει τόσο σε επίπεδο εθνικής παραγωγής, όσο και στον διεθνή επιχειρηματικό χάρτη. Παρά τα χρόνια προβλήματα που απασχολούν τον κλάδο, το 2025 προδιαγράφεται μια πάρα πολύ καλή χρονιά για το ελληνικό ψάρι, καθώς οι προοπτικές ανάπτυξης ανοίγουν νέους ορίζοντες.
Οι καλύτερες τιμές της 30ετίας
«Βρισκόμαστε σε μια πολύ καλή συγκυρία για τον κλάδο. Οι τιμές παραγωγού είναι οι καλύτερες τιμές των τελευταίων 30 χρόνων, ενώ οι πρώτες ύλες για τις ιχθυοτροφές και τα κόστη έχουν υποχωρήσει σημαντικά», σχολίαζε πρόσφατα σε δημοσιογραφική συνάντηση ο πρόεδρος της Ελληνικής Οργάνωσης Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ), Απόστολος Τουραλιάς.
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, το 2025 η ζήτηση για ελληνικό ψάρι παραμένει υγιής, η πορεία των εξαγωγών καταγράφει άνοδο, ενισχύεται η διείσδυση σε σημαντικές αγορές, ενώ το κόστος παραγωγής έχει βελτιωθεί σημαντικά λόγω των αποπληθωριστικών τάσεων. Για εφέτος δε η παραγωγή τσιπούρας και λαβρακιού εκτιμάται πως θα κυμανθεί στα ίδια επίπεδα με το 2024 και δη στα επίπεδα των 114.000 τόνων περίπου.
«Θηλιά» το χωροταξικό
Ωστόσο, τα βασικά προβλήματα του κλάδου παραμένουν, με τον χωροταξικό σχεδιασμό των καλλιεργειών να αποτελεί αναμφίβολα το μεγαλύτερο «αγκάθι». Όπως προκύπτει από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΟΠΥ, ως προς τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις έχει σημειωθεί μικρή πρόοδος. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 2015 μέχρι σήμερα έχουν ιδρυθεί μόλις επτά από τις 23 συνολικά Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης των Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) που έχουν προβλεφθεί.
Παρά τις διαδοχικές παρατάσεις που έχουν δοθεί, το χωροταξικό των υδατοκαλλιεργειών εξακολουθεί να παρουσιάζει καθυστερήσεις υποβαθμίζοντας την αναπτυξιακή προοπτική, τον εξορθολογισμό της παραγωγικής διαδικασίας αλλά και την εμπιστοσύνη των επενδυτών.
«Σύντομα -κι εδώ θα πιέσω τους υπουργούς, γιατί έχουμε εξαντλήσει λίγο τα χρονικά μας περιθώρια- θα τελειώσουν τα ειδικά χωροταξικά πλαίσια, τόσο για τη βιομηχανία όσο για τον τουρισμό και για τις ιχθυοκαλλιέργειες, τομέας κρίσιμος για τον πρωτογενή τομέα» δήλωνε πριν από 40 ημέρες, από το βήμα της 89ης ΔΕΘ ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναλαμβάνοντας τη δέσμευση για προώθηση του χωροταξικού ζητήματος του κλάδου.
«Η εξαγγελία του πρωθυπουργού για την ολοκλήρωση του ειδικού χωροταξικού σχεδίου για τις ιχθυοκαλλιέργειες (ΠΟΑΥ), αποτελεί μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη για την ΕΛΟΠΥ και τα μέλη της – για τους 12.000 εργαζόμενους, τις τοπικές κοινωνίες και τη συνεισφορά στις εξαγωγές της χώρας. Πρόκειται για μια διαχρονική εκκρεμότητα, που συνδέεται άμεσα με τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη διαφάνεια στις διαδικασίες αδειοδότησης και τη δημιουργία σαφούς πλαισίου για επενδύσεις. Το μήνυμα του πρωθυπουργού αποτελεί οδηγό για το αρμόδιο Υπουργείο, προκειμένου να δρομολογηθούν οι απαραίτητες ενέργειες και να προχωρήσει ουσιαστικά η υλοποίηση της εξαγγελίας αυτής. Ως ΕΛΟΠΥ έχουμε υποχρέωση και το έχουμε αποδείξει διαχρονικά ότι πρόθεσή μας είναι να συνεργαστούμε με όλους τους φορείς έχοντας ως γνώμονα το κοινό συμφέρον, την περιβαλλοντική ισορροπία και την περιφερειακή ανάπτυξη», ανέφερε σε δήλωσή του λίγες ώρες μετά τις εξαγγελίες του κ. Μητσοτάκη, ο πρόεδρος της ΕΛΟΠΥ, Απόστολος Τουραλιάς.
Σήμερα όμως ο ίδιος δεν είναι τόσο αισιόδοξος, σχολιάζοντας πως «αντί να συζητάμε για την ανάπτυξη του κλάδου, εμείς μιλάμε για το χωροταξικό». Και αυτό γιατί η έλλειψη ενός σύγχρονου και ανταγωνιστικού θεσμικού πλαισίου που θα ενισχύσει τη λειτουργία των υφιστάμενων επιχειρήσεων και την προσέλκυση νέων στρατηγικών επενδύσεων, αναστέλλει την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου.
Η εικόνα του 2024
Όπως προκύπτει από την 11η Ετήσια Έκθεση Υδατοκαλλιέργειας που εκδόθηκε πρόσφατα από την ΕΛΟΠΥ, το 2024 η παραγωγή τσιπούρας και λαβρακιού μειώθηκε κατά 5,5% στους 114.500 τόνους ακολουθώντας την τάση που είχε η παράγωγη τους στην Ε.Ε. αλλά και διεθνώς. Η αξία των πωλήσεων ωστόσο αυξήθηκε κατά 3,5% στα 721 εκατ. ευρώ βελτιώνοντας τα οικονομικά αποτελέσματα των επιχειρήσεων του κλάδου.
Η πτώση της παραγωγής επηρέασε ανάλογα και τις εξαγωγές ψαριών ιχθυοκαλλιέργειας οι οποίες κυμάνθηκαν στους 94.132 τόνους. Οι μέσες τιμές εξαγωγών ήταν βελτιωμένες και για τα δύο είδη σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά (+17% η τσιπούρα, +2% το λαβράκι). Σε μία χρονιά όπου το ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών της χώρας ήταν ελλειμματικό, τα ψάρια ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας διατήρησαν την έντονη εξωστρέφεια τους συμβάλλοντας θετικά στο εμπορικό ισοζύγιο τροφίμων.
Το 82% της παραγωγής διατέθηκε σε 38 αγορές εκτός Ελλάδας. Ειδικότερα, οι εξαγωγές ελληνικής τσιπούρας και λαβρακιού το 2024 ανήλθαν σε 94.132 τόνους αξίας 585,1 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας πτώση 6,2% ως προς τον όγκο και αύξηση 2,3% ως προς την αξία εξαγωγών σε σχέση με το 2023, κατατάσσοντας την ιχθυοκαλλιέργεια στον πρώτο εξαγωγικό κλάδο ζωικής παραγωγής της χώρας. Να σημειωθεί εδώ ότι η Ελληνική Οργάνωση Παραγωγών Ιχθυοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ) είναι ο κύριος φορέας ανάπτυξης της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας. Με 22 μέλη-εταιρείες και εξαγωγές που ξεπερνούν τα 650 εκατ. ευρώ ετησίως, προσφέρει περισσότερες από 12.000 θέσεις εργασίας μόνιμες και εποχιακές.
in.gr
