Μασκ: Ανοίγει ο δρόμος προς τον πρώτο τρισεκατομμυριούχο

Το νέο πακέτο αποδοχών του Musk είναι το βασικό μέτρο που θα συζητηθεί στην ετήσια συνέλευση των μετόχων

Οι μέτοχοι της Tesla ενδέχεται σύντομα να δώσουν στον Elon Musk -ήδη τον πλουσιότερο άνθρωπο στον πλανήτη- τη δυνατότητα να γίνει ο πρώτος τρισεκατομμυριούχος στην ιστορία. Μάλιστα, αν αρνηθούν, είναι πιθανό να απομακρυνθεί από την εταιρεία του.

Το νέο πακέτο αποδοχών του Musk είναι το βασικό μέτρο που θα συζητηθεί στην ετήσια συνέλευση των μετόχων το βράδυ της Πέμπτης. Οι μέτοχοι δεν έχουν διαφωνήσει σοβαρά στο παρελθόν για την αμοιβή του ιδρυτή και διευθύνοντος συμβούλου. Αυτή η φορά, όμως, είναι διαφορετική: η εταιρεία προειδοποίησε πριν μερικούς μήνες ότι ο Musk «άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να ακολουθήσει άλλα ενδιαφέροντά του», αν οι μέτοχοι αρνηθούν την αποζημίωσή του.

To προτεινόμενο πακέτο αποδοχών περιέχει παραχώρηση έως 423,7 εκατομμυρίων μετοχών της Tesla στον Musk σε βάθος 10 ετών. Οι μετοχές αυτές θα αξίζουν περίπου 1 τρισ. δολάρια αν η κεφαλαιοποίηση της εταιρείας φτάσει τα 8,5 τρισ. δολάρια, μία προϋπόθεση που απαιτείται προκειμένου να του αποδοθεί πλήρως η εν λόγω αποζημίωση. Μία ακόμα προϋπόθεση είναι η επίτευξη μιας σειράς λειτουργικών ή οικονομικών στόχων στην Tesla, αναφέρει το moneyriview.gr.

Η πρόταση της εταιρείας στους μετόχους, ανεξαρτήτως του αν οι όροι επιτευχθούν ή αν οι μέτοχοι συμφωνήσουν, βασίζεται στην ιδέα ότι όσο υψηλότερη η αμοιβή τόσο μεγαλύτερη η προσπάθεια. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι τα οικονομικά κίνητρα είναι ισχυρότατα. Ωστόσο μπορούν να δίνουν κίνητρο επ’ άπειρον; Με άλλα λόγια, ο Musk θα δούλευε πιο χαλαρά αν του έδιναν 100 δισ. δολάρια ή 1 δισ. δολάρια;

Η υπόθεση ότι τα χρήματα είναι το ισχυρότερο κίνητρο έχει ενσωματωθεί στις πολιτικές και επιχειρηματικές αποφάσεις. Εξού και αποτελεί επιχείρημα υπέρ της συνεχούς αύξησης των μισθών, της μείωσης της φορολογίας στα κεφαλαιουχικά κέρδη, των προϋποθέσεων για τη λήψη επιδομάτων κ.α.

Ωστόσο, η Εsther Duflo και ο Abhijit Banerjee, καθηγητές του ΜΙΤ που μοιράστηκαν το Νόμπελ οικονομικών επιστημών, υποστηρίζουν ότι το αποτέλεσμα των οικονομικών «καρότων» συχνά υπερεκτιμάται. Οι πλούσιοι επιχειρηματίες αρέσκονται να πιστεύουν ότι «είμαστε οι βασικοί μοχλοί της οικονομίας κι αν φύγουμε, όλα θα καταρρεύσουν», δήλωσε στους New York Times ο κ. Banerjee. «Αυτού του είδους η οπτική είναι ιδιαίτερα δελεαστική για τους πλούσιους… αλλά δεν νομίζω ότι υπάρχουν πολλά στοιχεία που να την υποστηρίζουν», συμπλήρωσε.

Πράγματι, δεν υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι οι εταιρείες που διευθύνονται από τους υψηλότερα αμειβόμενους διευθύνοντες συμβούλους έχουν και την καλύτερη μακροπρόθεσμη απόδοση μετοχών. Πρόσφατη μελέτη στις 10 πολυτιμότερες εταιρείες του Nasdaq μεταξύ 2017 και 2022 διαπίστωσε ότι η υψηλότερη αμοιβή των επικεφαλής δεν έκανε καμία διαφορά στην κερδοφορία. Μάλιστα, άλλη έρευνα σε 429 μεγάλες αμερικανικές εταιρείες σε διάστημα δέκα ετών, κατέληξε ότι οι συνολικές αποδόσεις των μετόχων ήταν καλύτερες σε όσες επιχειρήσεις τα διευθυντικά στελέχη αμείβονταν κάτω από τον μέσο όρο του κλάδου τους.

Οι ειδικοί αφήνουν να εννοηθεί ότι οι υψηλές αμοιβές μπορεί να οδηγήσουν σε υπερβολική αυτοπεποίθηση που έχει ως αποτέλεσμα λάθος αποφάσεις.

Ο Dan Ariely, που ειδικεύεται σε συμπεριφορικά οικονομικά στο Duke University, είπε: «Φανταστείτε μια μέρα στη ζωή του Elon Musk, όπου κερδίζει 1 τρισ. δολάρια έναντι 1 δισ. δολαρίων. Ξυπνάει και τι κάνει διαφορετικά; Πίνει περισσότερο καφέ, κοιμάται λιγότερο, κοιμάται περισσότερο, ασκείται λιγότερο, μιλάει με τους ανθρώπους, σκέφτεται πιο έντονα. Τι ακριβώς θα έκανε;», λέει. «Σε αυτό το επίπεδο, δεν βλέπω κανέναν τρόπο να κάνουν κάτι διαφορετικό», είπε ο κ. Ariely σχετικά με τη χρήση πρόσθετων οικονομικών κινήτρων για να κάνουν τους βαθύπλουτους να εργάζονται σκληρότερα.

Μάλιστα, υπάρχουν κι άλλα κίνητρα που μπορεί να είναι εξίσου ισχυρά. Μια εσωτερική ώθηση για επίτευξη στόχων, για παροχή βοήθειας προς άλλους ή η ανάγκη να αφήσει κανείς μία κληρονομιά. Η επιθυμία για προσωπική ικανοποίηση, η ανάγκη για σύνδεση, κοινωνική αποδοχή, σεβασμό και φήμη. Η επιθυμία για έλεγχο, νίκη, εκδίκηση ή ανταπόδοση, ο φόβος της απόρριψης. Ενδεικτικό είναι ότι οι αθλητές στους Ολυμπιακούς, εκ των οποίων πολλοί έχουν ρεκόρ, δεν αμείβονται για τα επιτεύγματά τους στον αγωνιστικό χώρο.

Ο ίδιος ο Musk, ο οποίος επί χρόνια έχει δουλέψει χωρίς επίσημη αμοιβή ως διευθύνων σύμβουλος της Tesla, έχει δηλώσει ότι τον ενδιαφέρει περισσότερο η εξουσία παρά τα χρήματα. Το πακέτο αποδοχών αντιπροσωπεύει αυτήν ακριβώς την ισχύ, καθώς θα του δώσει τελικά τον έλεγχο περίπου του 25% της εταιρείας από 15% που κατέχει σήμερα. Με τέτοιο ποσοστό θα είναι αρκετά εύκολο να επικρατεί σε κάθε ψηφοφορία.

«Αν κατασκευάσουμε αυτό τον στρατό ρομπότ, θα έχω τουλάχιστον ισχυρή επιρροή σε αυτόν;» διερωτήθηκε ο Musk, αναφερόμενος σε έναν από τους φιλόδοξους στόχους του για κατασκευή 1 εκατομμυρίου ανθρωποειδών ρομπότ. «Δεν αισθάνομαι άνετα να κατασκευάσω αυτόν τον στρατό ρομπότ αν δεν έχω τουλάχιστον ισχυρή επιρροή», είπε.

Το κρατικό επενδυτικό ταμείο της Νορβηγίας, ένας σημαντικός μέτοχος της Tesla, ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι θα αντιταχθεί στο πακέτο αποδοχών. Το διοικητικό συμβούλιο της Tesla, στο οποίο συμμετέχουν ο αδελφός του Musk και αρκετοί φίλοι του, υποστηρίζει ότι το πακέτο αυτό είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον της εταιρείας και ότι θα τον κρατήσει συγκεντρωμένο σε στόχους που είναι δύσκολο να επιτευχθούν.