Υπό κατάρρευση το πρώην ξενοδοχείο «ΜΙΝΩΣ» στο κέντρο του Ηρακλείου (φωτογραφίες)

Εργασίες άρσης επικινδυνότητας ζήτησε η αρχαιολογία από τον δήμο Ηρακλείου 

Ρεπορτάζ: Μπάμπης Σαββίδης

Φωτογραφίες: Νίκος Χαλκιαδάκης

Στο παρά πέντε έχει φτάσει από πλευράς κτηριακής κατάστασης και ετοιμορροπίας  το ιστορικό πρώην ξενοδοχείο «ΜΙΝΩΣ», επί της  25ης Αυγούστου 3 , στο κέντρο του Ηρακλείου, με τη  αρχαιολογία να καλεί τον δήμο που είναι και ο ιδιοκτήτης του διατηρητέου να προχωρήσει επειγόντως σε εργασίες άρσης της επικινδυνότητας στο  μνημείο που δυστυχώς καταρρέει…

Το  εμβληματικό κτήριο , που φέρει την  σφραγίδα του σπουδαίου σπουδαίου αρχιτέκτονα Δημητρίου Κυριακού, ο οποίος  είχε μελετήσει και τα περισσότερα από τα νεοκλασικά κτήρια που βρίσκονται στην οδό 25ης Αυγούστου, έχει φτάσει δυστυχώς σε ένα άκρως επικίνδυνο σημείο καμπής. Τα προηγούμενα χρόνια είχαν γίνει και κάποιες τμηματικές καταρρεύσεις, προκαλώντας έντονη ανησυχία σε περίοικους και σοκαρισμένους  επισκέπτες. Τότε ο δήμος προχώρησε σε κάποιες πρόχειρες παρεμβάσεις. Τοποθετήθηκε μάλιστα και μια προστατευτική περίφραξη έμπροσθεν της πρόσοψης του “Μίνως”, επί της 25ης Αυγούστου δηλαδή, περίφραξη όμως που κάθε άλλο παρά ως προστασία μπορεί να θεωρηθεί επί της ουσίας για το ετοιμόρροπο, ιστορικό κτίσμα.

Δυστυχώς ως προς την προσπάθεια διάσωσης του διατηρητέου δεν διαφαίνεται αυτή τη στιγμή «φως». Ο δήμος Ηρακλείου, επί ημερών της προηγούμενης δημοτικής αρχής, είχε βάλει μπρος μια προσπάθεια αποκατάστασης, επανάχρησης και ανάδειξης του πρώην ξενοδοχείου . Στόχος ήταν η αποκατάσταση του σε έναν πολυχώρο ανάδειξης της Κρητικής διατροφής , δεδομένης άλλωστε και της γεωγραφικής του θέσης, μιας και βρίσκεται στην αρχή του πεζόδρομου της 25ης Αυγούστου, σε ένα σημείο που αποτελεί πύλη εισόδου από το λιμάνι και την παραλιακή προς τα Λιοντάρια και το κέντρο της πόλης.

Εκεί ακριβώς εδραζόταν και η φιλοσοφία του πλάνου διάσωσης του εμβληματικού πρώην ξενοδοχείου. Να καταστεί ένας χώρος επισκέψιμος. Να έρχονται οι επισκέπτες, να μπαίνουν μέσα και να εκεί να έχουν την ευχέρεια να έρΧονται με διαδραστικό τρόπο με την Κρητική διατροφή, τους τρόπους παραγωγής, τους τρόπους παρασκευής κτλ.

Ο δήμος Ηρακλείου είχε προχωρήσει στην ανάθεση της σχετικής μελέτης, για την ακρίβεια του αναγκαίου “πακέτου” μελετών, καθώς περιλαμβάνει διάφορες μελέτες (αρχιτεκτονική, στατική, ηλεκτρομηχανολογική κ.λπ.) για την αποκατάσταση και χρήση του πρώην “Μίνως”.

Το “πακέτο” μελετών έμπλεξε αρχικώς σε καθυστερήσεις, με σειρά παρατάσεων λόγω της ειδικής κατάστασης με την πανδημία, αλλά επίσης λόγω και των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων και των αργών ρυθμών που επιτάσσει το γεγονός ότι το μελετώμενο έργο αποκατάστασης αφορά σε διατηρητέο μνημείο και ένα εμβληματικό κτήριο της πόλης, και ως εκ τούτου υπάρχει στενή επίβλεψη και διαρκής συντονισμός με τις αρχαιολογικές και άλλες υπηρεσίες.

Δυστυχώς αποδείχθηκε ότι δεν επρόκειτο απλώς για καθυστερήσεις αλλά για κάτι βαθύτερο, αφού εν πολλοίς η μελέτη έχει απορριφθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού.

Στην παρούσα φάση το όλο εγχείρημα μοιάζει να έχει βαλτώσει στα συρτάρια του ΥΠΠΟ και είναι πραγματικά άγνωστο αν θα μπορέσει τελικά να προχωρήσει αυτή η ιδέα αποκατάστασης -επανάχρησης του ή αν θα πάμε σε οριστικό »ναυάγιο».  Τα μηνύματα μοιάζουν πέρα για πέρα δυσοίωνα ως προς το κρίσιμο στοίχημα της αποκατάστασης του. Κι όσο η εξίσωση μεταξύ δήμου Ηρακλείου και Υπουργείου Πολιτισμού παραμένει τόσο δύσκολη στη συγκεκριμένη υπόθεση , η υπόθεση έχει φτάσει σε ένα τέλμα. Ο δήμος Ηρακλείου , αν και ιδιοκτήτης, δεν μπορεί να προχωρήσει στην αποκατάσταση της ετοιμόρροπης ιδιοκτησίας του, όπως σημειωτέον,  το απαιτεί από τη δική του πλευρά (και ορθώς) από ιδιώτες ιδιοκτήτες ετοιμόρροπων κτισμάτων. Το κομβικό σημείο της 25ης Αυγούστου, παραμένει με αποκαρδιωτικές εικόνες από ένα διατηρητέο-«φάντασμα» . Και την ίδια ώρα παραμένει μια μεγάλη απειλή για τη δημόσια ασφάλεια αφού το πρώην ξενοδοχείο ΜΙΝΩΣ , τόσο καταπονημένο εμφανώς από  τον χρόνο, την εγκατάλειψη, τις βροχές και τους σεισμούς , μπορεί να καταρρεύσει ολικώς ανά πάσα στιγμή.

Με το διατηρητέο να καταρρέει  ολοένα και περισσότερο, το μόνο που φαίνεται στην άκρη του τούνελ αυτή τη στιγμή είναι κάποιες στοιχειώδεις εργασίες άρσης της επικινδυνότητας που αναμένεται να πραγματοποιηθούν. Τις εργασίες της ζήτησαν εγγράφως από τον δήμο Ηρακλείου, οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού. Η δημοτική επιτροπή αποφάσισε τις προάλλες να εγγράψει κωδικό στον προύπολογισμό , με μια δαπάνη ύψους 10.000 ευρώ για να εκτελεστούν. Και κάπου εκεί, σταματούν, στην παρούσα φάση , οι όποιες προσδοκίες και τα όνειρα για τη διάσωση ενός εμβληματικού κτηρίου για την πόλη του Ηρακλείου.

Το ιστορικό του πρώην ξενοδοχείου ΜΙΝΩΣ

το δημοτικό κτήριο, στην 25ης Αυγούστου 3, αποτελούσε πριν από δεκαετίες μέρος του ξενοδοχείου “Μίνως”. Ήταν έργο του σπουδαίου αρχιτέκτονα Δημητρίου Κυριακού, ο οποίος είχε μελετήσει και τα περισσότερα από τα νεοκλασικά κτήρια που βρίσκονται στην οδό 25ης Αυγούστου. Είναι διώροφο και η συνολική του επιφάνεια φτάνει στα 340 τ.μ. Το κτήριο από το 1987 είναι στην ιδιοκτησία του Δήμου Ηρακλείου, ύστερα από παραχώρηση του Βενιζελείου, και αποτελεί ακίνητο της περιουσίας που κληροδότησε ο Πανανός.

Τον Μάρτιο του 2009 συνήφθη μεταξύ του Δήμου και ιδιώτη σύμβαση εκμίσθωσης του ερειπωμένου κτηρίου για 20 χρόνια. Βάσει της σύμβασης, ο ιδιώτης υποχρεούταν εντός διετίας να έχει αποκαταστήσει το κτήριο-ερείπιο και να το επαναλειτουργήσει ως ξενοδοχείο. Η προθεσμία έληξε. Το ξενοδοχείο ουδέποτε αποκαταστάθηκε ή επαναλειτούργησε, με τον ιδιώτη να αποδίδει την αδυναμία εκπλήρωσης της υποχρέωσής του στα εμπόδια που προέκυψαν από την Αρχαιολογία. Το 2012, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, κατόπιν αιτήματος του ιδιώτη, λύθηκε πρόωρα η σύμβαση της μίσθωσης…