Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος ζητά 22 δισ. ευρώ ώστε οι χώρες επεκτείνουν τη στρατιωτική τους παρουσία στο διάστημα

Το πρόγραμμα ERS προβλέπει την αξιοποίηση έργων όπως το Iris2

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος(ESA) ζητά 22 δισ. ευρώ από τα κράτη μέλη του για τα επόμενα τρία χρόνια, μια αύξηση 36% σε σχέση με τον προηγούμενο προϋπολογισμό του, καθώς οι χώρες επεκτείνουν τη στρατιωτική τους παρουσία στο διάστημα.

Στην τριετή διάσκεψη που ξεκινά την Τετάρτη στη Βρέμη της Γερμανίας, ο οργανισμός ESA που είναι αντίστοιχος της αμερικανικής ΝASA αναμένεται να υποβάλει πρόταση ύψους 1,35 δισεκατομμυρίων ευρώ για ένα νέο πρόγραμμα ενίσχυσης και συγχρονισμού των αμυντικών δυνατοτήτων της ηπείρου στο διάστημα. Είναι η πρώτη φορά που ο ESA, ο πολιτικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 1975 και έχει αποφύγει τα στρατιωτικά προγράμματα, εισέρχεται στον τομέα αυτό.

Η Ευρώπη έχει δεσμευτεί να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες ως απάντηση στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και στις πιέσεις που ασκεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump. Ως εκ τούτου, ο Γενικός Διευθυντής Josef Aschbacher πρότεινε ένα πρόγραμμα με την ονομασία «Ευρωπαϊκή Ανθεκτικότητα από το Διάστημα» (ΕRS) για τα κράτη μέλη, με σκοπό την κοινή χρήση των εθνικών διαστημικών πόρων. «Αυτό που αλλάζει είναι η πηγή χρηματοδότησης», δήλωσε ο Aschbacher σε συνέντευξή του. «Η χρηματοδότηση των διαστημικών δραστηριοτήτων θα προέρχεται, στο μέλλον, όλο και περισσότερο από τα υπουργεία άμυνας, κάτι που δεν συνέβαινε στο παρελθόν, τουλάχιστον στην Ευρώπη».

Το πρόγραμμα ERS προβλέπει την αξιοποίηση έργων όπως το Iris2 — την προτεινόμενη εναλλακτική λύση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Starlink, το δίκτυο δορυφορικών επικοινωνιών σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη που ανήκει στην SpaceX του Elon Musk — καθώς και το Galileo, το ευρωπαϊκό σύστημα δορυφορικής πλοήγησης παρόμοιο με το αμερικανικό Global Positioning System. Στόχος είναι να αξιοποιηθούν από την αμυντική κοινότητα, τις αστυνομικές δυνάμεις και τις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας.

Το να πεισθούν οι μεγαλύτερες χώρες να μοιραστούν τα κυριαρχικά τους διαστημικά περιουσιακά στοιχεία δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Ο Aschbacher δήλωσε ότι έχει πραγματοποιήσει συζητήσεις για να εξηγήσει πώς τα κράτη μέλη μπορούν να επωφεληθούν από το πρόγραμμα και ποιοι είναι οι «κανόνες συμμετοχής». «Για την Ευρώπη, είναι πραγματικά σημαντικό να ενισχύσουμε την ανεξαρτησία και την αυτονομία μας», είπε. «Αυτό είναι σίγουρα το επίκεντρο της πρότασής μου προς τους υπουργούς».

Η πρόταση θα τεθεί σε ψηφοφορία από τους επικεφαλής των διαστημικών προγραμμάτων του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας, της Ιταλίας και άλλων χωρών, όταν θα συγκεντρωθούν στο υπουργικό συμβούλιο του ESA.

Μετά από εκκλήσεις των κρατών μελών, ο Aschbacher συναντήθηκε με υπουργούς άμυνας από όλη την Ευρώπη για να τους πιέσει να δεσμευτούν για τη χρηματοδότηση του νέου πλαισίου.

Η πίεση του επικεφαλής του ESA έρχεται σε μια στιγμή που οι σύμμαχοι του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου δεσμεύονται να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035, καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις εντείνονται και οι απειλές για την ασφάλεια αυξάνονται.