Οι γυναίκες στην πολιτική: Πρόοδος ή στάσιμο ποσοστό; Τι ισχύει στην Ελλάδα

Ποιες χώρες έχουν τη μεγαλύτερη εκπροσώπηση γυναικών στους θεσμούς;

Η συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική αποτελεί ζωτικό δείκτη δημοκρατικής ωρίμανσης και κοινωνικής ισότητας.

Παγκοσμίως, παρόλο που έχει σημειωθεί πρόοδος τις τελευταίες δεκαετίες, τα ποσοστά παραμένουν ανεπίκαιρα σε σχέση με τον ανδρικό πληθυσμό.

Ας εξετάσουμε τα δεδομένα και τις τάσεις:

Παγκόσμια Τάση: Ανοδική, αλλά αργή

To 2023, οι γυναίκες κατέχουν 26.5% των εδρών σε εθνικά κοινοβούλια (από 11% το 1995, σύμφωνα με την IPU).

Κορυφαίες χώρες (πάνω από 50%):

Ρουάντα (61%)

Κούβα (53%)

Νότια Αφρική (46%)

ΕΕ (μέσος όρος 32%), με Σουηδία (47%) και Φινλανδία (46%) να οδηγούν.

ΗΠΑ: Μόλις 29% στη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Ελλάδα: Προοδευτική βελτίωση, αλλά με διακυμάνσεις

2023, οι γυναίκες στο ελληνικό Κοινοβούλιο είναι 21% (από 6% το 1985).

Τοπική αυτοδιοίκηση: Μόνο 18% δήμαρχοι (2023).

Θεσμικά μέτρα:

Ποινή 5.000€ για μη τήρηση 40% γυναικείου ποσοστού στους ψηφοδελτίους (νόμος 4808/2021).

Ωστόσο, καμία κυβέρνηση στην Ελλάδα δεν έχει φτάσει ποτέ την ισορροπία φύλων (π.χ. υπουργοί: 25% γυναίκες στην τρέχουσα).

Εμπόδια για τις γυναίκες στην πολιτική

Κοινωνικά στερεότυπα: Επιβαρυντικές αναλαμβάνουν περισσότερο οικογενειακές/φροντιστηριακές ευθύνες.

Ανισόρροπη δημόσια βία: Γυναίκες πολιτικοί δέχονται περισσότερο διαδικτυακό hate speech και σεξιστικές επιθέσεις.

Οικονομικά εμπόδια: Λιγότερη πρόσβαση σε δίκτυα χρηματοδότησης για εκστρατείες.

Προτάσεις για Ενίσχυση

Ισχυρότερες ποινές για μη τήρηση ποσοστών (π.χ. αποκλεισμός ψηφοδελτίων).

Εκπαίδευση σε κοινωνικά δίκτυα για αντιμετώπιση διαδικτυακής βίας.

Επιχειρησιακά προγράμματα (mentoring) για νέες πολιτικούς.

Το Μέλλον

Παρά τις προκλήσεις, οι νεότερες γενιές γυναικών (ειδικά με υψηλή εκπαίδευση) εμφανίζουν αυξημένη πολιτική συμμετοχή. Η πρόοδος εξαρτάται από:

Κοινωνική πίεση (κινήματα όπως #MeTooPolitical).

Ευρωπαϊκές οδηγίες (π.χ. πρόταση για 50-50 σε ευρωπαϊκές εκλογές 2024).