Κρήτη 05.12.2024, 14:30

Οι Νορβηγοί έφεραν τον μπακαλιάρο στην Τύλισο – Ετοιμάζεται για μεγάλο γλέντι με 270 κιλά ψαριού

Μια συναρπαστική ιστορία που συμπίπτει με το έθιμο του κεράσματος παραμονή της εορτής του Αγίου Νικολάου και θα ταξιδέψει στην Ευρώπη

Ότι οι Τυλισανοί το παρατσούκλι τους «μπακαλιάροι» το οφείλουν τρόπον τινά στον φεουδάρχη Βενετό θαλασσοπόρο Πιέτρο Κουερίνι (Pietro Querini) ούτε που το φαντάζονται,μα ούτε η πλευρά Ενετών και Νορβηγών γνωρίζει ότι στην Τύλισο του Δήμου Μαλεβιζίου, παραμονή του Αγίου Νικολάου, μετά τον Εσπερινό στήνεται ένα μεγάλο τραπέζι στο χωριό και ο μπακαλιάρος έχει την τιμητική του.

Της Κορίνας Καφετζοπούλου

Πίσω από αυτή την αλληλεπίδραση των πολιτισμών μεταξύ βόρειας και νότιας Ευρώπης κρύβεται ένα ναυάγιο και η ιστορία του Πιέτρο Κουερίνι.
Δεν πρόκειται όμως μόνο για αυτό, αλλά για μια από τις πιο συναρπαστικές πολιτιστικές διαδρομές της Ευρώπης, τη Via Querinissima, που βρίσκεται στη διαδικασία πιστοποίησης που διεξάγεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Συμβουλίου της Ευρώπης, και θα έχει ολοκληρωθεί , πιθανότατα το καλοκαίρι του 2025.

Ένας από τους σταθμούς και η Τύλισος σε ένα ταξίδι κατά τον 15 αιώνα, το οποίο επέδρασε στις σχέσεις των λαών, και στα τοπικά έθιμα. Το 1431, ο Βενετός ευγενής και έμπορος (η οικογένεια Querini ήταν από της πρώτες οικογένειες που εγκαταστάθηκαν στο νησί το 1211), ξεκίνησε από το Χάνδακα ένα θαλάσσιο ταξίδι με το πλοίο του φορτωμένο κυρίως με κρασί Μαλβαζία και προορισμό τις Φλάνδρες για εμπορικούς σκοπούς.

Ωστόσο, μια σειρά από καταιγίδες και η δύσκολη πλεύση στη θάλασσα του Βόρειου Ατλαντικού οδήγησαν το πλοίο του σε ναυάγιο κοντά στα απομακρυσμένα νησιά Lofoten της Νορβηγίας. Μετά από μήνες επιβίωσης σε αντίξοες συνθήκες, ο Querini και οι λιγοστοί επιζώντες του πληρώματός του διασώθηκαν από τους ντόπιους. Στη διάρκεια της παραμονής του εκεί, ο Querini γνώρισε τον αποξηραμένο μπακαλιάρο (stockfish), έναν θησαυρό της νορβη γικής κουζίνας που τον εντυπωσίασε τόσο για την αντοχή του όσο και για τη θρεπτική του αξία.

Κατά την επιστροφή του στη Βενετία, ο Querini διέδωσε τον μπακαλιάρο σε όλη τη Μεσόγειο, και η Κρήτη, ως σημαντικός σταθμός στο ταξίδι του, υιοθέτησε τον μπακαλιάρο ως βασικό συστατικό στην τοπική κουζίνα, ειδικά κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής.

Ο μπακαλιάρος με αυτόν τον τρόπο από τον μακρινό βορρά φτάνει στον νότο της Ευρώπης και ιδιαίτερα στο Ηράκλειο και το Μαλεβίζι (που βρισκόταν τα όρια του φέουδού του), και έτσι αυτές οι δύο περιοχές κατέχουν κεντρική θέση στην πολιτιστική διαδρομή Via Querinissima.

Η Γιορτή Μπακαλιάρου στην Τύλισσο είναι μια ευκαιρία να τιμηθεί αυτή η ιστορική σύνδεση και να εορταστεί η τοπική γαστρονομική παράδοση. Στο πλαίσιο αυτό 3win Action με την Αναπτυξιακή Ηρακλείου συμβάλλουν ενεργά στην ανάδειξη της γιορτής, ενισχύοντας τη σύνδεση της Τυλίσου με την ευρύτερη πολιτιστική διαδρομή της Via Querinissima.

Προσκεκλημένοι από Νορβηγία, Ισπανία, Σουηδία, Ιταλία, σήμερα το πρωί θα βρεθούν στη Δημοτική Πινακοθήκη Τυλίσου.
Στην εκδήλωση θα παρουσιαστεί ο θεσμός των Διαδρομών του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι διαδρομές που περνούν από την Κρήτη και το εταιρικό σχήμα της ένωσης Via Querinissima.
To βράδυ όλοι θα δουν από κοντά τη γιορτή του μπακαλιάρου.

Μεγάλη γιορτή με 270 κιλά μπακαλιάρου!

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος ο Πολιτιστικός Σύλλογος Τυλίσου παραμονή του Αγίου Νικολάου, μετά τον Εσπερινό, διοργανώνει ένα μεγάλο τραπέζι προκειμένου να γιορτάσει τον πολιούχου του χωριού αλλά και να τιμήσουν οι Τυλισανοί το παρατσούκλι «μπακαλιάροι».

Φέτος η ποσότητα μπακαλιάρου που θα τηγανιστεί είναι 270 κιλά, 120 κιλά περισσότερα από πέρυσι. Το τραπέζι στήνεται στην αίθουσα της Ενορίας δίπλα από τον ναό. Τον μπακαλιάρο συνοδεύουν πλούσια εδέσματα σκορδαλιά, πιτάκια, και άλλα νηστήσιμα και φυσικά εκλεκτό κρασί.

Στο ερώτημα από πού προέκυψε το παρατσούκλι των ντόπιων; Η απάντηση κρύβει ιστορίες επιβίωσης. Τα παλιά φτωχά χρόνια οι αγωγιάτες της Τυλίσου κατέβαιναν στη Χώρα (Ηράκλειο) πουλώντας την πραμάτεια τους και επέστρεφαν με παστούς μπακαλιάρους κρεμασμένους στα γαϊδούρια τους. Έτσι τα γύρω χωριά ξεκίνησαν να τους φωνάζουν μπακαλιάρους, με το ψάρι αυτό να μεγαλώνει πολλές γενιές.

Πηγή fonimaleviziou.gr


Ακολουθήστε μας στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία νέα