Μεγάλη Παρασκευή: Κορυφώνεται το Θείο Δράμα και το πένθος της Ορθοδοξίας

Η Μεγάλη Παρασκευή αποτελεί τη βαρύτερη και πιο πένθιμη ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας, καθώς συμβολίζει την κορύφωση του Θείου Δράματος με τη Σταύρωση και την Ταφή του Ιησού Χριστού.

Το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής τελείται η Ακολουθία της Αποκαθήλωσης, η οποία συνοδεύεται από την αναπαράσταση της ταφής. Αργότερα το βράδυ, ακολουθεί ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου, κατά τη διάρκεια του οποίου ψάλλονται τα εγκώμια και ο Επιτάφιος Θρήνος.

Η περιφορά του Επιταφίου πραγματοποιείται στους δρόμους κάθε ενορίας και ενώ συνήθως ξεκινά μετά τις 20:00, η ακριβής ώρα διαφέρει από εκκλησία σε εκκλησία. Σε αρκετές περιπτώσεις, η πομπή αρχίζει νωρίτερα. Καθ’ όλη τη διάρκεια της περιφοράς, οι πιστοί ψάλλουν τον «επιτάφιο θρήνο».

Τη Μεγάλη Παρασκευή έχουμε την κορύφωση του Θείου Δράματος και στις απανταχού εκκλησίες θα ψαλεί ο επιτάφιος θρήνος καθώς συμβολίζει τα συμβάντα της δίκης του Ιησού από τον Πόντιο Πιλάτο, την μαρτυρική πορεία Του προς τον Γολγοθά, την Σταύρωση του και τελικά την Ταφή του.

Γνωστότερη στάση των εγκωμίων, η πρώτη όπου ψάλλεται σε κλίμα βαθιάς συγκίνησης το: Η ζωή εν τάφω κατετέθης, Χριστέ, και αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο, συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σην. Η ζωή, πως θνήσκεις; πως και τάφω οικείς; του θανάτου το βασίλειον λύεις δε, και του Άδου τους νεκρούς εξανιστάς.

Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής στολίζεται ο επιτάφιος σε όλες τις εκκλησίες. Στη συνέχεια ψάλλεται ο Εσπερινός της Μεγάλης Παρασκευής και γίνεται η Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου. Ακολούθως, τοποθετείται στο Ιερό Κουβούκλιο ένα ύφασμα, πάνω στο οποίο έχει κεντηθεί ή ζωγραφιστεί ο Κύριος, νεκρός. Το ύφασμα αυτό λέγεται Επιτάφιος.

Σε αρκετές περιοχές απόψε θα γίνει η μεγαλοπρεπής περιφορά του επιταφίου μετά συνοδείας αγήματος.

Μεγάλη Παρασκευή: Τα έθιμα και οι παραδόσεις της ημέρας

Επίσης σήμερα, είναι απόλυτη νηστεία τιμώντας την ημέρα του υπέρτατου πένθους.

Πολλοί πιστοί συνηθίζουν να πίνουν την Μεγάλη Παρασκευή λίγο ξύδι, εις ανάμνηση αυτού που έδωσαν στον Ιησού, όταν ζήτησε νερό τις τελευταίες στιγμές της επίγειας ζωής Του. Το έθιμο απαγορεύει κάθε εργασία την ημέρα αυτή. Αντιθέτως, συνηθίζεται οι πιστοί να επισκέπτονται τους τάφους των νεκρών συγγενών και φίλων, προσδοκώντας, μαζί με την Ανάσταση του Κυρίου και την δική τους.

Σύμφωνα με την παράδοση πολλοί πιστοί επισκέπτονται τους τάφους συγγενών και φίλων.

Στην Κρήτη συνηθίζουν να βράζουν σαλιγκάρια και να πίνουν το ζουμί τους, που είναι σαν χολή. Το μεσημέρι, μετά την Αποκαθήλωση του Κυρίου,νεαρά κορίτσια στολίζουν τον επιτάφιο με ανοιξιάτικα λουλούδια (βιολέτες, τριαντάφυλλα και μενεξέδες) και φτιάχνουν στεφάνια ή γιρλάντες, ενώ ψέλνουν το μοιρολόι της Παναγίας.

Μετά το στολισμό του επιταφίου οι πιστοί προσέρχονται στις εκκλησίες για να προσκυνήσουν και, όπως συνηθίζεται, άντρες, γυναίκες και παιδιά περνάνε από κάτω όχι μόνο “για να τους πιάσει η χάρη”, αλλά για να δηλώσουν υποταγή, ομολογία στον Χριστό.

Όλη την ημέρα οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα σε όλη την Ελλάδα και παραδοσιακά απαγορεύεται πάσα εργασία και γίνεται αυστηρότατη νηστεία και απαγορεύεται και η κατάποση του λαδιού.