Ηράκλειο 30.06.2025, 12:45

Ηράκλειο: Ανακάλυψαν ιστορικό πατητήρι στο κέντρο της πόλης και το… «θάβουν» ξανά!

Ανακαλύφθηκε πιθανότατα ενετικό πατητήρι σταφυλιού στην Αγία Τριάδα

Mια σπουδαία και αναπάντεχη μεσαιωνική ανακάλυψη βγήκε στην επιφάνεια της σύγχρονης ιστορίας του τόπου μας κατά τη διάρκεια των εργασιών ανάπλασης στην Αγία Τριάδα στο Ηράκλειο.

Ειδικότερα, μόλις λίγους μήνες μετά από την έναρξη των εργασιών στη συμβολή των οδών Δελημάρκου και Δοϊράνης στο κέντρο του Ηρακλείου, ανακαλύφθηκε ένα πατητήρι σταφυλιού, το οποίο μάλιστα, αποτελεί το πρώτο πατητήρι που ανακαλύπτεται σε άριστη  κατάσταση, μέσα στον αστικό ιστό της παλαιάς πόλης του Ηρακλείου.

Αν και δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί η ακριβής χρονική περίοδος στην οποία ανήκει το σημαντικό εύρημα, ωστόσο σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, εκτιμάται ότι έχει τις ρίζες του στην περίοδο της ενετοκρατούμενης Κάντια.

Πρόκειται για ένα σημαντικό αρχαιολογικό και ιστορικό εύρημα που μαρτυρά και αποδεικνύει την συνεχή και απρόσκοπτη παράδοση του τόπου μας στην παραγωγή του κρασιού, από τη Μινωική έως και την ενετοκρατούμενη Κρήτη.

Το ενετικό πατητήρι έχει προκαλέσει ήδη το ενδιαφέρον των κατοίκων της περιοχής της Αγίας Τριάδας, που ζητούν επιτακτικά από τον Δήμο Ηρακλείου την ανάδειξη του μνημείου, ενώ πριν ακόμα αναδειχθεί, έχει ξεκινήσει να προσελκύει επισκέπτες προκειμένου να το δουν από κοντά και να το φωτογραφήσουν.

Αξίζει να αναφερθεί πως η ανασκαφή της αρχαιολογικής υπηρεσίας ήταν υποδειγματική και ολοκληρώθηκε αστραπιαία.

Ζητάει την κατάχωσή του μνημείου ο Δήμος Ηρακλείου

Και ενώ θα περίμενε κανείς το εν λόγω αρχαιολογικό εύρημα να αποτελέσει ευκαιρία και όχι πρόβλημα για τη δημοτική αρχή, καθώς η ανάδειξή του μνημείου μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην αναβάθμιση της υποβαθμισμένης περιοχής της Αγίας Τριάδας, σύμφωνα με πληροφορίες του Cretatimes.gr, ο Δήμος Ηρακλείου έχει ήδη αιτηθεί από την περασμένη Πέμπτη, με έγγραφο του στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, την… κατάχωσή του!

Και αυτό διότι από πλευράς της δημοτικής αρχής, εκφράζεται ο φόβος για ενδεχόμενη καθυστέρηση από το τοπικό αρχαιολογικό συμβούλιο, η οποία θα ανέτρεπε την πορεία της ολοκλήρωσης του έργου.

Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες του Cretatimes.gr, η διαδικασία αυτή συμπεριλαμβανομένης της μελέτης και της κατασκευής που θα αναδείκνυε το μνημείο δεν θα υπερέβαινε τους 2,5 μήνες!

Η οποιαδήποτε ανάπλαση δεν μπορεί να σκεπάζει το παρελθόν και την ιστορία της πόλης

Μιλώντας στο Cretatimes.gr, o Γεωλόγος και Πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτισμού και Παιδείας «Μυθοκρουσμένοι» Στέλιος Μανωλιούδης, τόνισε ότι «η οποιαδήποτε ανάπλαση δεν μπορεί να σκεπάζει το παρελθόν και την ιστορία της πόλης», συμπληρώνοντας ότι «η κατάχωση του μνημείου δεν είναι λύση».

Μάλιστα ο κ. Μανωλιούδης υπογράμμισε ότι εάν ο πραγματικός στόχος της δημοτικής αρχής με το έργο της ανάπλασης της οδού Δελημάρκου και των κάθετων οδών της, είναι αναβάθμιση της Αγίας Τριάδας, η οποία λόγω των στενών δρόμων, της έλλειψης πεζοδρομίων και των παλαιών κατασκευών της, θεωρείται υποβαθμισμένη, τότε το εύρημα έρχεται να συμβάλει στην αναβάθμιση της περιοχής και να της προσδώσει ταυτότητα, καθώς όπως είπε χαρακτηριστικά «η ανάδειξη του μνημείου θα φέρει την παγκόσμια ελίτ του τουρισμού, που δεν είναι άλλη από τον οινοτουρισμό».

O Γεωλόγος και Πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτισμού και Παιδείας «Μυθοκρουσμένοι» Στέλιος Μανωλιούδης

Η σημασία του ευρήματος

Ταυτόχρονα ο κ. Μανωλιούδης αναφέρθηκε στην αρχαιολογική και ιστορική σημασία του ευρήματος, υπογραμμίζοντας ότι «πρόκειται για ένα συγκρότημα αποτελούμενο από μαρμάρινους λινούς και υπολίνιους, το οποίο μάλιστα βρέθηκε σε άριστη κατάσταση» και προσθέτοντας ειδικά για το υπολίνιο, πως αποτελεί μια εξαιρετικά επιμελημένη κατασκευή.

«Το πατητήρι βρίσκεται κοντά στο λιμάνι της πρώην Κάντια, όπως ονόμασαν τον Χάνδακα οι Ενετοί. Η Κάντια εκείνη την περίοδο ήταν το εμπορικό κέντρο του κόσμου», καθώς το κρασί αποτελούσε σημαντικό εξαγώγιμο προϊόν και κόσμημα της πόλης, με εγχώρια πολιτιστική και εμπορική σημασία.

«Κατά μήκος των δρόμων, όπως για παράδειγμα της 25ης Αυγούστου μεταφερόταν για να φύγει για όλη την Ευρώπη, από την Ανατολική μέχρι και τη Δυτική Ευρώπη. Μέχρι και την Αγγλία, όπου εξαγόταν το 50% της ποικιλίας Malvasia. Στην Ανατολική Ευρώπη το κρασί έφθανε μέχρι και τη Δυτική Ουκρανία και συγκεκριμένα στην πόλη Λβιβ, από τον Κωνσταντίνο Κορνιακτό, οινέμπορα από την Κάντια. Το κρασί ήταν το βασικό προϊόν του νησιού, η αναπνοή της Κρήτης», συμπλήρωσε.

Χωρίς κόστος και μέσα σε μια βδομάδα η ανάδειξη του μνημείου

Την ίδια στιγμή, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτισμού και Παιδείας «Μυθοκρουσμένοι» Στέλιος Μανωλιούδης κατέρριψε τα… «φοβικά» επιχειρήματα της δημοτικής αρχής περί κινδύνου της μη ολοκλήρωσης του έργου, καθώς όπως είπε χαρακτηριστικά αφενός έχουν ολοκληρωθεί τα δίκτυα και αφετέρου το πατητήρι βρίσκεται σε συγκεκριμένο σημείο στην άκρη του δρόμου, όπου δεν επηρεάζει την εξέλιξη του έργου.

Αναφορικά με τον χρόνο για την κατασκευή που αναδείκνυε το μνημείο, ο κ. Μανωλιούδης υπογράμμισε ότι πρόκειται για μια πολύ απλή κατασκευή που θα αποτελείται από inox και γυαλί διαστάσεων σχεδόν 4,40 X 2.20, ενώ συμπλήρωσε ότι το έργο θα ήταν έτοιμο μέσα σε μόλις μία εβδομάδα. Πρόσθεσε δε ότι το κόστος για τη μελέτη και την υλοποίηση της κατασκευής δεν θα ξεπερνούσε τα 3.500 ευρώ, ποσό το οποίο μάλιστα, είναι διατεθειμένοι να καταβάλλει το Δίκτυο Οινοποιών Ηρακλείου.

«Ο Θεός του κρασιού της Κρήτης έφερε στην επιφάνεια το πατητήρι στη συμβολή των οδών Δελημάρκου και Δοϊράνης, στην άκρη του δρόμου, σε τέτοιο σημείο όπου δεν εμποδίζει την πρόσβαση των κατοικιών, δεν κλείνει το δρόμο, καθώς υπάρχει πλάτος πάνω από τρία μέτρα, ενώ μάλιστα στο συγκεκριμένο σημείο προβλέπεται από τη μελέτη του Δήμου Ηρακλείου, η φύτευση δέντρου», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μανωλιούδης και πρόσθεσε πως «είναι υποχρέωση μας το μνημείο να διατηρηθεί και να συντηρηθεί. Να γίνει σημείο αναφοράς για την Αγία Τριάδα».

Τι απαντά ο Δήμος Ηρακλείου 

«Δεν πρόκειται ο Δήμος Ηρακλείου να ρισκάρει την απένταξη του έργου Ενιαίο Δίκτυο Πεζόδρομων – Ανάπλαση οδού Δελημάρκου από το Ταμείο Ανάκαμψης» ξεκαθαρίζει η δημοτική αρχή, απαντώντας στο δημοσίευμα του Cretatimes.gr αναφορικά με την επικείμενη επίχωση του μοναδικού πατητηριού που ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια των εργασιών στην Οδό Δελημάρκου στην Αγία Τριάδα.

Σε περίπτωση που το ήδη καθυστερημένο έργο δεν υλοποιηθεί εντός του προκαθορισμένου χρονοδιαγράμματος των 12 μηνών, είναι δεδομένη η απένταξη του από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η δημοτική αρχή επιλέγει τη διαδικασία της επίχωσης του μνημείου, της τοποθέτησης στίγματος και της ανάδειξης του σε δεύτερο χρόνο, υπογραμμίζει αυτοδιοικητική πηγή στο Cretatimes.gr.

Όπως επισημαίνει «η διαδικασία της επίχωσης είναι μια συνηθισμένη διαδικασία που γίνεται σε περιπτώσεις ανάγκης, η οποία μάλιστα γίνεται σε συνεννόηση με την Αρχαιολογική Υπηρεσία. To πατητήρι θα επιχωθεί, θα σημαδευτεί και θα αναδειχθεί έπειτα από την ολοκλήρωση του έργου ανάπλασης της Οδού Δελημάρκου και των κάθετων οδών της».

Σε δεύτερο χρόνο, χωρίς την πίεση ενδεχόμενης απένταξης, αλλά και χωρίς ωστόσο να έχει αποσαφηνιστεί το ακριβές χρονοδιάγραμμα, θα ξεκινήσει η διαδικασία της μελέτης για την ανάδειξη του ενετικού πατητηριού με την έγκριση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και η προκήρυξη διαγωνισμού για την ανάθεση της υλοποίησης του έργου.

Και αυτό διότι η Λότζια εκτιμάει ότι η διαδικασία ανάδειξης του μνημείου είναι αρκετά χρονοβόρα και συνεπώς αν γινόταν ταυτόχρονα με την ανάπλαση της Οδού Δελημάρκου, θα τίναζε τη χρηματοδότηση του έργου στον αέρα!


Ακολουθήστε μας στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία νέα