«Λύση δεν είναι η αυστηροποίηση των ποινών, αλλά η επιβολή τους» λέει ο καθηγητής Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αντώνης Καραμπατζός
Για τις παραλείψεις των αρχών και τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν κράτος και κοινωνία μιλά με αφορμή το θανατηφόρο τροχαίο στα Χανιά ο καθηγητής Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, με ειδίκευση στο Αστικό Δίκαιο, Αντώνης Καραμπατζός.
«Η αυστηροποίηση των ποινών από μόνη της δεν αρκεί. Είναι απαραίτητη η εφαρμογή του νόμου. Το χειρότερο πράγμα που μπορεί να συμβεί είναι να θεσπίζεις αυστηρούς νόμους και να μην τους εφαρμόζεις, διότι με αυτόν τον τρόπο το κράτος ως οντότητα, ως δύναμη εξαναγκασμού και επιβολής, καταρρέει μπροστά στα μάτια των πολιτών, πολλαπλασιάζοντας τα φαινόμενα ανομίας», σημειώνει αρχικά ο καθηγητής στο kathimerini.gr, για τη μεγάλη συζήτηση που άνοιξε αυτές τις μέρες με αφορμή το τροχαίο δυστύχημα τα ξημερώματα του περασμένου Σαββάτου στη Σούδα της Κρήτης, όπου ένα αγόρι 22 ετών έχασε τη ζωή του έπειτα από μία αλληλουχία γεγονότων που σοκάρει.
«Λύση δεν είναι η αυστηροποίηση των ποινών, αλλά η επιβολή τους», τονίζει στην «Κ» και με αφορμή τη δημόσια διαβούλευση στην οποία έχει τεθεί το νέο κυρωτικό πλαίσιο του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας για την οδική ασφάλεια και την προστασία της ανθρώπινης ζωής, επισημαίνει: «Αν διαβάσει κανείς το ισχύον άρθρο 42 που αφορά στην οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ θα δει ότι πάνω από συγκεκριμένα επίπεδα ανίχνευσής του στο αίμα του οδηγού, οι ποινές είναι ήδη αυστηρές. Το ζήτημα είναι αυτές να τηρούνται και να επιβάλλονται».
Ο Αντώνης Καραμπατζός, καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών με ειδίκευση στο Αστικό Δίκαιο
Τα ερωτήματα για τον θάνατο του 22χρονου
Ο καθηγητής αναφέρεται σε μια σειρά από αστοχίες που φαίνεται πως υπήρξαν εκείνη τη μοιραία νύχτα και είχαν ως συνέπεια τον τραγικό θάνατο του νεαρού αγοριού. «Οπως προκύπτει, από όσα στοιχεία έχουν δει μέχρι σήμερα το φως της δημοσιότητας, αυτά τα οποία έπρεπε βάσει νόμου να γίνουν, δεν έγιναν. Σύμφωνα με τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ πάνω από ορισμένα υψηλά επίπεδα συνιστά πλημμέλημα που επισύρει ακόμη και την ποινή της φυλάκισης τουλάχιστον δύο μηνών, υψηλό διοικητικό πρόστιμο, αφαίρεση του διπλώματος οδήγησης επί τόπου και ακινητοποίηση του οχήματος. Τα αστυνομικά όργανα θα έπρεπε να είχαν διασταυρώσει με ηλεκτρονικό τρόπο για ποιο λόγο ο μεθυσμένος οδηγός δεν είχε στην κατοχή του το δίπλωμα οδήγησης και να διαπιστωθεί ότι αυτό του είχε αφαιρεθεί από προηγούμενη παράβαση. Οπως αντιλαμβάνεστε, προκύπτει μια σειρά ερωτημάτων για ποιους λόγους όλα αυτά δεν τηρήθηκαν και το εν λόγω πρόσωπο αφέθηκε ελεύθερο, αντί να οδηγηθεί στη διαδικασία του αυτοφώρου, με συνέπεια να προκαλέσει αυτό το τραγικό θανατηφόρο τροχαίο».
Η κουλτούρα ανομίας κοστίζει ζωές
Ο κ. Καραμπατζός αναφέρεται σε μια «κουλτούρα ανομίας και παραβατικότητας» η οποία δείχνει να διατηρείται σε ορισμένες περιοχές της χώρας. «Αυτό δεν μπορεί να γίνεται αποδεκτό σε μία συντεταγμένη πολιτεία γιατί κοστίζει ζωές», τονίζει. «Πρέπει να αντιληφθούμε ότι το διακύβευμα είναι πάρα πολύ σοβαρό. Δεν είναι ότι κάποιος πάει “να κάνει το κομμάτι του”, αλλά ότι μπορεί να πάρει μαζί του και ανθρώπινες ζωές. Η οδήγηση είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση και αυτό το έχουν αντιληφθεί σε πολλές χώρες που έχουν κάνει πρώτιστη προτεραιότητά τους την αντιμετώπιση των τροχαίων και τα έχουν καταφέρει».
Πρέπει να αντιληφθούμε ότι το διακύβευμα είναι πάρα πολύ σοβαρό. Δεν είναι ότι κάποιος πάει “να κάνει το κομμάτι του”, αλλά ότι μπορεί να πάρει μαζί του και ανθρώπινες ζωές. Ανασύροντας στοιχεία της Eurostat, ο καθηγητής υποδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος στη χώρα μας και την ανάγκη το ζήτημα να τεθεί σε προτεραιότητα. «Η Ευρώπη έχει 51 νεκρούς ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους. Η Ελλάδα αντίστοιχα έχει 71 νεκρούς και τα Χανιά έχουν 149 νεκρούς ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους. Η χώρα μας είναι η πέμπτη χειρότερη ανάμεσα στις 27 της Ευρωπαϊκής Ενωσης στα τροχαία δυστυχήματα. Μόνο την τελευταία χρονιά είχαμε περίπου δύο νεκρούς ανά ημέρα. Επομένως, το ζήτημα αυτό δεν μπορεί παρά να είναι πρώτη προτεραιότητά μας. Απαιτείται πολιτική βούληση για την εφαρμογή του νόμου η οποία πρέπει να ξεκινά από την κορυφή της πολιτικής ηγεσίας και να διαχέεται σε κάθε τοπικό, πολιτικό ή διοικητικό παράγοντα».
«Να συμβάλουν και οι δύο πλευρές, κράτος και κοινωνία»
Ο καθηγητής τονίζει πάντως ότι η λύση για να δοθεί τέρμα στους θανάτους στην άσφαλτο δεν μπορεί να μην εμπεριέχει την κινητοποίηση της ίδιας της κοινωνίας. «Αντιλαμβάνομαι ότι σε κάποια σημεία της χώρας μπορεί να υπάρχουν τοπικές νοοτροπίες, ωστόσο ας παραδειγματιστούμε από τα διεθνή πρότυπα. Θα πρέπει να υπάρξει κινητοποίηση από τους ίδιους τους πολίτες για να αλλάξει η κοινωνική σύμβαση ξεκινώντας από τα σχολεία, τις κοινότητες, τους τοπικούς συλλόγους. Οτι “ως εδώ και μη παρέκει”, δεν μπορούμε να πληρώνουμε άλλο φόρο αίματος. Δεν μπορεί να έρθει μεθαύριο το κράτος και να τα επιβάλει όλα σε μια κοινωνία στην οποία υπάρχουν αυτές οι ιδιορρυθμίες. Πρέπει να συμβάλουν και οι δύο πλευρές, και το κράτος και η κοινωνία».
Στην Κρήτη πληρώνουμε φόρο αίματος, όχι μόνο λόγω νοοτροπίας, αλλά και λόγω του οδικού δικτύου. Στην εξίσωση, κατά τον κ. Καραμπατζό, μπαίνει ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας: η ανάγκη να βελτιωθούν οι υποδομές στους ελληνικούς δρόμους.
«Εχει παρατηρηθεί ότι όπου βελτιώνονται τα οδικά δίκτυα, μειώνονται τα τροχαία. Επομένως, μια πολύ βασική προτεραιότητα είναι να “τρέξουν” γρήγορα αυτά τα βασικά έργα υποδομής. Στην Κρήτη πληρώνουμε φόρο αίματος, όχι μόνο λόγω νοοτροπίας, αλλά και λόγω του οδικού δικτύου, το οποίο είναι σε πολλά σημεία πολύ κακό. Ο περίφημος ΒΟΑΚ (Βόρειος Οδικός Αξονας Κρήτης) φαίνεται ότι προχωράει, αλλά θα πρέπει να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα».
Αυτόν στον οποίο θα επιστραφεί το δίπλωμα, μπορεί να τον συναντήσουμε με μοιραίο τρόπο στον δρόμο μας μεθαύριο.
Για τον Αντώνη Καραμπατζό, ακόμη και θέματα όπως η χαριστική επιστροφή πινακίδων σε περιόδους αργιών, θα πρέπει να ενταχθούν στην ατζέντα της συζήτησης.
«Δεν μπορεί να το αποδεχόμαστε και να χαιρόμαστε κι εμείς ως πολίτες επειδή παίρνουμε πίσω τις πινακίδες ή τις άδειες οδήγησης εν όψει της εξόδου του Πάσχα, των Χριστουγέννων κ.λπ. Εχουμε μία ευθύνη. Οι πινακίδες για κάποιο λόγο έχουν αφαιρεθεί, όπως για κάποιο λόγο έχει αφαιρεθεί και το δίπλωμα. Και αυτόν στον οποίο θα επιστραφεί το δίπλωμα, μπορεί να τον συναντήσουμε με μοιραίο τρόπο στον δρόμο μας μεθαύριο».
Ακολουθήστε μας στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία νέα