Οικονομία 18.12.2025, 15:45

Πρέπει να υπάρχει ανησυχία ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα τους αντικαταστήσει τις δουλειές μας;

Ένα κύμα απολύσεων που χτυπά τον τελευταίο καιρό

Εργαζόμενοι από όλο τον κόσμο ανησυχούν ότι η τεχνητή νοημοσύνη  θα τους αντικαταστήσει στις δουλειές τους. Ένα κύμα απολύσεων που χτυπά τον τελευταίο καιρό τις αμερικανικές επιχειρήσεις αλλά και οι σχετικές προειδοποιήσεις ακόμα και από τις κορυφαίες προσωπικότητες της τεχνητής νοημοσύνης, εντείνουν τους σχετικούς φόβους.

Όμως, μια νέα έρευνα διαπιστώνει ότι στην πραγματικότητα, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Τουλάχιστον για την ώρα.

Οι δουλειές που εμφανίζουν υψηλή έκθεση στην αυτοματοποίηση του AI αναπτύσσονται γρηγορότερα από ό,τι κατά την προ-πανδημίας εποχή. Και μάλιστα, αναπτύσσονται ταχύτερα από ό,τι τα άλλα επαγγέλματα.

Ασφαλώς, τα στοιχεία της έρευνας της Vanguard δεν αρκούν για να καθησυχάσουν τους εργαζόμενους.

Κάποιες επιχειρήσεις έχουν δηλώσει ξεκάθαρα ότι καταργούν θέσεις εργασίας γιατί μπορούν με την τεχνητή νοημοσύνη να φέρουν σε πέρας διαδικασίες για τις οποίες έως τώρα απασχολούσαν χαμηλόβαθμους υπαλλήλους ή ακόμα και να κάνουν τους εργαζομένους τους πιο αποτελεσματικούς.

Όμως, μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η τεχνολογία προκαλεί εκτεταμένη ζημιά στην αγορά εργασίας.

«Σε υψηλό επίπεδο, δεν βλέπουμε ενδείξεις ότι τα επαγγέλματα που εκτίθενται στην τεχνητή νοημοσύνη εμφανίζουν χαμηλότερη απασχόληση», είπε στο CNN ο Adam Schickling, οικονομολόγος της Vanguard.

Η ανάλυση της Vanguard εστίασε σε 140 επαγγέλματα τα οποία θεωρούνται πιο ευάλωτα για την αντικατάστασή τους από το AI. Ανάμεσα σε αυτά είναι υπάλληλοι γραφείου, δακτυλογράφοι, βοηθοί HR, υπάλληλοι δικηγορικών γραφείων και επιστήμονες δεδομένων.

Πρακτικά, οι επαγγελματίες αυτοί περνούν ώρες εκτελώντας εργασίες τις οποίες τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να αυτοματοποιήσουν, χωρίς να απαιτείται, σε μεγάλο βαθμό, η ανθρώπινη παρέμβαση. Με άλλα λόγια, τονίζει το CNN, είναι τα επαγγέλματα που αναμένεται να συρρικνωθούν σε μια έκρηξη του AI.

Όμως κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Και ο λόγος δεν είναι γιατί το AI δεν απειλεί μακροπρόθεσμα τις θέσεις αυτές, αλλά γιατί η τεχνολογία δεν είναι ακόμα αρκετά καλή.

Στην πραγματικότητα, η Vanguard διαπίστωσε ότι η απασχόληση σε κάποια επαγγέλματα με υψηλή έκθεση στο AI αυξήθηκε κατά 1,7% κατά τη διάρκεια της μεταπανδημικής περιόδου, από τα μέσα του 2023 έως τα μέσα του 2025.

Πρόκειται για επιτάχυνση, καθώς τα ίδια επαγγέλματα αναπτύχθηκαν κατά 1% κατά την προ-πανδημίας εποχή, από το 2015 έως το 2019. Και αυτό, σε μία εποχή που η αύξηση της απασχόλησης για όλα τα άλλα επαγγέλματα επιβραδύνεται.

Αντίστοιχα είναι τα συμπεράσματα της Vanguard και για τους μισθούς.

Τα επαγγέλματα με υψηλή έκθεση στο AI εμφάνιζαν μέση πραγματική αύξηση μισθών μόλις 0,1% στην προ-πανδημίας εποχή, η οποία επιταχύνθηκε στο 3,8% στη μεταπανδημική περίοδο.

Για όλα τα υπόλοιπα επαγγέλματα, η επιτάχυνση των μισθών είναι πολύ χαμηλότερη: Από το 0,5% πριν από την πανδημία, στο 0,7% σήμερα.

Όλα αυτά κινούνται κόντρα στις προειδοποιήσεις ότι η τεχνητή νοημοσύνη απειλεί την αγορά εργασίας.

Τον Μάιο, ο CEO της Anthropic, Dario Amodei, είχε προειδοποιήσει ότι η τεχνολογία αυτή θα αφανίσει περίπου τις μισές θέσεις εργασίας νεοεισερχόμενων στις δουλειές γραφείου, εκτινάσσοντας το ποσοστό ανεργίας στις ΗΠΑ στο 20%, στο κοντινό μέλλον.

Πάντως, ο πρόεδρος της Cisco, Jeetu Patel, είχε πει τον Αύγουστο στο CNN ότι «το πιο ανόητο πράγμα που μπορεί να κάνει μια εταιρεία», μακροπρόθεσμα, είναι να αρνηθεί να προσλάβει νεοεισερχόμενους υπαλλήλους, λόγω του AI.

Γιατί, λοιπόν, η τεχνητή νοημοσύνη δεν έχει μεγαλύτερες επιπτώσεις στην αγορά εργασίας;

Σύμφωνα με τον Schickling, η απάντηση ίσως βρίσκεται στις δυσκολίες της τεχνολογίας, με θέματα όπως οι λεγόμενες «παραισθήσεις» (hallucinations) των μοντέλων AI.

«Οι δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης με εκπλήσσουν διαρκώς, αλλά εκπλήσσομαι και με το πόσο λάθος μπορεί να είναι αυτά τα μοντέλα κατά καιρούς», είπε. «Είναι σαφές ότι η τεχνητή νοημοσύνη εξακολουθεί να έχει περιορισμούς».

Ασφαλώς, καθώς τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης εξελίσσονται με αστραπιαία ταχύτητα, ο κίνδυνος για τις ανθρώπινες θέσεις εργασίας αναμένεται να αυξηθεί. Ο Schickling αναγνωρίζει ότι θα υπάρξουν κάποιες διαταραχές στην απασχόληση.

Για παράδειγμα, η Vanguard προβλέπει ότι οι εκπρόσωποι εξυπηρέτησης πελατών, οι επιστήμονες δεδομένων, οι βοηθοί δικηγόρων και άλλα επαγγέλματα θα εμφανίζουν χαμηλότερη ζήτηση για εργαζόμενους λόγω της τεχνολογίας.

Μεταξύ των επαγγελμάτων που είναι πιο εκτεθειμένα στην τεχνητή νοημοσύνη είναι και αυτό των οικονομολόγων, παραδέχεται. «Εάν τα μοντέλα συνεχίσουν να σημειώνουν εκθετική βελτίωση, αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει μεγαλύτερη απειλή για μένα προσωπικά», λέει ο Schickling.


Ακολουθήστε μας στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία νέα