Οι φετινές αμερικανικές εκλογές μεταξύ της αντιπροέδρου Κάμαλα Χάρις και του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ θεωρούνται από τις πιο αμφίρροπες
Ανοιξαν και οι κάλπες σήμερα (5/11) για τις αμερικανικές εκλογές, μετά από μια εμμονική και με ένταση καμπάνια των υποψηφίων και των επιτελείων τους για να φτάσουν στην τελική ευθεία του φθινοπώρου το πολυπόθητο 270! Δημοσκοπήσεις σε επτά πολιτείες-κλειδιά δείχνουν οριακή διαφορά μεταξύ της αντιπροέδρου Κάμαλα Χάρις και του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, με κάθε υποψήφιο να προηγείται σε ορισμένες περιοχές κατά μόλις μία ή δύο μονάδες, ποσοστό εντός του περιθωρίου στατιστικού λάθους.
Οι πρώτες κάλπες σε αμφίρροπη πολιτεία θα κλείσουν στις 2 τα ξημερώματα ώρα Ελλάδος στην Τζόρτζια (15 εκλέκτορες). Ο πολιτειακός αξιωματούχος που είναι υπεύθυνος για την εκλογική διαδικασία, ο Μπραντ Ράφενσπεργκερ (αποδέκτης του διαβόητου τηλεφωνήματος του Τραμπ προ τετραετίας όπου του ζητούσε να «βρει» τις 11.000 και πλέον ψήφους που του έλειπαν), έχει πει ότι ως τις 3 (8 το βράδυ τοπική ώρα) θα έχει καταμετρηθεί περίπου το 70% των ψήφων. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση των New York Times και του Siena College στις αμφίρροπες πολιτείες, που δημοσιεύθηκε την Κυριακή, η Χάρις έχει ανακτήσει το προβάδισμα (48-47%).
Στις 2.30 ώρα Ελλάδος κλείνουν οι κάλπες στη Βόρεια Καρολίνα (16 εκλέκτορες) και μισή ώρα αργότερα, κλείνουν στην Πενσιλβάνια (19 εκλέκτορες) και, πλην ορισμένων κομητειών, στο Μίσιγκαν (15 εκλέκτορες). Στην πρώτη (βάσει των τελικών ευρημάτων των NYT/Siena College), η Χάρις είναι δύο μονάδες μπροστά (48-46%), γεγονός που προκάλεσε πανικόβλητες επισκέψεις της τελευταίας στιγμής στην πολιτεία από τον Τραμπ. Στις δύο βόρειες βιομηχανικές πολιτείες, σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση, οι μονομάχοι είναι ισόπαλοι.
Στις 4 ολοκληρώνεται η ψηφοφορία στο Μίσιγκαν και κλείνουν οι κάλπες στο Ουισκόνσιν (10 εκλέκτορες, Χάρις +2 βάσει NYT/Siena) και στην Αριζόνα (11 εκλέκτορες, Τραμπ +4). Και στις 5 τα ξημερώματα είναι η σειρά της Νεβάδα (6 εκλέκτορες, Χάρις +3).
Υπενθυμίζεται ότι αν η Χάρις υπερασπιστεί τον «Μπλε Τοίχο» (Πενσιλβάνια, Μίσιγκαν, Ουισκόνσιν), κερδίζει με την πιο οριακή δυνατή διαφορά (270 εκλέκτορες). Αν χάσει την Πενσιλιβάνια, πρέπει να κερδίσει τουλάχιστον δύο από τις αμφίρροπες πολιτείες του Sun Belt για να επικρατήσει.
Παρά τους δικαιολογημένους φόβους για το πόσο καιρό θα χρειαστεί για να οριστικοποιηθεί το αποτέλεσμα και τι θα επακολουθήσει αν προκύψει οριακή ήττα του Τραμπ, υπάρχει το ενδεχόμενο τα πράγματα να κυλήσουν πιο ομαλά αυτή τη φορά. Οπως σημειώνει ο εκλογικός αναλυτής του NBC News Στιβ Κορνάκι (στο Pod Save America), η μεγάλη διαφορά με το 2020 (εκλογές επί Covid) είναι ότι οι επιστολικές ψήφοι είναι πολύ λιγότερες. Αυτή ήταν η βασική αιτία για τις καθυστερήσεις στην καταμέτρηση τότε.
Ποιες είναι οι κομητείες-κλειδιά που θα δώσουν το σήμα σχετικά με το προς τα πού οδεύουν τα πράγματα;
Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ του kathimerini.gr, η Φλόριντα (που δεν θεωρείται πλέον αμφίρροπη πολιτεία) και η κομητεία Οσεόλα (Osceola): ακριβώς νότια του Ορλάντο, είναι πολυπληθής, με 450.000 κατοίκους, εκ των οποίων περίπου το 1/3 είναι Πορτορικανοί. Εδώ θα έχουμε ένα πρώτο δείγμα του πόσο έπληξε τον Τραμπ το κακόγουστο αστείο του Τόνι Χίντσκλιφ προ ημερών στο Madison Square Garden.
Ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος έχασε την κομητεία αυτή με διαφορά 14 μονάδων το 2020 – μία σημαντική βελτίωση σε σχέση με το -25 που υπέστη το 2016. Αν το αποτέλεσμα εις βάρος του αυτή τη φορά είναι πιο κοντά σε αυτό πριν από οκτώ χρόνια, θα είναι ένας κακός οιωνός για την επίδοσή του στην Πενσιλβάνια, όπου ζουν σχεδόν μισό εκατομμύριο Πορτορικανοί.
Στην Τζόρτζια, ένα μέρος που οι αναλυτές θα κοιτάζουν με αυξημένο ενδιαφέρον είναι η Φαγιέτ (Fayette), νότια της Ατλάντα. Η συγκεκριμένη κομητεία, όπως σημειώνει ο Ντέιβ Γουάσερμαν του Cook Political Report, γίνεται ολοένα και πιο «μπλε» (Δημοκρατική) τα τελευταία χρόνια καθώς οι λευκοί με πανεπιστημιακή μόρφωση εγκαταλείπουν το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα του Τραμπ και αυξάνεται ο πληθυσμός των μειονοτήτων.
Μία από τις πιο κρίσιμες κομητείες στην απολύτως κρίσιμη Πενσιλβάνια είναι το Μπακς (Bucks), βορειοανατολικά της Φιλαδέλφεια, στα σύνορα με το Νιου Τζέρσεϊ – το μέρος που επέλεξε ο Τραμπ για το photo op στα McDonalds. Αυτό δεν ήταν τυχαίο, σύμφωνα με τον Γουάσερμαν: οι λευκοί χωρίς πανεπιστημιακή μόρφωση αποτελούν το 50% του πληθυσμού του Μπακς, και φέτος, ύστερα από δεκαετίες που υπολείπονταν των Δημοκρατικών, οι Ρεπουμπλικανοί πέρασαν μπροστά στον αριθμό εγγεγραμμένων ψηφοφόρων. Η Κλίντον επικράτησε στην κομητεία με διαφορά μικρότερη της μίας μονάδας (0,8) το 2016, ενώ ο Μπάιντεν πέτυχε διαφορά 4,4 μονάδων. Αν ο Τραμπ βγει πρώτος στην κομητεία, θα είναι κακό σημάδι για τον βαθμό υποστήριξης της Χάρις μεταξύ των λευκών της εργατικής τάξης (ο αναλυτής του Cook Political Report προειδοποιεί επίσης ότι η συγκεκριμένη κομητεία θα αργήσει να δώσει αποτελέσματα).
Στο Μίσιγκαν, μία κομητεία που θα συγκεντρώσει πολλή προσοχή είναι το Γουέιν (Wayne), όπου βρίσκεται το Ντιτρόιτ αλλά και το Ντίαρμπορν, έδρα της Ford, και η πρώτη πόλη με αραβική πλειοψηφία στις ΗΠΑ. Ο Τραμπ επισκέφθηκε την πόλη την Παρασκευή, επιχειρώντας να κεφαλαιοποιήσει την ευρεία δυσαρέσκεια μεταξύ του αραβικού και του μουσουλμανικού πληθυσμού της με τους χειρισμούς της κυβέρνησης Μπάιντεν στην κρίση στη Μέση Ανατολή.
Ακόμα πιο ενδιαφέρον, ενδεχομένως, θα έχει η συγκριτική επίδοση των αντιπάλων στα μεγάλα, γειτονικά προάστια του Οουκλαντ (Oakland), που είναι πιο εύπορο, και του Μακόουμπ (Macomb), γενέτειρα των Reagan Democrats, με λευκούς της εργατικής τάξης που απασχολούνται στην αυτοκινητοβιομηχανία. Το 2016, όπως θυμίζει ο Στιβ Κορνάκι, η Κλίντον είχε επικρατήσει στο Οουκλαντ κατά 8 μονάδες άλλα είχε χάσει με 11,5 στο Μακόουμπ, με το αθροιστικό αποτέλεσμα στις δύο κομητείες να είναι μόνο οριακά θετικό για τους Δημοκρατικούς. Το 2020, ο Μπάιντεν είχε κερδίσει με 14 μονάδες στο Οουκλαντ και είχε μικρύνει τη διαφορά στο Μακόουμπ (8 μονάδες).
Στο Ουισκόνσιν, θεωρητικά την πιο δύσκολη πολιτεία του «Μπλε Τοίχου» για τους Δημοκρατικούς (η πιο λευκή και με τον μεγαλύτερο μη αστικό πληθυσμό), ζωτική για τους Δημοκρατικούς (με τρόπο αντίστοιχο με την Φαγιέτ) θα είναι η κομητεία Οζόκι (Ozaukee). Με πολύ υψηλό ποσοστό λευκών με πανεπιστημιακή μόρφωση, είναι σε σταθερή τροχιά απομάκρυνσης από τους Ρεπουμπλικανούς επί Τραμπ: το 2012 ο Ρόμνεϊ την κέρδισε με 30 μονάδες, το 2016 ο Τραμπ την κέρδισε με 19 και το 2020 μόλις με 12 μονάδες. Οπως σημειώνει ο Ντέιβ Γουάσερμαν, η Χάρις θα πρέπει να περιορίσει περαιτέρω αυτό το περιθώριο για να αντισταθμίσει τις απώλειές της στις αγροτικές περιοχές της πολιτείας.
Περνώντας στις δυτικές πολιτείες, στην Αριζόνα όλα τα μάτια θα είναι στραμμένα στην αχανή κομητεία Μαρικόπα (Maricopa), όπου ζουν 3 στους 5 ψηφοφόρους της πολιτείας. Η Μαρικόπα –σημειώνει ο Γουάσερμαν– αποτελεί συνονθύλευμα διαφορετικών κατηγοριών ψηφοφόρων, από ισπανόφωνους της εργατικής τάξης στο Φοίνιξ ως εύπορους «McCain Republicans» στο Σκότσντεϊλ. Το 2016, οι ψηφοφόροι της κομητείας επέλεξαν Τραμπ, με διαφορά 2,9 μονάδων· το 2020, προτίμησαν τον Μπάιντεν με 2,2 μονάδες.
Σύμφωνα με τον Κορνάκι του NBC News, ειδικό ενδιαφέρον εντός της κομητείας παρουσιάζει η πρώτη εκλογική περιφέρεια της Αριζόνα. Πρόκειται για μία ιδιαίτερα εύπορη κομητεία με πληθυσμό άνω των 800.000, οι ψηφοφόροι της οποίας (στη νέα της μορφή κατόπιν επαναχάραξης) ψήφισαν οριακά υπέρ του Ρεπουμπλικανού Ντέιβιντ Σουάικερτ το 2022, αλλά είχαν ψηφίσει τον Τζο Μπάιντεν το 2020.
Τέλος, στη Νεβάδα, η Χάρις θα βασιστεί στην κομητεία Γουόσοου (Washoe), στα σύνορα με την Καλιφόρνια, για να αντισταθμίσει την πιθανολογούμενη δυνατή εμφάνιση του Τραμπ στο Λας Βέγκας (κομητεία Κλαρκ). Οπως σημειώνει ο Ντέιβ Γουάσερμαν, στο Γουόσοου, που προσελκύει επενδύσεις υψηλής τεχνολογίας και κατοίκους υψηλότερου μορφωτικού επιπέδου, ο Μπάιντεν επικράτησε με 4,5 μονάδες το 2020, έναντι 1,3 μονάδων για την Κλίντον.
Ακολουθούν πιθανά σενάρια για το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί το αποτέλεσμα.
Νίκη της Χάρις με μικρή διαφορά από τον Τραμπ
Δημοσκοπήσεις και στοιχεία από την εκ των προτέρων καθώς και την επιστολική ψηφοφορία έδειξαν ότι η πιθανή έκβαση είναι η νίκη με μικρή διαφορά της αντιπροέδρου Χάρις.
Έχει μικρό προβάδισμα στο Μίσιγκαν, στην Πενσιλβάνια και στο Ουισκόνσιν – πολιτείες κρίσιμες, οι οποίες, μαζί με τη 2η περιφέρεια στη Νεμπράσκα, θα της έδιναν τις 270 ψήφους του εκλεκτορικού σώματος που απαιτούνται για τη νίκη. Ενδεχόμενη επικράτησή της στη Νεβάδα, όπου επίσης έχει μικρό προβάδισμα, θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω το σύνολο των εκλεκτόρων της Χάρις.
Σημαντικός παράγοντας για νίκη της θα μπορούσε να είναι η ψήφος των μεγαλύτερων σε ηλικία λευκών, δημογραφικής ομάδας που γενικά υποστηρίζει τους Ρεπουμπλικανούς αλλά ενδέχεται να μετακινηθεί στους Δημοκρατικούς.
Νίκη του Τραμπ με μικρή διαφορά
Ο Τραμπ θα μπορούσε να εξασφαλίσει τη νίκη είτε μέσω των ανατολικών πολιτειών -επικρατώντας στην Τζόρτζια, στη Βόρεια Καρολίνα και στην Πενσιλβάνια- είτε μέσω των πολιτειών του Νότου, κερδίζοντας στην Αριζόνα, στην Τζόρτζια, στη Νεβάδα και στη Βόρεια Καρολίνα. Η Πενσιλβάνια είναι σημαντικό κομμάτι του παζλ: ενώ μοιάζει να προηγείται εκεί ελαφρώς η Χάρις, η δική του επικράτηση θα έδινε στον Τραμπ 270 εκλεκτορικές ψήφους.
Σε αυτό το σενάριο, η επιτυχία του Τραμπ ίσως εξαρτηθεί από την αυξημένη υποστήριξη Αφροαμερικανών και ισπανόφωνων ψηφοφόρων. Δημοσκοπήσεις θέλουν τον Ντόναλντ Τραμπ να έχει κερδίσει έδαφος στη δημογραφική μερίδα των μαύρων ανδρών, ιδίως στις ανατολικές πολιτείες, και σε αυτήν των ισπανόφωνων στον Νότο, όπου ζητήματα όπως το κόστος της στέγης και η ασφάλεια των συνόρων έχουν μεγάλο βάρος.
Καθαρή νίκη είτε εκείνης είτε εκείνου
Αν και οι δημοσκοπήσεις τούς φέρουν να βρίσκονται πολύ κοντά, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο καθαρής νίκης της μιας ή του άλλου. Για τη Χάρις, η μεγάλη προσέλευση γυναικών στα εκλογικά κέντρα, ειδικά μετά την αναίρεση του δικαιώματος στην άμβλωση από το Ανώτατο Δικαστήριο, θα μπορούσε να αποδειχθεί κλειδί.
Πρόσφατη δημοσκόπηση θέλει τη Χάρις να προηγείται του Τραμπ κατά τρεις μονάδες στην Αϊόβα, πολιτεία όπου ο Τραμπ κέρδισε με οκτώ μονάδες το 2020, υποδεικνύοντας ότι θα μπορούσε να τα πάει καλά και σε άλλες πολιτείες αν οι γυναίκες ψηφίσουν μαζικά.
Για τον Τραμπ, καθαρή νίκη θα συνεπαγόταν ιστορική υποστήριξη από τους Αφροαμερικανούς και τους ισπανόφωνους ψηφοφόρους, κάτι που θα αντικατόπτριζε τη δυσαρέσκεια για την εκστρατεία της Χάρις, καθώς και για τις πολιτικές της κυβέρνησης του απερχόμενου προέδρου Τζο Μπάιντεν, ειδικά για την υποστήριξή της στον πόλεμο του Ισραήλ σε δύο μέτωπα: στη Λωρίδα της Γάζας και στον Λίβανο.
Ισοπαλία ή απροσδόκητο αποτέλεσμα στις αμερικανικές εκλογές
Δεδομένων των δημοσκοπήσεων που έδειχναν μάχη στήθος με στήθος, η πιθανότητα ισοπαλίας στο εκλεκτορικό σώμα (269-269) ή απρόβλεπτων αποτελεσμάτων παραμένει. Σε περίπτωση ισοπαλίας, η Βουλή των Αντιπροσώπων θα έκρινε την εκλογή τον Ιανουάριο, με κάθε πολιτειακή αντιπροσωπεία να έχει μία ψήφο.
Προετοιμασία για μετεκλογική ένταση
Η Ουάσιγκτον προετοιμάζεται για πιθανές διαμαρτυρίες ή ταραχές μετά τις εκλογές. Οι επιχειρήσεις κοντά στον Λευκό Οίκο έχουν ήδη καλύψει τις εισόδους τους με σανίδες, αντικατοπτρίζοντας την ατμόσφαιρα ανησυχίας για ενδεχόμενες αντιδράσεις και το ξέσπασμα ταραχών, ειδικά με δεδομένο το υψηλό επίπεδο πόλωσης και αμφισβήτησης του αποτελέσματος.
Ενώ οι ΗΠΑ περιμένουν το αποτέλεσμα, οι Αρχές προετοιμάζονται για τυχόν αντιδράσεις που μπορεί να ακολουθήσουν την ανακοίνωσή του, έχοντας κατά νου τις ταραχές μετά τις εκλογές του 2016 και την επίθεση στο Καπιτώλιο την 6η Ιανουαρίου 2021.
Με τις δύο πλευρές έτοιμες να αμφισβητήσουν το αποτέλεσμα των εκλογών, οι Αμερικανοί ανυπομονούν να ολοκληρωθεί η ιστορική εκλογική αναμέτρηση και προετοιμάζονται για ό,τι ακολουθήσει
Τα πιθανά σενάρια του εκλογικού αποτελέσματος
Η εκλογική αναμέτρηση μεταξύ της αντιπροέδρου Καμάλα Χάρις και του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ θεωρείται από τις πιο αμφίρροπες στη σύγχρονη αμερικανική ιστορία. Δημοσκοπήσεις σε επτά πολιτείες-κλειδιά δείχνουν οριακή διαφορά, με κάθε υποψήφιο να προηγείται σε ορισμένες περιοχές κατά μόλις μια ή δύο μονάδες, ποσοστό εντός του περιθωρίου στατιστικού λάθους.
Ακολουθούν πιθανά σενάρια για το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί το αποτέλεσμα.
Ακολουθήστε μας στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία νέα