Κρήτη: 7 πεζοπορικά φαράγγια που θα σας κόψουν την ανάσα

Η Κρήτη, με περίπου 95% του εδάφους της να είναι ασβεστολιθικό αποτελεί μια χώρα φαραγγιών.

Η ανακάλυψη της Κρήτης με τα πόδια είναι ο καταλληλότερος τρόπος για να δείτε απίστευτης ομορφιας φυσικά τοπία. Πάρτε το σακίδιό σας, βάλτε τα ορειβατικά σας και βγείτε έξω

Οι γεωλογικές ανακατατάξεις στη διάρκεια εκατομμυρίων χρόνων αποτυπώνονται έντονα στο ανάγλυφο του νησιού. Κατά την ανύψωση των τεράστιων ορεινών όγκων, το νερό των ποταμών συνέχισε την διαβρωτική του πορεία μέσα στα ασβεστολιθικά εδάφη, δημιουργώντας τη σημερινή «χώρα των φαραγγιών», την Κρήτη. Με περισσότερα από 400 φαράγγια, βαθιά χαραγμένα στο πέτρινο κορμί της, συγκεντρώνει το μεγαλύτερο αριθμό, από ολόκληρη την υπόλοιπη Ελλάδα συνολικά. Πολλά από αυτά δέχονται χιλιάδες πεζοπόρων κάθε χρόνο. Εδώ σας παρουσιάζουμε τα καλύτερα πεζοπορικά φαράγγια.

Φαράγγι της Σαμαριάς

Πηγή: greekscapes.gr

Το Φαράγγι της Σαμαριάς είναι το διασημότερο πεζοπορικό φαράγγι της Ευρώπης, αποτελώντας τμήμα του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4. Χιλιάδες τουρίστες το κατεβαίνουν με τα πόδια το καλοκαίρι. Για πολλούς αυτός είναι και ο κύριος σκοπός της επίσκεψής τους στην Κρήτη. Το μήκος του αγγίζει τα 15 χλμ και η κατάβαση του διαρκεί περίπου 5-7 ώρες, ανάλογα το ρυθμό σας, από τον Ομαλό ως την Αγία Ρουμέλη.

Βρίσκεται στη νότια πλευρά του Νομού Χανίων. Δημιουργήθηκε από το ποτάμι που ρέει ανάμεσα στον κύριο όγκο των Λευκών Ορέων και το όρος Βολακιάς. Υπάρχουν διάφορα άλλα φαράγγια στη Σαμαριά, κάθετα στο κυρίως φαράγγι, αλλά είναι κυρίως τεχνικά (απαιτούν σκοινιά για canyoning). Ένα από αυτά τα φαράγγια, η Πέρδικα, έχει ένα καταρράκτη ύψους 240 μέτρων που μαζί με τον καταρράκτη του Μάστορα, θεωρούνται οι ψηλότεροι στην Ελλάδα.

Η απόσταση των 14.5 χλμ αφορά την απόσταση μεταξύ του οικισμού του Ομαλού στο ομώνυμο οροπέδιο και το χωριό Αγία Ρούμελη. Στην πραγματικότητα όμως, το φαράγγι είναι 13 χλμ., ξεκινώντας σε υψόμετρο 1.250μ. στην βόρεια είσοδο, και τελειώνει στις ακτές του Νοτιου Κρητικού Πελάγους στην Αγία Ρούμελη. Η πορεία μέσα στον Εθνικό Δρυμό των Λευκών Όρεων, δηλαδή από το φυλάκιο στο Ξυλόσκαλο ως το φυλάκιο στο παλιό χωριό της Αγίας Ρουμέλης, είναι 13 χλμ. Από εκεί όμως θα πρέπει να περπατήσετε κι άλλο 1.5 χλμ ως την παραλία της Αγίας Ρουμέλης, κάνοντας τη συνολική διαδρομή 14,5 χλμ.

Το πιο γνωστό μέρος του φαραγγιού είναι το σημείο γνωστό ως Πόρτες ή Σιδερόπορτες, όπου οι πλευρές του έρχονται σε απόσταση μόλις 4μ., ενώ υψώνονται σε ύψος 500μ.! Το φαράγγι έγινε εθνικός δρυμός το 1962, κυρίως λειτουργώντας ως καταφύγιο για τον απειλούμενο Κρητικό αίγαγρο, ο οποίος περιορίζεται σήμερα στη Σαμαριά, στο νησί Θοδωρού αλλά και σε άλλες νησίδες σε διάφορα μέρη της Ελλάδος. Υπάρχουν πολλά είδη πανίδας και χλωρίδας που ενδημούν στο φαράγγι και τη γύρω περιοχή.

Το έρημο σήμερα χωριό της Σαμαριάς βρίσκεται ακριβώς μέσα στο φαράγγι. Εγκαταλείφθηκε οριστικά από τα τελευταίους εναπομείναντες κατοίκους το 1962 για να γίνει οΕθνικός Δρυμός Λευκών Ορέων. Το χωριό και το φαράγγι λένε ότι παίρνουν το όνομά τους από την αρχαία εκκλησία του χωριού, την Οσία Μαρία, αν και μάλλον έχει την ίδια ρίζα με την Αμάρα (δηλαδή το μέρος που ενώνονται πολλά ρυάκια κλπ).

Σκοπός του ταξιδιού στην Κρήτη για πολλούς επισκέπτες της είναι η πεζοπορία μέσα στο φαράγγι για να βγουν στο Νότιο Κρητικό Πέλαγος. Από την Αγία Ρουμέλη οι τουρίστες παίρνουν το καραβάκι που φεύγει για τη Χώρα Σφακίων και στη συνέχεια το λεωφορείο της επιστροφής για τα Χανιά. Η πορεία στο φαράγγι διαρκεί 5-7 ώρες και μπορεί να είναι λίγο κουραστική, ιδίως αν δεν ξεκινήσετε πρωί πρωί και σας πιάσει η ζέστη.

Πότε να πάτε:

Το πρόβλημα της Σαμαριάς είναι τα μεγάλα πλήθη που περνούν το φαράγγι. Έχει γίνει ένα από τα δημοφιλέστερα μέρη στην Κρήτη και υπάρχουν μέχρι και 3.000 επισκέπτες την ημέρα στις υψηλές περιόδους. Εάν έχετε την κακή τύχη να διαλέξετε μία από εκείνες τις ημέρες, φροντίστε να ξεκινήσετε την αυγή (πριν από την άφιξη των πολλών τουριστικών πούλμαν) θα σας δώσει ένα πολύ σημαντικό προβάδισμα. Για να γίνει αυτό, μπορείτε να μείνετε σε ένα φτηνό και καλό δωμάτιο στον Ομαλό ή να πάρετε το πρώτο λεωφορείο από τα Χανιά. Τα πρώτα τουριστικά λεωφορεία φτάνουν περίπου στις 7:30 π.μ. και από τότε αρχίζει μια αδιάκοπη ροή λεωφορείων μέχρι περίπου τις 11:00 π.μ..

Μπορείτε επίσης να αρχίσετε το περπάτημα μετά τις 12.00, καθώς δεν θα υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, αλλά κατά πάσα πιθανότητα θα χρειαστεί να περάσετε τη νύχτα στην Αγία Ρουμέλη, διότι το τελευταίο πλοίο για Χώρα Σφακίων θα έχει σαλπάρει όταν φτάσετε εκεί. Εμείς παρόλα αυτά σας συνιστούμε να το κάνετε, δεδομένου ότι η διαμονή στην Αγία Ρουμέλη είναι αρκετά φθηνή, οι παραλίες τριγύρω είναι μαγευτικές και το φαγητό εξαιρετικό.

Όσον αφορά ποια εποχή του έτους είναι καλύτερα για να περάσετε το φαράγγι, σαφώς αυτή είναι η άνοιξη: ο καιρός είναι δροσερός ακόμα, η βλάστηση είναι στα καλύτερα της και το ποτάμι έχει πολύ νερό. Η χειρότερη στιγμή είναι στη μέση του καλοκαιριού, ειδικά κατά τη διάρκεια κάποιου καύσωνα.

Σχεδόν όλα τα τουριστικά πρακτορεία στην Κρήτη παρέχουν οργανωμένες εκδρομές στο φαράγγι. Σε αυτά τα πακέτα συμπεριλαμβάνονται η μεταφορά με λεωφορείο από το ξενοδοχείο σας ως στην είσοδο στο Ξυλόσκαλο και το λεωφορείο που θα σας περιμένει όταν αποβιβαστείτε από το πλοίο στη Χώρα Σφακίων για να γυρίσετε πίσω. Αν είστε μόνοι σας, από την Αγία Ρουμέλη μπορείτε να πραγματοποιήσετε μια μονοήμερη εκδρομή μετ’ επιστροφής από τα Χανιά ή από τη Σούγια ή την Παλαιόχωρα. Σημειώστε ότι τα πρωινά λεωφορεία από τη Σούγια και την Παλαιόχωρα δεν λειτουργούν τις Κυριακές συνήθως, και φροντίστε να βεβαιωθείτε για τα ακριβή δρομολόγια. Το καράβι φεύγει από την Αγία Ρουμέλη για τη Χώρα Σφακίων (ανατολικά) και για Σούγια/Παλαιόχωρα (δυτικά) το απόγευμα.

Υπάρχει επίσης ένας «τεμπέλικος τρόπος» για να δείτε το φαράγγι. Από την Αγία Ρουμέλη περπατήστε ανάποδα ως τις Πόρτες (περίπου μια ώρα από εύκολο έδαφος) και μετά επιστρέψτε πίσω. Με αυτόν τον τρόπο παίρνετε μια ιδέα για το φαράγγι, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αποκτάτε σφαιρική άποψη.

Η πορεία από το Ξυλόσκαλο:

Η κατάβαση του φαραγγιού ξεκινάει από τη θέση Ξυλόσκαλο κοντά στον Ομαλό, όπου έχει και ένα φυλάκιο στο οποίο θα χρειαστεί να πληρώσουμε εισιτήριο. Το μονοπάτι είναι δασωμένο με κυπαρίσσια και πεύκα, φαρδύ, ευδιάκριτο και στην αρχή κατεβαίνει απότομα. Συναντάμε πόσιμο νερό από κτιστές βρύσες σχεδόν σε όλη τη διαδρομή. Το ίδιο συχνά συναντάμε και τουαλέτες.

Σε περίπου 3 ώρες φτάνουμε στον παλιό οικισμό της Σαμαριάς, περίπου στα 300μ. υψόμετρο, αφού πρώτα περάσουμε από το εκκλησάκι του Αγ. Γεωργίου. Στη Σαμαριά υπάρχουν παλιά κτίσματα, δέντρα που προσφέρουν άφθονο ίσκιο, νερό και με λίγο ψάξιμο συναντά κανείς και αγριοκάτσικα. Εκτός από τις συνολικά εφτά εκκλησίες τριγύρω, εδώ θα βρείτε και το σπίτι όπου διέμεινε το Μάιο του 1941 η Ελληνική Κυβέρνηση με τον πρωθυπουργό Εμμανουήλ Τσουδερό και το Βασιλιά της Ελλάδος, Γεώργιο Β, πριν συνεχίσουν για το Κάιρο. Από τη Σαμαριά και μετά το τοπίο αλλάζει και γίνεται πιο ξερό με λιγότερη βλάστηση και με την κλίση πολύ πιο ήπια. Μια ώρα αργότερα συναντάμε ποταμάκι που μας ακολουθεί για λίγη ώρα. Το περνάμε που και που πάνω από ξύλινες γέφυρες.

Μετά από ακόμα 60΄περίπου συναντάμε τις χαρακτηριστικές Πόρτες που είναι ένα στενό πέρασμα ανάμεσα σε δυο ψηλούς κάθετους βράχους. Βγαίνουμε στην Παλιά Αγία Ρούμελη και με αμαξωτό δρόμο πλέον καταλήγουμε στην Αγία Ρουμέλη. Η παλιά Αγία Ρουμέλη εγκαταλείφθηκε στα μέσα του προηγούμενο αιώνα μετά από μια καταστροφική πλημμύρα, όταν και μεταφέρθηκε στη σημερινή θέση στην έξοδο του φαραγγιού.

Λειτουργία: 1 Μαΐου – 31 Οκτωβρίου, ανοίγει 7:00. Ενδέχεται λόγω αντίξοων καιρικών συνθηκών,το φαράγγι να μένει κλειστό, καλό είναι να επικοινωνήσετε με το Ξυλόσκαλο στο 2821067179.

Φαράγγι Ρίχτη

Πηγή: cretanbeaches.gr

Το Φαράγγι του Ρίχτη βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του Νομού Λασιθίου, ανάμεσα στον Άγιο Νικόλαο και τη Σητεία. Το μονοπάτι που το διασχίζει ξεκινάει βορειοανατολικά από το χωριό Έξω Μουλιανά και καταλήγει στη βραχώδη παραλία του Ρίχτη, ανατολικά από το χωριό Καλαβρός. Το συνολικό μήκος της διαδρομής είναι περίπου 3 χιλιόμετρα και η υψομετρική διαφορά εισόδου και εξόδου είναι περίπου 350 μέτρα. Το φαράγγι ακόμα και το καλοκαίρι έχει αρκετό νερό, το οποίο αξιοποιείται από δεξαμενή. Συγκεντρώνει τα νερά του υψώματος Δρυμιάς (918μ) του όρους Ορνό μέσω δύο βασικών ρεμάτων, του Λαχανά και των Μέσα Μουλιανών, τα οποία συνενώνονται κοντά στην αρχή του μονοπάτιού.

Το φαράγγι μπορεί να το διασχίσει κανείς σε τρεις με τέσσερις ώρες με τα πόδια, ανάλογα το ρυθμό. Η διαδρομή ξεκινά από το πέτρινο τοξωτό γεφύρι του Λαχανά, όπου κατά την ανταλλαγή τον πληθυσμών (Ελλάδας –Τουρκίας) λέγεται ότι οι χριστιανοί σκότωσαν τους Τούρκους της περιοχής, οι οποίοι προσπαθούσαν να κατέβουν στη Σητεία για να φύγουν για την Τουρκία. Η διαδρομή συνεχίζεται σε ένα κατάφυτο τοπίο μέσα στο ποτάμι, που αποτελεί μια όαση δροσιάς στην Ανατολική Κρήτη. Τα πλατάνια, οι πικροδάφνες και οι φασκομηλιές είναι αμέτρητα, και οι μυρωδιές από τα αρωματικά φυτά εναλλάσσονται συνέχεια. Εντυπωσιακή επίσης παρουσία – αποτύπωμα του παρελθόντος – είναι οι παλιοί νερόμυλοι που συναντά ο επισκέπτης στο διάβα του.

Το αποκορύφωμα όμως όλων είναι ο πανέμορφος καταρράκτης του Ρίχτη, ύψους 20μ, που σχηματίζει μια υπέροχη λιμνούλα στη βάση του και δίνει το όνομά του σε όλο το φαράγγι. Η λέξη ρίχτης σημαίνει «καταρράκτης» στο Κρητικό ιδίωμα και απαντάται σε πολλά τοπωνύμια της Κρήτης, τόσο αυτούσια, όσο και παραφθορά της (ρίκτης, ρέχτρα, ρεχτάρα, ρίχτρα, κ.α.). Ο καταρράκτης έχει νερό ακόμη και το καλοκαίρι και μπορεί κάποιος να απολαύσει το μπάνιο του στη λιμνούλα του. Δίπλα έχει τοποθετηθεί παγκάκι, κάτω από τα πλατάνια, που κάνουν την ξεκούραση πραγματικά απολαυστική. Όμορφο επίλογο στην πορεία αποτελεί η έξοδος από το φαράγγι στην όμορφη βοτσαλωτή παραλία του Ρίχτη, όπου υπάρχει μικρό δασύλλιο με αλμυρίκια, πέτρινα καθίσματα, τραπέζια, αλλά και μια πέτρινη βρύση με πόσιμο νερό.

ΠΡΟΣΟΧΗ! Αποφύγετε τη χρήση αντιηλιακού όταν κάνετε μπάνιο σε ποτάμια, καθώς καταστρέφεται η τοπική χλωρίδα και μικροπανίδα.

Extra tip: Συνήθως οι επισκέπτες αφήνουν το αυτοκίνητο στον κεντρικό δρόμο στα Έξω Μουλιανά. Μπορείτε να κερδίσετε έως και μισή ώρα πορείας αν από εκεί κατηφορίσετε και παρκάρετε στη γέφυρα του Λαχανά. Από εκεί η πορεία ως τον καταρράκτη διαρκεί περίπου 1.30-2:00 ώρες. Αν πάλι θέλετε ακόμη λιγότερο χρόνο, μπορείτε να οδηγήσετε το στενό τσιμεντόδρομο ως την παραλία του Ρίχτη και από εκεί να περπατήσετε περίπου μισή ώρα ανάποδα το ποτάμι ως τον καταρράκτη.

Φαράγγι Αγίου Αντωνίου Πατσού

Πηγή: cretanbeaches.gr

Το φαράγγι της Πατσού ή του Αγίου Αντωνίου βρίσκεται 8χλμ νοτιοδυτικά της Μονής Αρκαδίου, στην καταπράσινη επαρχία Αμαρίου. Τα νερά του χύνονται στην εντυπωσιακή λίμνη του φράγματος των Ποταμών. To φαράγγι μέχρι ένα σημείο είναι πολύ εύκολο στη διάβασή του, καθώς έχει διαμορφωθεί άνετο μονοπάτι από τη δασική υπηρεσία που καταλήγει στο στενότερο σημείο με ένα μοναδικό καταρράκτη που πέφτει μέσα σε σπηλιά. Από εκεί και κάτω το φαράγγι στενεύει και σχηματίζει πολλούς καταρράκτες και το χειμώνα η κατάβαση ως φράγμα των Ποταμών απαιτεί αρκετή προσοχή. Άλλο ένα μονοπάτι ανηφορίζει στο παρατηρητήριο ορνιθοπανίδας πάνω από το ποτάμι.

Το φαράγγι της Πατσού είναι γνωστό για το σπηλαιώδη ναό του Αγίου Αντωνίου, που κατά την αρχαιότητα αποτέλεσε λατρευτικό σπήλαιο αφιερωμένο στον Κραναίο Ερμή. Γύρω από τους βράχους πηγάζει νερό, ενώ πάνω από το ναό ρέει νερό που συγκεντρώνεται ως «αγίασμα». Εντύπωση προκαλούν τα χιλιάδες χαρτάκια με προσευχές που έχουν τοποθετήσει οι πιστοί στα βράχια γύρω από το ναό. Κάτω από το ναό και δίπλα στο ποτάμι έχουν διαμορφωθεί μεγάλα πλατώματα με ξύλινους πάγκους και τραπέζια, ιδανικά για ένα πικ-νικ.

Το όνομα του φαραγγιού προέρχεται από το χωριό Πατσός που είναι κτισμένο στους πρόποδες του υψώματος Σωρός, σε υψόμετρο 490 μ., και απέχει από την πόλη του Ρεθύμνου 30 χλμ. Η ευρύτερη περιοχή διαθέτει πλούσια βλάστηση, που τροφοδοτείται από τις πολλές πηγές καλού νερού.

Φαράγγι Σαρακίνας

Πηγή: cretanbeaches.gr

Σύμφωνα με την ελληνική Μυθολογία ο Γίγαντας Σαραντάπηχος που ήταν γιος του πατέρα των θεών Δία έσκυψε κάποτε διψασμένος να πιει νερό από το ποτάμι Κρυγιός ή Μύρτος κοντά στην Ιεράπετρα. Η μακριά του γενειάδα έσκισε στα δύο το βράχο του βουνού κι έτσι δημιουργήθηκε το επιβλητικό Φαράγγι της Σαρακίνας. Η Σαρακίνα βρίσκεται λίγα μέτρα έξω και βόρεια από το χωριό Μύθοι της επαρχίας Ιεράπετρας και σε απόσταση αναπνοής από το παραλιακό χωριό Μύρτος, όπου και είναι οι εκβολές του Κρυοπόταμου που διαρρέει το φαράγγι. Το όνομά του φαραγγιού προέρχεται από τους Σαρακηνούς και είναι τοπωνύμιο που συναντάμε σε πολλά μέρη στην Κρήτη.

Θεωρείται από πολλούς σαν το ομορφότερο περιπατητικό φαράγγι της Κρήτης και μάλλον δεν έχουν άδικο. Το μήκος του φαραγγιού είναι μόλις ενάμισι χιλιόμετρο αλλά μέσα στη μικρή αυτή διαδρομή ο επισκέπτης θα συναντήσει ένα απίστευτο θαύμα της κρητικής φύσης, ένα γλυπτό που δημιούργησε το νερό στα εκατομμύρια χρόνια που διαβρώνει το βράχο με το πέρασμά του. Η Σαρακίνα έχει τοιχώματα εντυπωσιακά που τα συναντάμε κυρίως σε τεχνικά φαράγγια, δηλαδή φαράγγια που έχουν στην κοίτη τους απότομες καταβάσεις και η διάσχισή τους είναι δυνατή μόνο με τη χρήση ειδικού εξοπλισμού. Το πλάτος κυμαίνεται από 3-10 μέτρα και επειδή η κλίση στα τοιχώματα είναι σε πολλά σημεία αρνητική κλείνει από πάνω μην αφήνοντας το φως να εισχωρήσει σε κάποια σημεία. Τα τοιχώματα είναι μοναδικής ομορφιάς και κοφτά φτάνοντας τα 150 μέτρα κατακόρυφο ύψος.

Το εντυπωσιακό στη Σαρακίνα είναι η μεγάλη ποσότητα νερού που έχει ροή σχεδόν όλο το χρόνο, δημιουργώντας καταρράκτες μοναδικής ομορφιάς και πολλές λιμνούλες για μπάνιο ακόμα και στη διάρκεια του καλοκαιριού. Το χειμώνα είναι τόσο μεγάλη η ποσότητα του νερού που είναι σχεδόν αδύνατη η διάβαση του φαραγγιού χωρίς να βραχεί κάποιος. Για το περπάτημα της Σαρακίνας απαιτείται μόνο μία ώρα και από την αρχή ως την έξοδο υπάρχει μονοπάτι που περνάει κάτω από βράχους που σχηματίζουν φυσικές γέφυρες και στενά σημεία. Σε όλα τα δύσκολα βράχια έχουν λαξευτεί σκαλοπάτια που βοηθάνε πολύ στην προσπέλαση και στην ασφαλή διάσχιση του φαραγγιού, ενώ στο δυσκολότερο σημείο όπου υπάρχει απότομη κατάβαση έχει τοποθετηθεί μεγάλος κορμός δέντρου για την παράκαμψή του.

Φαράγγι Ίμπρου

Πηγή: triadvisor.com.gr

Το φαράγγι της Ίμπρου ή Ίμβρου βρίσκεται κοντά στη Χώρα Σφακίων και είναι το τρίτο δημοφιλέστερο φαράγγι της Κρήτης μετά από τα φαράγγια της Σαμαριάς και της Αγίας Ειρήνης, όντας κι αυτό τμήμα του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4. Το τοπίο είναι πανέμορφο και η σχετική ευκολία στην κατάβαση καθιστά την Ίμβρο αγαπητή στους επισκέπτες του νησιού. Το μήκος του φαραγγιού είναι 11 χιλιόμετρα και η πορεία διαρκεί 3-4 ώρες, ανάλογα με την κατάσταση του φαραγγιού (από τις κατολισθήσεις λόγω των νεροποντών του χειμώνα).

Η διαδρομή ξεκινά από το μικρό χωριό της Ίμβρου, σε υψόμετρο 700 μέτρων. Ακολουθούμε την πινακίδα για το Φαράγγι και σύντομα φτάνουμε στο εκδοτήριο εισιτηρίων. Το αρχικό τμήμα του φαραγγιού, που είναι αρκετά ανοιχτό, ονομάζεται Ποροφάραγγο ή Πορόλαγκος. Αρχικά η πορεία είναι κατηφορική και τα πλαϊνά τοιχώματα είναι σχετικά χαμηλά. Όμως κατά την κάθοδο το φαράγγι στενεύει συνεχώς, τα τοιχώματα υψώνονται ψηλότερα και το τοπίο γίνεται πιο εντυπωσιακό. Σύντομα στα πλάγια του φαραγγιού βλέπουμε διάφορες σπηλιές, ενώ η βλάστηση αποτελείται από γέρικα κυπαρίσσια, πρίνους και σφεντάμια που ξεπετάγονται μέσα από τους βράχους.

Σε πολλά σημεία του φαραγγιού συναντάμε ίχνη του παλιού καλντεριμιού που κάποτε ήταν το κύριο μονοπάτι που ένωνε τα Σφακιά με τα Χανιά. Δεν ήταν λίγες φορές που μέσα στο φαράγγι, το μοναδικό ουσιαστικά πέρασμα της επαρχίας Σφακίων προς το βορρά, δόθηκαν μάχες με τους Οθωμανούς κατά την Τουρκοκρατία.

Προχωρώντας, διασχίζουμε την τοποθεσία Αεροπλάνο, όπου συνετρίβη ένα Γερμανικό αεροπλάνο κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (τα συντρίμμια του εκτίθενται στο Πολεμικό Μουσείο Ασκύφου). Αμέσως μετά συναντάμε τα πρώτα πολύ στενά περάσματα του φαραγγιού κι έπειτα φτάνουμε στην τοποθεσία Γουρνιά, όπου υπάρχουν διάφορες μικρές γούρνες στο βράχο που γεμίζουν νερό το χειμώνα.

Αφού περάσουμε φτάνουμε ίσως στο εντυπωσιακότερο σημείο του Φαραγγιού, τη Στενάδα. Εδώ τα τοιχώματα απέχουν μόλις 1.6μ μεταξύ τους, ενώ το ύψος τους φτάνει τα 300μ! Οι βράχοι είναι σμιλεμένοι με πανέμορφους σχηματισμούς.

Μετά το στενό αυτό σημείο, το φαράγγι ανοίγει και συναντούμε ένα χώρο ανάπαυσης στην τοποθεσία Μεσοφάραγγο. Εδώ υπάρχει μια Βενετσιάνικη στέρνα νερού και το σπίτι του φύλακα του φαραγγιού.

Μετά από λίγα μέτρα περνάμε ένα μεγάλο χαλασέ (κατολίσθηση) και αμέσως μετά ένα εντυπωσιακό στένεμα στην τοποθεσία Γκρεμνάρια. Αμέσως μετά συναντάμε μια πανέμορφη πέτρινη καμάρα, την Ξεπητήρα, που προκαλεί δέος στον επισκέπτη. Συνεχίζοντας την πορεία μας, περνάμε από μερικά ακόμη στενά περάσματα και φτάνουμε ως την έξοδο του φαραγγιού στο χωριό Κομητάδες. Ακριβώς στην έξοδο υπάρχουν μερικές ταβέρνες, ενώ μέσα στο χωριό υπάρχουν περισσότερες επιλογές.

Υπάρχουν αρκετά καθημερινά δρομολόγια το καλοκαίρι για την Ίμβρο που ξεκινούν από τα Χανιά. Αν θέλετε να πάρετε το λεωφορείο για τη Χώρα Σφακίων, την Ίμπρο (όπου πολλοί περιπατητές αφήνουν το αυτοκίνητό τους) και τα Χανιά, πρέπει να περπατήσετε 1.5 χιλιόμετρο έξω από τους Κομιτάδες στον κεντρικό δρόμο για Σφακιά. Βεβαιωθείτε ότι έχετε ελέγξει πρώτα τα δρομολόγια. Θα μπορούσατε επίσης να περπατήσετε από εδώ ως την Χώρα Σφακίων, κατά μήκος του κεντρικού δρόμο (5 χιλιόμετρα). Υπάρχουν επίσης ταξί από το τέλος του φαραγγιού και από το χωριό Κομιτάδες, με σχετικά υψηλές τιμές.

Δάσος και Φαράγγι Ρούβα

Πηγή: cretanbeaches.gr

Το φαράγγι του Ρούβα, ορίζεται από τις κορυφές Αμπελάκια (1440μ) στα ανατολικά και Σαμάρι (1413μ) στα δυτικά. Το ρέμα που διέρχεται μέσα από αυτό μεταφέρει τα νερά της περιοχής του Σκίνακα και της κοιλάδας του Ρούβα στο Ζαρό κι από εκεί στη λίμνη της Φανερωμένης. Πρόκειται αδιαμφισβήτητα για το σημαντικότερο φαράγγι του Ψηλορείτη με πλούσια χλωρίδα και πανίδα, χαράδρες και ενδιαφέροντες γεωλογικούς σχηματισμούς και ορθοπλαγιές σπάνιας ομορφιάς. Το επίσημο όνομα του φαραγγιού είναι Φαράγγι Γάφαρη, αλλά έχουν επικρατήσει κι άλλες δύο ονομασίες: «Φαράγγι Αγίου Νικολάου» από τη μονή του Αγίου Νικολάου που βρίσκεται στην έξοδό του, κοντά στο Ζαρό, και «Φαράγγι Ρούβα» από το δάσος του Ρούβα το οποίο διασχίζει.

Το φαράγγι έχει συνολικό μήκος περίπου 4χλμ με διαμορφωμένη διαδρομή 2.7χλμ σε ένα πραγματικά μοναδικό περιβάλλον. Δυστυχώς ένα τμήμα από το πανέμορφο δάσος κοντά στη νότια είσοδο του φαραγγιού καταστράφηκε από μεγάλη πυρκαγιά το 1994, αλλά έχει εν μέρει επανακάμψει.

Το δάσος του Ρούβα

Το δάσος του Ρούβα αποτελεί ένα σημαντικό οικοσύστημα πρινοδάσους εθνικού ενδιαφέροντος που καταλαβάνει την εσωτερική κοιλάδα του Ψηλορείτη που ορίζεται από τις κορυφές Αμπελάκια, Σαμάρι, Χαλαζοκεφάλα, Σκίνακα, Κουδούνι και Γυριστή. Οι πρίνοι που το απαρτίζουν έχουν μεγάλη ηλικία, η διάμετρος του κορμού τους σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνάει το 1 μέτρο και το ύψος τους μπορεί να φθάσει τα 15 μέτρα. Φυτρώνουν τόσο πυκνά ώστε αποτελούν καθαρή βιοκοινωνία δάσους, με πολλά θαμνώδη είδη να συμπληρώνουν την βλάστηση.

Μαζί με τους πρίνους υπάρχουν και άλλα είδη τυπικά της κρητικής χλωρίδας όπως η αρία (αζίλακας), η φιλύκη, ο ασφένταμος, το κυπαρίσσι, το πεύκο, το πλατάνι, οι αχλαδιές κ.τ.λ.. Η έκταση του δάσους καλύπτει 30.000 περίπου στρέμματα και η σπανιότητα του δάσους οφείλεται στο γεγονός ότι τα πουρνάρια ξέφυγαν από τη συνήθη θαμνώδη μορφή και μέγεθος, και απέκτησαν χαρακτηριστικά και μεγέθη διαφορετικά από αυτά που έχουμε συνηθίσει στον ελλαδικό χώρο. Το πιθανότερο είναι ότι κάποια στιγμή εξέλειπαν οι εξωτερικοί δυσμενείς παράγοντες (άνθρωποι – κατσίκες – κ.λ.π.) οπότε τα θαμνώδη πουρνάρια κατάφεραν να εξελιχθούν στην μορφή και το μεγάλο μέγεθος που τα βλέπουμε σήμερα. Στις πλαγιές περιμετρικά του δάσους ζει ο εξαιρετικά σπάνιος Κρητικός Αγριόγατος, ο φουρόγατος, και σπουδαία ενδημικά είδη χλωρίδας όπως το κεφαλάνθηρο και η αμπελιτσιά.

Προτεινόμενες διαδρομές:

Λίμνη Ζαρού – Άγιος Ιωάννης – Λίμνη Ζαρού (2.5 +2.5 ώρες)

Αν περπατήσουμε το μονοπάτι που ξεκινάει από τη λίμνη του Ζαρού, πριν το φαράγγι του Αγίου Νικολάου θα φτάσουμε στο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου σε 20’, ακριβώς στην έξοδο του φαραγγιού. Το μοναστήρι είναι αποτελεί παραφωνία στο τοπίο και δεν μας προκαλεί κανένα απολύτως ενδιαφέρον, εκτός από το Βυζαντινό ναό του Αγίου Νικολάου. Από το μοναστήρι ξεκινάει το μονοπάτι που αρχικά ανηφορίζει μέσα από το παλιό καμμένο δάσος. Το μονοπάτι σύντομα εισέρχεται μέσα στο στενό φαράγγι, όπου η βλάστηση αρχίζει να πυκνώνει και οι ορθοπλαγιές να πλησιάζουν μεταξύ τους.

Στην συνέχεια προχωράμε παράλληλα με την κοίτη του ποταμού, το οποίο την άνοιξη έχει πολύ νερό και δημιουργεί συνεχώς καταρράκτες και λιμνούλες. Θα περάσουμε το γραφικό ξύλινο γεφυράκι και θα συνεχίσουμε μέσα στο καταπράσινο φαράγγι έως ότου φτάσουμε στην καρδιά του δάσους, στην περιοχή του Αγίου Ιωάννη, μετά από 2 ώρες πεζοπορίας στο φαράγγι. Στον Άη Γιάννη υπάρχει το ομώνυμο εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη ενώ στο τριγύρω λιβάδι έχει δημιουργηθεί χώρος για πικ νικ, καταφύγιο άγριας ζωής, τουαλέτες, χώροι με παγκάκια, ενώ μπορείτε να δροσιστείτε από το νερό της πηγής. Ο Άγιος Ιωάννης είναι επίσης προσβάσιμος με αυτοκίνητο από τη Γέργερη και κατακλύζεται από τους ντόπιους που χαίρονται το φύση κάθε σαββατοκύριακο. Από τον Άη Γιάννη μπορείτε να επιστρέψετε πίσω στο Ζαρό από την ίδια διαδρομή.

Ψακοφάραγγο – Άγιος Ιωάννης – Λίμνη Ζαρού (5 ώρες)

Ακόμη βορειότερα του Αγίου Ιωάννη, υπάρχει το φαράγγι Ψακοφάραγγο μήκους 6χλμ, του οποίου ουσιαστικά συνέχεια αποτελεί του φαράγγι του Ρούβα. Το φαράγγι ξεκινάει κοντά από τη κορυφή του Σκίνακα και καταλήγει στον Άγιο Ιωάννη. Υπάρχει εύκολο σημαδεμένο μονοπάτι που ξεκινάει από το γραφικό εκκλησάκι του Τιμίου Σταυρού (προσβάσιμο από τη Γέργερη ή τα Ανώγεια) και καταλήγει στον Άη Γιάννη και στη συνέχεια, μέσω του φαραγγιού του Ρούβα που μόλις περιγράψαμε, στη λίμνη του Ζαρού. Αυτή η διαδρομή είναι πολύ όμορφη, αλλά χρειάζεται κάποιος να μας μεταφέρει ως τον Τίμιο Σταυρό και να μας πάρει από τη λίμνη του Ζαρού. Υπάρχει κι άλλο μονοπάτι από την απέναντι μεριά του δάσους, το οποίο ξεκινάει από τη Νίδα κι αποτελεί και τμήμα του Ε4 Ευρωπαϊκού μονοπατιού.

Έτσι, ξεκινάμε από τον Τϊμιο Σταυρό, που έχει κτιστεί το 2008 με πέτρες της περιοχής και αποτελεί ήδη κόσμημα του τόπου. Τριγύρω θα δείτε κυκλικές πέτρινες κατασκευές, τα μιτάτα, δηλαδή τα χαρακτηριστικά μικρά «τυροκομεία» των βουνών της Κρήτης. Στη συνέχεια κατηφορίζουμε για μια ώρα μέσα από το δάσος με κυπαρίσια και πρίνους ως την κοίτη του Ψακοφάραγγου. Στη συνέχεια προχωράμε κατά μήκος του φαραγγιού που αρχικά σχηματίζει μια φαρδιά κοιλάδα. Κάπου συναντούμε ένα πηγάδι, όπου μπορούμε να ξεδιψάσουμε. Χαρακτηριστικό της περιοχής είναι τα χαμηλά δέντρα και τα κατσόπρινα. Συνεχίζουμε και περπατάμε κατά μήκος του ποταμού, ενώ το φαράγγι συνεχώς στενεύει και η βλάστηση πυκνώνει. Σε μερικά σημεία μας κάνουν εντύπωση μεγάλα σωριασμένα δέντρα, που προφανώς χτυπήθηκαν από κάποιον κεραυνό. Μετά από 1.5 ώρα καταλήγουμε στον Άη Γιάννη, όπου μπορούμε να ξεκουραστούμε, και να συνεχίσουμε στο φαράγγι του Ρούβα ως τη λίμνη του Ζαρού.

Φαράγγι Αράδαινας

Πηγή: cretanbeaches.gr

Η Αράδαινα είναι το βαθύτερο και ένα από τα πιο απότομα φαράγγια του Νομού Χανίων. Με ύψος τοιχωμάτων που ξεπερνάει τα 150μ το φαράγγι είναι ιδανικό, όχι μόνο για πεζοπορία αλλά και για bunjee jumping από τη γέφυρα της Αράδαινας. Η μαγευτική διαδρομή μέσα στο φαράγγι μέχρι την έξοδο του στην παραλία Mάρμαρα αποτελεί μια αξέχαστη εμπειρία για όποιον επιχειρήσει την κατάβαση του φαραγγιού. Σε μερικά σημεία την πεζοπορία δυσκολεύουν μεγάλοι βράχοι, ενώ στα δύσκολα περάσματα έχουν τοποθετηθεί σκάλες.

Είναι από τα πλέον ενδιαφέροντα Σφακιανά φαράγγια και από τα μεγαλύτερα. Οι παλιοί το ονόμαζαν Φάραγγα, για να το ξεχωρίσουν από τα υπόλοιπα, αλλά εσφαλμένα αυτός ο χαρακτηρισμός δόθηκε στο φαράγγι της Σαμαριάς. Ενώ οι περισσότεροι νομίζουν ότι έχει μήκος μόλις 7χλμ, καθώς όλοι ξεκινούν την πορεία τους από το έρημο χωριό Αράδαινα που βρίσκεται περίπου στο μέσο του μήκους του φαραγγιού, το πραγματικό μήκος είναι 15χλμ. Πράγματι, το φαράγγι ουσιαστικά ξεκινάει από τον υπόγειο ποταμό του σπηλαίου Δρακολάκκι, στις ρίζες της κορυφής Θοδωρής των Λευκών Ορέων.

Για να φθάσετε ως τη συνηθισμένη είσοδο του Φάραγγα από τη Χώρα Σφακίων, ανεβαίνετε τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο για το ορεινό χωριό Ανώπολη (μήκους 12 χλμ). Μετά από ακόμη 3,5 χλμ. φθάνετε στο ερειπωμένο χωριό Αράδαινα (υψομ. 520) που είναι κτισμένο στο χείλος του φαραγγιού. Εδώ υπήρχε η αρχαία πόλη Αραδήν και σήμερα ο γραφικός ναός του Αστράτηγου (Μιχαήλ Αρχαγγέλου). Το χωριό ερήμωσε μετά από βεντέτα.

Η γέφυρα της Αράδαινας

Στο χωριό της Αράδαινας, θα συναντήσετε τη μεταλλική γέφυρα που είναι η ψηλότερη της Ελλάδας (ύψος 138μ) και η δεύτερη ψηλότερη γέφυρα για bungee jumping στην Ευρώπη. Την έκτισε η γνωστή οικογένεια Βαρδινογιάννη, πάνω από ένα ιλιγγιώδη γκρεμνό, για να ενώσει τις δυο πλευρές του φαραγγιού και να μπορεί να συνδεθεί το χωριό Άγιος Ιωάννης οδικώς με την Ανώπολη. Λίγα μέτρα βόρεια της γέφυρας υπάρχει το παλαιό πετρόκτιστο μονοπάτι που οδηγούσε στην Αράδαινα πριν την κατασκευή της γέφυρας. Από αυτό το μονοπάτι μπορείτε να κατέβει κάποιος στον πυθμένα του φαραγγιού.

Πηγή: cretanbeaches.gr

Διαβάστε επίσης: