ΒΟΑΚ: Τι συμβαίνει με τις αποζημιώσεις για τις απαλλοτριώσεις

Στα «πόδια» των  Υπουργείων Υποδομών και Οικονομικών βρίσκεται πλέον η… «μπάλα»,  για να δοθεί επιτέλους λύση στο…«γόρδιο δεσμό» με τις απαλλοτριώσεις του νέου ΒΟΑΚ , ώστε να μην τιναχθούν τελείως στον αέρα τα χρονοδιαγράμματα και οι εξασφαλισμένες ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης. Με το χρονοδιάγραμμα για το τμήμα Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος να έχει ήδη βγει έξω από τις «ράγες»,  όπως αποτυπώθηκε και από την παράταση που έδωσε τις προάλλες το Υπουργείο Υποδομών στην τμηματική προθεσμία του έργου , μεταθέτοντας την για τη 3οη Μαρτίου 2025, το ζητούμενο είναι να αρχίσουν να καταβάλλονται τα οφειλόμενα χρήματα των αποζημιώσεων στους ιδιοκτήτες ώστε να γίνει η λεγόμενη αποβολή τους από τις ιδιοκτησίες. Κοινώς δηλαδή να εγκαταλείψουν τις περιουσίες τους, σπίτια, εξοχικά, επιχειρήσεις, αποθήκες, χωράφια κτλ, ώστε να μπορέσουν να μπουν σε αυτές τα συνεργεία του αναδόχου(ΑΚΤΩΡ-ΙΝΤΡΑΚΑΤ) και να αρχίσουν να εκτελούν τις αναγκαίες εργασίες.

Που βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή; Το  cretaone.gr  απευθύνθηκε στον πληρεξούσιο δικηγόρο πολλών ιδιοκτητών ακινήτων κ. Ιωάννη Χορομίδη, ο οποίος βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή και συντονισμό με το Υπουργείο Υποδομών-Μεταφορών,  κι έχει όλο το ρεπορτάζ .Αυτή τη στιγμή λοιπόν για τη 1 από τι 4 ζώνες των απαλλοτριώσεων του έργου Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος , και συγκεκριμένα για τη Γ’ Γεωγραφική Ενότητα , υπάρχουν πλέον  αναμορφωμένα κτηματολογικά στοιχεία από τον κ. Χορομίδη πίσω στο Υπουργείο. Αυτό σημαίνει πρακτικά πως  πολύ σύντομα, αν το θελήσει, το υπουργείο μπορεί να παρακαταθέσει τα σωστά χρήματα, με βάση δηλαδή τα διορθωμένα κτηματολογικά στοιχεία, στους εμπλεκόμενους ιδιοκτήτες κι αυτοί να απελευθερώσουν τα ακίνητα τους. Εδώ μάλιστα μιλάμε για πολύ φρέσκια εξέλιξη, καθώς η διευθέτηση της σχετικής εκκρεμότητας με τις τελικές διορθώσεις των κτηματολογικών «κλείδωσε» προ ολίγων μόλις ημερών.

Μοναδικό ζητούμενο πλέον είναι να γίνει η  παρακατάθεση των χρημάτων στους ιδιοκτήτες. Βεβαίως εδώ υπάρχει ένα μεγάλο «αγκάθι» καθώς , σύμφωνα με πληροφορίες, στην κυβέρνηση αναζητούν από το πού θα αντλήσουν τα χρήματα για να τα παρακαταθέσουν .

Ομοίως άμεσα μπορεί να γίνει η ίδια διευθέτηση της εκκρεμότητας για τις τελικές διορθώσεις των κτηματολογικών και για πολλά  απαλλοτριώμενα ακίνητα στην Α’ και Β’ Γεωγραφική ενότητα των απαλλοτριώσεων. Κι εδώ οι διορθώσεις μπορούν να ολοκληρωθούν άμεσα, μέσα σε μερικές ημέρες αλλά κι εδώ παραμένει ζητούμενο η εύρεση των χρημάτων ώστε να μπουν στους λογαριασμούς των ιδιοκτητών κι αυτοί να αποδώσουν τις περιουσίες τους στον ανάδοχο εργολάβο.

Οι διορθώσεις  είναι κρίσιμες για τις 3 αυτές γεωγραφικές ζώνες των απαλλοτριώσεων καθώς η  αποτύπωση των ιδιοκτησιών και η καταγραφή των επικειμένων τους υπήρξε ελλιπέστατη στα κτηματολογικά στοιχεία κήρυξης της απαλλοτρίωσης (εσφαλμένη αναγραφή τ.μ. και κ.μ., μνεία μονώροφων αντί διώροφων ή τριώροφων κτισμάτων, μη αναφορά πλήθους ελαιοδέντρων κ.λπ.) και οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν ενδιαφέρθηκαν ούτε για την αναζήτηση ευθυνών, αλλά ούτε και για την προβλεπόμενη από τον νόμο άμεση διόρθωσή τους, παρά την υποβολή μεγάλου αριθμού σχετικών αιτήσεων. Τελικά, εκδόθηκαν ταυτόχρονα 2 δικαστικές αποφάσεις για καθένα από τα τμήματα (δεύτερο και τρίτο) της απαλλοτρίωσης. Με τη μία δικαστική απόφαση καθορίστηκαν αποζημιώσεις με βάση τα εσφαλμένα και ελλιπή στοιχεία και με την άλλη δικαστική απόφαση διατάχθηκαν εκτεταμένες διορθώσεις των κτηματολογικών στοιχείων και καθορίστηκαν αποζημιώσεις με βάση πλέον την ορθή περιγραφή των απαλλοτριούμενων ακινήτων.

Χωρίς να έχουν κριθεί όλα τα αιτήματα των ιδιοκτητών (σειρά ζητημάτων παραπέμφθηκε προς εξέταση στο δικαστήριο του οριστικού καθορισμού που έχει προγραμματιστεί για τον Νοέμβριο), η οικονομική διαφορά που προκύπτει μόνο από τη σωστή περιγραφή των απαλλοτριούμενων ακινήτων και των συστατικών τους είναι πολύ σημαντική (π.χ. καλλιεργούμενο κτήμα με κτίσματα και ελιές εκτιμάται με τα εσφαλμένα στοιχεία σε 20.000 € και με τα ορθά σε 113.000 €, καλλιεργούμενο κτήμα με κτίσματα και ελιές εκτιμάται με τα εσφαλμένα στοιχεία σε 10.000 € και με τα ορθά σε 57.000 €, καλλιεργούμενο κτήμα με ελιές εκτιμάται με τα εσφαλμένα στοιχεία σε 47.000 € και με τα ορθά σε 120.000€, κτίσμα εκτιμάται με τα εσφαλμένα στοιχεία σε 128.000 € και με τα ορθά σε 260.000 €, κτίσμα εκτιμάται με τα εσφαλμένα στοιχεία σε 136.000 € και με τα ορθά σε 350.000 €, καλλιεργούμενο κτήμα με ελιές εκτιμάται με τα εσφαλμένα στοιχεία σε 20.000 € και με τα ορθά σε 63.000 € κ.ο.κ.

Το ζήτημα με τις διορθώσεις δεν είναι μόνο διαδικαστικού, νομικού χαρακτήρα αλλά και βαθιά κοινωνικού. Ο λόγος είναι προφανής κι αυτονόητος. Χωρίς την καταβολή της πραγματικά οφειλόμενης αποζημίωσης, πώς θα μπορέσουν, άραγε να αντιμετωπίσουν οι ιδιοκτήτες τις απαιτούμενες μεγάλου ύψους δαπάνες, για να μετακινήσουν τις κατοικίες (οικογένειες με μικρά παιδιά, ηλικιωμένους κ.λπ.), τις καλλιέργειες (προσοδοφόρα κτήματα με πλήθος ελαιοδέντρων) και τις επαγγελματικές δραστηριότητές τους (επιχειρήσεις με μεγάλο κύκλο εργασιών και πλήθος εργαζομένων) σε νέες ισάξιες θέσεις ;

Τα παραπάνω , όπως τα παραθέσαμε με βάση την ενημέρωση από τον πληρεξούσιο δικηγόρο πολλών ιδιοκτητών ακινήτων κ. Ιωάννη Χορομίδη , ισχύουν για την Α, Β’ και Γ’ γεωγραφική ενότητα των απαλλοτριώσεων  , όχι όμως και για τη Δ΄ γεωγραφική ενότητα , αυτή έξω ακριβώς από τον Άγιο Νικόλαο, που είναι, σημειωτέον, και η πιο δύσκολη μιας και  περιλαμβάνει αρκετές απαλλοτριωμένες  επιχειρήσεις  και σπίτια μεγάλης σχετικά οικονομικής αξίας. Εδώ διαδικαστικά βρισκόμαστε πιο πίσω. Είναι ενδεικτικό πως μόλις μόλις πριν λίγες ημέρες  δημοσιεύτηκαν οι 2 προσωρινές δικαστικές αποφάσεις από το Εφετείο Ανατολικής Κρήτης(η μία για τις αποζημιώσεις με την πρόχειρη διαδικασία του άρθρου 7Α και η άλλη για τις αποζημιώσεις με την κανονική διαδικασία του νόμου των απαλλοτριώσεων

Αυτή είναι συνοπτικά η εικόνα ως προς το πολύπαθο μέτωπο των απαλλοτριώσεων-αποζημιώσεων για το έργο Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος του νέου ΒΟΑΚ, μήκους 14,5 χιλιομέτρων . Η καθυστέρηση είναι αξιοσημείωτη, ουσιαστικά  , όπως μας σχολίασε ο κ. Χορομίδης, χάθηκαν γύρω στα 2  χρόνια, ωστόσο το παρήγορο και θετικό, όπως σημείωσε, είναι ότι τους τελευταίους μήνες έχει καταγραφεί μια πολύ πιο θετική και εποικοδομητική στάση από πλευράς του υπουργείου Υποδομών. Το υπουργείο έχει  επιδείξει  ζωηρό ενδιαφέρον για να αποκατασταθεί η τάξη ως προς το φλέγον θέμα των αποζημιώσεων στο τμήμα Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος και να επιτευχθεί μια καλή συνεννόηση με τους ιδιοκτήτες ακινήτων.

Στην κατεύθυνση αυτή έχουν γίνει μάλιστα, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και ορισμένες συναντήσεις, με υψηλόβαθμα υπηρεσιακά στελέχη αλλά και την  ίδια την ηγεσία του υπουργείου  και φαίνεται να υπάρχει διάθεση από πλευράς Υπουργείου για μια στενή – βήμα προς βήμα – συνεργασία. Απομένει να υλοποιηθούν οι υποσχέσεις για σύντομη παρακατάθεση των αποζημιώσεων, που καθορίστηκαν με βάση την ορθή περιγραφή των απαλλοτριούμενων ακινήτων .