Πότε μία τραπεζική μεταφορά χρημάτων αντιμετωπίζεται ως δωρεά ή γονική παροχή;

Η απλή κατάθεση σε κοινό λογαριασμό δεν θεωρείται δωρεά

Πότε μία τραπεζική μεταφορά χρημάτων αντιμετωπίζεται ως δωρεά ή γονική παροχή; Η παροχή χρηματικών ποσών που πραγματοποιείται μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων υπάγεται σε φορολόγηση με συντελεστή 10%, αφού προηγηθεί η αφαίρεση του ενιαίου αφορολόγητου των 800.000 ευρώ.

Οι δωρεές και γονικές παροχές έως το όριο αυτό μεταξύ στενών συγγενικών προσώπων – γονιών, παιδιών, συζύγων, παππούδων, γιαγιάδων και εγγονών – απαλλάσσονται από φόρο, εφόσον γίνουν μέσω τραπεζικού συστήματος και δηλωθούν όπως προβλέπεται.

Η απλή κατάθεση σε κοινό λογαριασμό δεν θεωρείται δωρεά· ζήτημα προκύπτει μόνο όταν ο συνδικαιούχος που δεν έχει καταθέσει χρήματα χρησιμοποιεί το ποσό. Εξαιρούνται από τους φορολογικούς ελέγχους μικρές μεταφορές, όπως και τα χρήματα που αποστέλλονται σε φοιτητές του εξωτερικού για την κάλυψη εξόδων.

Μετά την υποβολή των δηλώσεων γονικών παροχών, η ΑΑΔΕ τις εξετάζει με βάση τα τραπεζικά δεδομένα. Αν δεν υπάρξει επιβεβαίωση και ο φορολογούμενος δεν προσκομίσει αποδείξεις, τότε ο φόρος επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ, με κλίμακες 10% έως 40%, ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας.

Ειδική μνεία γίνεται για παροχές με μετρητά, οι οποίες, επειδή δεν διέρχονται από τράπεζα, φορολογούνται αυτοδίκαια με 10% χωρίς αφορολόγητο.

Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή και στις λεγόμενες διαδοχικές δωρεές.

Όταν ποσά μεταφέρονται μέσω τρίτων με σκοπό να καταλήξουν σε πρόσωπο που δεν ανήκει στην πρώτη κατηγορία συγγένειας, η Εφορία επιβάλλει φόρο 20%, χωρίς καμία απαλλαγή. Αν οι συναλλαγές αυτές γίνουν μέσα σε διάστημα μικρότερο των έξι μηνών, ενεργοποιείται άμεσα διαδικασία ελέγχου.

Η φορολογική αρχή διευκρινίζει ακόμη ότι η οικονομική δυνατότητα του δωρητή να προχωρήσει στη μεταβίβαση δεν εξετάζεται κατά τη δήλωση, αλλά μόνο κατά τον έλεγχο. Επιπλέον, όταν το ποσό καταλήγει σε κοινό λογαριασμό του τέκνου με τρίτο, απαιτείται αποδεικτικό ότι τα χρήματα χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά από τον δωρεοδόχο· διαφορετικά επιβάλλεται φόρος δωρεάς.

Νόμος 4972/2022 – ΦΕΚ Α 181/23.09.2022

Αφορά τη διακυβέρνηση ανωνύμων εταιρειών του Δημοσίου και θυγατρικών της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας, τη διαχείριση συμμετοχών του Δημοσίου, την αξιολόγηση φερεγγυότητας φυσικών και νομικών προσώπων, τη σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, τη λειτουργία Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων, τον Συμπληρωματικό Προϋπολογισμό 2022 και λοιπές οικονομικές και αναπτυξιακές διατάξεις.

Άρθρο 175

Διευκρινίζεται ο τρόπος διενέργειας γονικών παροχών και δωρεών χρηματικών ποσών μέσω τραπεζών, προκειμένου να εφαρμοστεί το αφορολόγητο όριο.

Προστίθεται παράγραφος που ορίζει ότι ως μεταφορά χρημάτων θεωρείται η ανάληψη από λογαριασμό του δωρητή ή γονέα και η κατάθεση του ίδιου ποσού, εντός τριών εργάσιμων ημερών, σε λογαριασμό του δωρεοδόχου ή σε κοινό λογαριασμό μαζί του ή μαζί με τρίτο πρόσωπο.

Η ρύθμιση αυτή ισχύει για μεταφορές που έγιναν από 1.10.2021 έως 9.9.2022.

Δωρεές και γονικές παροχές – Αύξηση αφορολόγητου (ν. 4839/2021)

Με τον νόμο αυτό, το αφορολόγητο για δωρεές και γονικές παροχές περιουσιακών στοιχείων αυξάνεται σε 800.000 ευρώ από τις προηγούμενες 150.000 ευρώ, για συγκεκριμένες κατηγορίες δικαιούχων:

α) σύζυγο του κληρονομούμενου,
β) πρόσωπο με σύμφωνο συμβίωσης τουλάχιστον διετίας πριν τον θάνατο,
γ) κατιόντες πρώτου βαθμού,
δ) κατιόντες δεύτερου βαθμού,
ε) ανιόντες πρώτου βαθμού.

Νόμος 4839/2021 – ΦΕΚ Α 181/02.10.2021

Αφορά την κύρωση τροποποιήσεων στη σύμβαση δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την ενίσχυση υγειονομικών υποδομών, καθώς και άλλες επείγουσες διατάξεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Άρθρο 56

Τροποποιεί τον Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών και Γονικών Παροχών, επικαιροποιώντας διατάξεις και εισάγοντας νέα παράγραφο. Η παρ. 1α ορίζει ότι η δωρεά ή γονική παροχή προς πρόσωπα της Α’ κατηγορίας, καθώς και η δωρεά χρηματικών ποσών μέσω τραπεζών, φορολογούνται με 10% μετά την αφαίρεση του αφορολόγητου των 800.000 ευρώ, ενώ δεν συνυπολογίζονται στην περιουσία που αποκτάται αιτία θανάτου.

Επιπλέον, προβλέπονται συντελεστές 10%, 20% και 40% για χρηματικές δωρεές προς δικαιούχους Α’, Β’ και Γ’ κατηγορίας αντίστοιχα, εκτός των παροχών που εμπίπτουν στην παρ. 1α. Η ρύθμιση εφαρμόζεται για παροχές από 1.10.2021, ενώ οι προγενέστερες δεν συνυπολογίζονται.

Τέλος, επαναλαμβάνεται ο ορισμός της μεταφοράς χρημάτων ως ανάληψη από λογαριασμό του δωρητή και κατάθεση εντός τριών ημερών σε λογαριασμό του δωρεοδόχου ή σε κοινό λογαριασμό με τον ίδιο ή τρίτο πρόσωπο.