Σαν Σήμερα: 8 Φεβρουαρίου 1885 – Oι πρώτοι μετανάστες από την Ιαπωνία στη Χαβάη

Κατά τη δεκαετία του 1920, είχε υπολογιστεί ότι το 43% του πληθυσμού της Χαβάης ήταν ιαπωνικής καταγωγής

Οι Ιάπωνες μπόρεσαν να διατηρήσουν ισχυρές πολιτιστικές παραδόσεις στη Χαβάη, συμπεριλαμβανομένης της ίδρυσης βουδιστικών ναών καθώς και των πρώτων ιαπωνικών σχολείων στις ΗΠΑ.

Κατά τη δεκαετία του 1920, είχε υπολογιστεί ότι το 43% του πληθυσμού της Χαβάης ήταν ιαπωνικής καταγωγής (Εικ. Wikipedia)

Το 1866, ο Eugene Miller Van Reed, Αμερικανός ολλανδικής καταγωγής, μετέβη στην Ιαπωνία ως εκπρόσωπος του Βασιλείου της Χαβάης. Παρότι δεν κατάφερε να αποκαταστήσει μια επίσημη σχέση μεταξύ των δύο πλευρών, όπως ήταν ο αρχικός στόχος του ταξιδιού του, παρέμεινε εκεί, ασχολούμενος με το εμπόριο. Επιπλέον, έλαβε από το Σογκουνάτο του Εντο άδεια για μετανάστευση Ιαπώνων στη Χαβάη.

Την επόμενη χρονιά, όμως, τα πράγματα άλλαξαν. Στην εξουσία βρέθηκε η κυβέρνηση Μέιτζι, η οποία ήδη από το 1867 ακύρωσε όλες τις συνθήκες του Σογκουνάτου. Ενας από τους λόγους που ακύρωσε ιδιαίτερα τις συμφωνίες που αφορούσαν τον Van Reed, ήταν η φήμη ότι έκανε εμπόριο δούλων. Εκείνος, ωστόσο, δεν σταμάτησε το δουλεμπόριο. Χωρίς να έχει την άδεια της νέας κυβέρνησης, κατάφερε να στείλει 153 Ιάπωνες στη Χαβάη για να εργαστούν στις φυτείες ζάχαρης. Αυτή η πρώτη ομάδα Ιαπώνων μεταναστών, οι οποίοι ονομάστηκαν «gannenmono» (άνθρωποι του πρώτου έτους, της περιόδου Μέιτζι), ξεκίνησε από τη Γιοκοχάμα στις 17 Μαΐου και έφτασε στη Χονολουλού στις 19 Ιουνίου.

Πολλοί διαμαρτυρήθηκαν για παραβιάσεις των συμβολαίων τους.

Οι 143 άνδρες και οι 6 γυναίκες από την Ιαπωνία εργάστηκαν σε φυτείες ζάχαρης στις περιοχές Oahu, Maui, Kauai και Lanai. Ωστόσο, λίγους μόλις μήνες μετά την άφιξή τους, πολλοί διαμαρτυρήθηκαν για παραβιάσεις των συμβολαίων τους, καθώς οι συνθήκες εργασίας και η αμοιβή που λάμβαναν δεν αντιστοιχούσαν σε όσα τους είχαν υποσχεθεί. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η επιστροφή 54 ανθρώπων στην Ιαπωνία. Εν τω μεταξύ, επτά ακόμη είχαν πεθάνει πριν από τη λήξη των συμβολαίων τους.

Υστερα από αυτό το γεγονός και μέχρι το 1885, η Ιαπωνία απαγόρευσε το ταξίδι στο εξωτερικό. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι «gannenmono» θεωρούνταν παράνομοι ταξιδιώτες και παραβάτες του νόμου, με αποτέλεσμα να τους αντιμετωπίζουν με αποστροφή στο εσωτερικό της χώρας τους. Παρ’ όλα αυτά, ανέπτυξαν καλές σχέσεις με τους ντόπιους κατοίκους της Χαβάης, ενώ αρκετοί από αυτούς διακρίθηκαν ή κατέλαβαν σημαντικές θέσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Τάρο Αντο, ο οποίος αναδείχθηκε στη θέση του πρώτου γενικού προξένου της Ιαπωνίας στο Βασίλειο της Χαβάης.

Ο Χαβανέζος βασιλιάς επισκέφθηκε την Ιαπωνία για να ενισχύσει τις σχέσεις των δύο εθνών.

Εν τω μεταξύ, το 1881, ο Χαβανέζος βασιλιάς Καλακάουα επισκέφθηκε την Ιαπωνία για να ενισχύσει τις σχέσεις μεταξύ των δύο εθνών. Πιο συγκεκριμένα, στις 10 Μαρτίου συνάντησε τον Ιάπωνα αυτοκράτορα, προτείνοντας γάμο μεταξύ της πριγκίπισσας Βικτόρια Καϊουλάνι και του πρίγκιπα Χιγκασιφουσίμι Γιοριχίτο. Ωστόσο, η πρόταση απορρίφθηκε. Τέσσερα χρόνια αργότερα η απαγόρευση της μετανάστευσης άρθηκε.

Στις 8 Φεβρουαρίου 1885, έφτασαν στη Χαβάη οι πρώτοι Ιάπωνες μετανάστες με νόμιμο και επίσημο τρόπο. Πολλοί περισσότεροι ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια, προερχόμενοι κυρίως από τη νότια Ιαπωνία και τις περιοχές Γιαμαγκούτσι, Κουμαμότο, Χιρόσιμα. Σύμφωνα με την Επιτροπή «gannenmono», κατά τη δεκαετία του 1920, είχε υπολογιστεί ότι το 43% του πληθυσμού της Χαβάης ήταν ιαπωνικής καταγωγής, ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί σημαντικά, φτάνοντας περίπου στο 14%. Σε κάθε περίπτωση, οι Ιάπωνες μετανάστες μπόρεσαν να διατηρήσουν ισχυρές πολιτιστικές παραδόσεις στη Χαβάη, συμπεριλαμβανομένης της ίδρυσης βουδιστικών ναών καθώς και των πρώτων ιαπωνικών σχολείων στις ΗΠΑ, ύστερα από τη μετατροπή της Χαβάης σε αμερικανική πολιτεία.

Πηγή: kathimerini.gr | Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης