Τεκμήρια: Τι αλλάζει στη φορολογία φυσικών προσώπων

Με τις νέες ρυθμίσεις, οι αντικειμενικές δαπάνες για κατοικίες μειώνονται κατά 30% ή 35% 

Μέχρι σήμερα περίπου 1,55 εκατομμύριο φορολογούμενοι φορολογούνται με τα τεκμήρια που προκύπτουν. Το υπουργείο Οικονομικών προχωρά σε αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των τεκμηρίων διαβίωσης, με εφαρμογή από το 2026. Στόχος είναι η προσαρμογή των αντικειμενικών δαπανών που χρησιμοποιούνται για τον τεκμαρτό προσδιορισμό των εισοδημάτων σε μισθωτούς, συνταξιούχους, αγρότες και επαγγελματίες.

Μέχρι σήμερα περίπου 1,55 εκατομμύριο φορολογούμενοι φορολογούνται κάθε χρόνο όχι με βάση τα πραγματικά εισοδήματα που δηλώνουν, αλλά με βάση τα τεκμήρια που προκύπτουν από περιουσιακά στοιχεία όπως κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, ακόμη και έξοδα εκπαίδευσης ή απασχόλησης προσωπικού.

Με τις νέες ρυθμίσεις, οι αντικειμενικές δαπάνες για κατοικίες μειώνονται κατά 30% ή 35% ανάλογα με την τιμή ζώνης, τα αυτοκίνητα που κυκλοφόρησαν μετά το 2010 θα υπολογίζονται με βάση τις εκπομπές ρύπων αντί για τον κυβισμό, ενώ στα σκάφη η τεκμαρτή δαπάνη θα μειώνεται κατά 30% ανεξαρτήτως παλαιότητας.

1. Τι σημαίνει πρακτικά η μείωση των τεκμηρίων;

Σημαίνει ότι ο φορολογούμενος θα φορολογείται λιγότερο για περιουσιακά στοιχεία που κατέχει, όπως κατοικίες, αυτοκίνητα και σκάφη. Η Εφορία θα αναγνωρίζει ότι το πραγματικό κόστος διαβίωσης είναι χαμηλότερο από αυτό που ίσχυε μέχρι σήμερα. Έτσι, αρκετοί θα πάψουν να πληρώνουν φόρο για «εισοδήματα που δεν έχουν».

2. Πόσους αφορά και ποιοι είναι οι πιο κερδισμένοι;

Υπολογίζεται ότι περίπου 470.000 φορολογούμενοι θα βγουν κερδισμένοι. Πρόκειται κυρίως για όσους έχουν μεσαίας αξίας κατοικίες, νεότερα αυτοκίνητα με χαμηλές εκπομπές ρύπων και μικρά ή μεσαία σκάφη αναψυχής.

3. Τι αλλάζει στις κατοικίες και ποιο είναι το όφελος;

Από το 2026 τα τεκμήρια κατοικίας μειώνονται κατά 30% σε περιοχές με τιμή ζώνης έως 2.800 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο και κατά 35% σε περιοχές ακριβότερες. Παράδειγμα: Ιδιοκτήτης διαμερίσματος 100 τ.μ. σε περιοχή με τιμή ζώνης 3.200 ευρώ ανά τ.μ. σήμερα έχει τεκμήριο 4.000 ευρώ. Από το 2026 το τεκμήριο θα περιοριστεί σε 2.600 ευρώ, δηλαδή 1.400 ευρώ λιγότερο.

4. Τι ισχύει για τις δευτερεύουσες κατοικίες και τις μονοκατοικίες;

Οι μονοκατοικίες θα συνεχίσουν να έχουν προσαύξηση 20% στο τεκμήριο, ενώ οι δευτερεύουσες κατοικίες θα διατηρούν την έκπτωση 50%. Ωστόσο, οι υπολογισμοί θα γίνονται με βάση τα νέα, μειωμένα ποσά.

Παράδειγμα: Εξοχικό 60 τ.μ. σε περιοχή με τιμή ζώνης 2.400 ευρώ ανά τ.μ. σήμερα έχει τεκμήριο 2.400 ευρώ. Από το 2026, με έκπτωση 50% και μείωση 30%, θα πέσει στα 840 ευρώ.

5. Πώς αλλάζει ο υπολογισμός για τα αυτοκίνητα;

Για τα οχήματα που κυκλοφόρησαν μετά τον Νοέμβριο του 2010, δεν θα λαμβάνονται υπόψη τα κυβικά αλλά οι εκπομπές ρύπων. Έτσι, τα «καθαρά» και οικονομικά ΙΧ θα έχουν πολύ χαμηλότερα τεκμήρια. Παράδειγμα: Ένα υβριδικό αυτοκίνητο 1.600 κ.εκ., με εκπομπές CO₂ 85 g/km, που σήμερα φορολογείται με τεκμήριο 6.400 ευρώ, από το 2026 θα φορολογείται με μόλις 1.500 ευρώ.

6. Τι συμβαίνει με τα παλιά αυτοκίνητα;

Δεν αλλάζει τίποτα. Συνεχίζουν να υπολογίζονται με βάση τα κυβικά, αλλά λόγω παλαιότητας έχουν ήδη μείωση 50% στο τεκμήριο. Παράδειγμα: ΙΧ 1.200 κ.εκ. 15ετίας, που κανονικά θα είχε τεκμήριο 4.000 ευρώ, σήμερα πληρώνει για 2.000 ευρώ και αυτό θα συνεχίσει να ισχύει.

7. Τι αλλάζει για τα σκάφη αναψυχής;

Ανεξαρτήτως παλαιότητας, όλα τα σκάφη θα έχουν μείωση 30% στο τεκμήριο. Αυτό διορθώνει μια αδικία, καθώς μέχρι σήμερα η μείωση ίσχυε μόνο για τα παλιά. Παράδειγμα: Ιδιοκτήτης ιστιοπλοϊκού 10 μέτρων με τεκμήριο 12.000 ευρώ, από το 2026 θα πληρώνει για 8.400 ευρώ, δηλαδή 3.600 ευρώ λιγότερα.

8. Καταργούνται τα τεκμήρια ή απλώς μειώνονται;

Δεν καταργούνται. Παραμένουν και συνεχίζουν να λειτουργούν αθροιστικά, δηλαδή αθροίζονται όλα τα τεκμήρια (κατοικία, αυτοκίνητο, σκάφος κ.λπ.) και συγκρίνονται με το δηλωθέν εισόδημα. Αν το δηλωθέν εισόδημα είναι χαμηλότερο, τότε ο φόρος βγαίνει με βάση τα τεκμήρια. Το μόνο που αλλάζει είναι ότι τα ποσά μειώνονται για να περιοριστούν οι αδικίες.

Με πληροφορίες του dnews.gr