Σε κλίμα συγκίνησης το «ύστατο χαίρε» στον πρώην πρωθυπουργό από συγγενείς, φίλους, τον πολιτικό κόσμο της χώρας και πλήθος πολιτών – Ετάφη στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, μετά την εξόδιο ακολουθία στη Μητρόπολη – Τι είπαν στους επικήδειους λόγους τους Κατερίνα Σακελλαροπούλου, Κυριάκος Μητσοτάκης, Νίκος Ανδρουλάκης, Τάσος Γιαννίτσης, Γιάννης Βούλγαρης και Κωνσταντίνος Τσουκαλάς
Το «ύστατο χαίρε» στον πρώην πρωθυπουργό, Κώστα Σημίτη, απηύθυναν το μεσημέρι της Πέμπτης στη Μητρόπολη Αθηνών συγγενείς, φίλοι, πολιτικοί συνοδοιπόροι και αντίπαλοι, καθώς και απλοί πολίτες.
Λίγο μετά τις 11:00 το πρωί, το φέρετρο με τη σορό του Κώστα Σημίτη -ο οποίος απεβίωσε σε ηλικία 88 ετών, τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής- καλυμμένο με την ελληνική σημαία, έφτασε στη Μητρόπολη, ενώ η σύζυγός του, Δάφνη και οι δύο κόρες του δέχονταν τα συλλυπητήρια.
Σακελλαροπούλου: Βαθύ αποτύπωμα
Κατά τον επικήδειο λόγο της που διαδέχτηκε την εξόδιο ακολουθία, χοροστατούντος του Αρχιεπισκόπου Ιερώνουμου, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου έκανε μνεία στο «βαθύ αποτύπωμα» του Κώστα Σημίτη στη Μεταπολίτευση.
«Αποχαιρετάμε σήμερα με θλίψη και τιμή μία μεγάλη προσωπικότητα της σύγχρονης ιστορίας μας» τόνισε.
Μιλώντας για το έργο του, σημείωσε ότι «με κύρια αναφορά του την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και το ρεύμα του εκσυγχρονισμού, ο Κώστας Σημίτης εισήγαγε στην πολιτική μας συνείδηση και κουλτούρα μία νέα μέθοδο και αντίληψη της διακυβέρνησης. Με έμφαση στον ορθολογισμό, τον προγραμματισμό, την προσήλωση σε στόχους υψηλούς και την ηθική του καθήκοντος, τη χαμηλότονη, καθημερινή και συστηματική εργασία. Μακριά από δημοφιλείς, ανέξοδες ρητορείες και λαϊκιστικές ευκολίες. Με λόγο μετριοπαθή και μετρημένο και ήθος δημοκρατικό».
«Η δημόσια παρουσία του Κώστα Σημίτη τελούσε σε συνέχεια και ενότητα με τον ιδιωτικό του βίο. Ήταν πράος, λιτός και αυτάρκης, με αγάπη για τον πολιτισμό, τα βιβλία και τις τέχνες, αφοσιωμένος και δοτικός στη σύζυγό του Δάφνη και τις κόρες του, τη Μαριλένα και τη Φιόνα, πιστός και υποστηρικτικός στους φίλους και τους συνεργάτες του». Όπως είπε «Οι συγκινητικές, αδιαμεσολάβητες καταθέσεις και μαρτυρίες τους, αυτές τις μέρες, καταδεικνύουν πόσο θα λείψει, αλλά και ότι το υπόδειγμά του θα παραμείνει ζωντανό, ως παρακαταθήκη, για τους ίδιους και για τον τόπο μας» κατέληξε η κ. Σακελλαροπούλου.
Μητσοτάκης: Αξιος τιμής και μνήμης
Αποχαιρετώ έναν μαχητή της δημοκρατίας και έναν ευγενή πολιτικό αντίπαλο με τον οποίο όμως οι παρατάξεις μας δύο φορές συναντήθηκαν, ανέφερε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στον επικήδειο λόγο του. Ο ίδιος έκανε ειδική αναφορά στις τρεις παρακαταθήκες του πρώην πρωθυπουργού: «Η πρώτη είναι η αταλάντευτη πίστη του στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό και η διαρκής προσπάθειά του να συγκλίνει η Ελλάδα με τα πιο ανεπτυγμένα κράτη της Ευρώπης. Η δεύτερη ήταν ο τρόπος διακυβέρνησής του με πρωταγωνιστή το μπλοκάκι που κατέγραφε μεθοδικά τις προτεραιότητες που από διακηρύξεις έπρεπε να γίνουν πράξη. Η τρίτη πως ο Κώστας Σημίτης, εκτός από την ενασχόλησή του με την πολιτική, πάντα έβρισκε χρόνο να διαβάζει, να ακούει μουσική, να παρακολουθεί θέατρο, και αγάπησε τον ρόλο του απλού συζύγου και του πατέρα»
Αναφερόμενος στις επιτυχίες του Κώστα Σημίτη τόνισε τη δημοκρατική συνέπειά του, τις σοβαρές υποδομές που απέκτησε η χώρα κατά τη διάρκεια των θητειών του, και τα δύο καθοριστικά βήματα που σηματοδότησαν την ευρωπαϊκή προοπτική τόσο της Ελλάδας όσο και της Κύπρου.
«Από τη διαδρομή του ας κρατήσουμε τα καλύτερα. Οχι μόνο τις πολιτικές του θέσεις και τις διαφωνίες μας. Αλλά το ότι δεν μπήκε ποτέ στον πειρασμό να μεταλλαχθεί και να γίνει αρεστός, προσχωρώντας σε ξένο τρόπο συμπεριφοράς. Υπήρξε μια εξαίρεση στον πολύβουο κόσμο των συνθημάτων και των ακραίων κομματικών αντιπαραθέσεων» σημείωσε ο πρωθυπουργός, καταλήγοντας: «Επέλεξε έναν επίλογο με νόημα ώστε να είναι για αυτό άξιος τιμής και μνήμης».
Ανδρουλάκης: Στο Πάνθεον των μεγάλων Ευρωπαίων ηγετών
«O πολιτικός κόσμος γίνεται φτωχότερος, καθώς έχασε μια σπουδαία προσωπικότητα διεθνούς εμβέλειας, που εμπλούτιζε δημιουργικά και με ορθό λόγο τον δημόσιο διάλογο», τόνισε, αποχαιρετώντας τον Κώστα Σημίτη ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης.
«Αγαπημένε μας πρόεδρε, πορεύτηκες με ένα σπάνιο πολιτικό ήθος στη δημόσια παρουσία σου. Πάντα παρών στις μεγάλες μάχες της παράταξής μας. Η ακεραιότητα, η θεσμικότητα και η μεθοδικότητά σου έγραψαν ιστορία. Ανήκεις πλέον στο Πάνθεον των μεγάλων Ευρωπαίων ηγετών», είπε ο κ. Ανδρουλάκης. «Σε μια εποχή που η φιλελεύθερη δημοκρατία και η κοινωνική συνοχή απειλούνται, σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί, όπως εσύ, αποτελούν φάρους για όλους εμάς που μοιραζόμαστε τις ίδιες πολιτικές πεποιθήσεις», συνέχισε, «αλλά και στην προσωπική σου ζωή υπήρξες υπόδειγμα σεμνότητας και απλότητας. Πάντοτε διακριτικά, χωρίς τυμπανοκρουσίες και ηθικολογίες».
Ο κ. Ανδρουλάκης είπε ότι «το έργο των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ την περίοδο 1996-2004 συνδέθηκε με μια από τις πιο δημιουργικές περιόδους της σύγχρονης Ελλάδας». Πρόσθεσε ότι «τα επιτεύγματα της κυβέρνησης του είναι εθνικά, είναι σταθμοί στην ιστορία του τόπου. Η είσοδος της Ελλάδας στο ευρώ και η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση με άλυτο το Κυπριακό».
«Ήσουν το πολιτικό αντίδοτο στην αλαζονεία της εξουσίας. Μας έδειξες ότι πολλά που φαίνονται ανέφικτα, είναι στο χέρι μας να τα πετύχουμε. Ότι ένας διαφορετικός δρόμος απέναντι στη συντήρηση, είναι εφικτός: Αυτόν τον προοδευτικό πατριωτισμό υπηρέτησες σε όλη σου τη διαδρομή», τόνισε.
«Εβαλε τη χώρα πάνω από τον εαυτό του»
Με μία επίκληση στον Περικλή ξεκίνησε τον επικήδειο λόγο του ο στενός συνεργάτης του πρώην πρωθυπουργού και προσωπικός του φίλος, Τάσος Γιαννίτσης. «Η παρουσία όλου του πολιτικού φάσματος, αποδεικνύει το μέγεθος της τιμής για τον Κώστα Σημίτη. Μας έκανε υπερήφανους, μας έδωσε υπόσταση. Αφιέρωσε τη ζωή του για να πάει η Ελλάδα πολύ ψηλότερα. Και την πήγε. Κατανόησε ότι η θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη, βασιζόταν στο να κατανοήσει το σφυγμό της εποχής και να τον μεταβιβάσει στο κόμμα του και την κοινωνία. Και το πέτυχε» τόνισε ο ίδιος.
«Ο Κώστας Σημίτης γνώρισε την πολιτική ως ρίσκο. Παιδί αριστερών γονέων γνώρισε την ταραχώδη περίοδο του εμφυλίου. Όταν η προσδοκία έφερε τις προσδοκίες στο μέτρο του εφικτού, ο Σημίτης δεν υποτάχθηκε. Υπηρέτησε το ΠΑΣΟΚ έως το τέλος της ζωής του», ανέφερε ο προσωπικός φίλος του και ομότιμος καθηγητής, Γιάννης Βούλγαρης.
Οπως είπε ο ίδιος, τον Κώστα Σημίτη τον επέλεξαν γιατί ήταν έτοιμος για το άλμα. «Σε τέτοιες στιγμές ξεχώρισαν οι μεγάλοι ηγέτες της Ελλάδας. Έτσι προχώρησε η νεότερη Ελλάδα και κατάφερε πολλά έστω με υποχωρήσεις και μεταπτώσεις».
Συγκινημένος, ο ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας και παιδικός φίλος του Κώστα Σημίτη, Κωσταντίνος Τσουκαλάς ξεκίνησε τον επικήδειό του, περιγράφοντας τον τρόπο γνωριμίας τους. Οπως είπε, τους γνώρισε ο Νίκος Πουλαντζάς: «Ήρθε και με βρήκε και μου είπε “έλα, θα παίξουμε ποδόσφαιρο και θα γνωρίσεις ένα εξαιρετικό παιδί, τον Κώστα Σημίτη”» περιέγραψε. Και συνέχισε: «Ο μεν Πουλαντζάς αυτοκτόνησε, ο Σημίτης έγινε πρωθυπουργός κι εγώ βρίσκομαι μετά από 50-60 χρόνια να τον αποχαιρετώ αλλά μαζί και μια ολόκληρη εποχή και έναν κόσμο που δεν υπάρχει πια, έναν “μετα-κόσμο” που προσλαμβάνεται πλέον με τη μορφή αχνών και δυσερμήνευτων σημάτων που δεν ξέρουμε ακριβώς τι πάνε να πουν».
Μετά την τελετή στη Μητρόπολη, η πομπή κατευθύνθηκε πεζή προς το Α’ Νεκροταφείο Αθηνών για το τελευταίο κατευόδιο. Η πομπή, συνοδεία πλήθους κόσμου, έκανε μία μικρή στάση στη Βουλή, το «δεύτερο σπίτι» του Κώστα Σημίτη.
Η σορός έφτασε στο Α’ Νεκροταφείο, με το συγκεντρωμένο πλήθος να ξεσπά σε χειροκροτήματα. «Το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ και σε αποχαιρετά», φώναζε εν χορώ το πλήθος. Η τελετή ολοκληρώθηκε με την απόδοση τιμών στον εκλιπόντα αγημάτων από τα τρία σώματα των Ενόπλων Δυνάμεων.
Με δάκρυα στα μάτια, η σύζυγός του, Δάφνη άφησε ένα λευκό τριαντάφυλλο στον τάφο, ακολουθούμενη από τις κόρες της.
Ο επικήδειος του Κωνσταντίνου Τσουκαλά για τον Κώστα Σημίτη
«Το πιο δύσκολο πράγμα είναι ο αποχαιρετισμός», είπε αρχικά ο καθηγητής Κωνσταντίνος Τσουκαλάς που αναφέρθηκε εκτενώς σε εικόνες της προσωπικής σχέσης τους με τον Κώστα Σημίτη από τα παιδικά χρόνια τους και έπειτα. Είπε ότι πρωτογνώρισε τον Κώστα Σημίτη όταν ο Νίκος Πουλαντζάς -που ήταν συμμαθητής του πρώην πρωθυπουργού στο Πειραματικό-, ήρθε και τον κάλεσε να γνωρίσει τον Κώστα Σημίτη μετά το ποδόσφαιρο. «Πράγματι παίξαμε ποδόσφαιρο στην οδό Αναγνωστοπούλου δίπλα στην πλατεία Δεξαμενής και από εκεί άρχισα και εγώ να συναγελάζομαι και με τον Σημίτη».
Είπε ότι δεν θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί ότι μετά από τόσες δεκαετίες θα βρισκόταν εκείνος εδώ για να αποχαιρετήσει τον Κώστα Σημίτη «και μαζί με αυτόν μια ολόκληρη εποχή», «ένα κόσμο που δεν υπάρχει πια, έναν “μετα-κόσμο” που προσλαμβάνεται πλέον με τη μορφή αχνών και δυσερμήνευτων σημάτων που δεν ξέρουμε ακριβώς τι πάνε να πουν».
Σε έντονα προσωπικό τόνο ο κ. Τσουκαλάς είπε ότι ο αποχαιρετισμός γίνεται ακόμα πιο δύσκολος γιατί στα δικά του μάτια ο εκλιπών «δεν ταυτίζεται με κανένα τρόπο με την εικόνα που προβάλλεται μέσα από την πλημμυρίδα των δημοσιευμάτων -εγκωμιαστικών ή μη δεν έχει σημασία-, που ακολούθησαν την είδηση του θανάτου του, γιατί στο βάθος εγώ πιστεύω ότι ο Σημίτης ήταν ένας άλλος άνθρωπος, παρέμενε πάντα ένας ιδιωτικός άνθρωπος, ένας τρυφερός άνθρωπος, ένας συναισθηματικός, σεμνός άνθρωπος που ασχολιόταν με τον περίγυρό και δεν το έδειχνε ποτέ. Έκανε ό,τι μπορούσε για να βοηθήσει τους άλλους χωρίς να αφήσει ποτέ να εννοηθεί δημόσια ότι αυτό έκανε».
Είπε μεταξύ άλλων ότι ο Κώστας Σημίτης ήταν «έμμονα προσανατολισμένος στην ανάγκη βελτίωσης της χώρας μας, εξέφραζε την βαθιά πεποίθηση ότι η δημοκρατική Ελλάδα πρέπει να λειτουργεί μέσα στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, όχι για λόγους που αναφέρονται στο παρελθόν στην αρχαία Ελλάδα, αλλά για λόγους που αναφέρονται στο παρόν και κυρίως στο μέλλον». «Η αδιαπραγμάτευτη σημασία της ένταξης της χώρας στην ευρωζώνη, η επέκταση και ο εμπλουτισμός του κοινωνικού κράτους και η ιδιαίτερη σημασία που απέδιδε στην κοινωνία των πολιτών και στον πολιτισμό εξέφραζαν πεποιθήσεις που παρέμειναν αμετακίνητές και γι’ αυτό δεν άφηνε τίποτα στην τύχη». «Ίσως», εξήγησε ο κ. Τσουκαλάς, «γιατί οι τύχη στερείται αξιακών προδιαγραφών, δεν υπόκειται σε κανόνες, είναι άναρχη και συχνά είναι και άδικη. Έτσι κατά κάποιο τρόπο Σημίτης προσπαθούσε όχι να πάρει την τύχη με το μέρος του, αλλά να καλλιεργήσει ο ίδιος ορθολογικά τα προϊόντα της τύχης».
«Ήρθε όμως μία στιγμή, αλίμονο, που ο προγραμματισμός της τύχης έμεινε στον αέρα», συνέχισε μιλώντας για τον θάνατο του πρώην πρωθυπουργού: «…δεν μπορούσε ίσως ποτέ να φανταστεί ο Κώστας Σημίτης ότι στους Αγίους Θεοδώρους, στο σπίτι σας, με θέα την ομορφιά της ελληνικής θάλασσας, θα άφηνε την τελευταία του πνοή και ότι το τελευταίο πράγμα που αντίκρισε είναι η θάλασσα που λάτρεψε. Ίσως λοιπόν για μια φορά η τύχη να υπήρξε δίκαιη ίσως και μεγαλόψυχη, ο “ψυχρός αποστασιοποιημένος” υποτίθεται Σημίτης επέστρεφε στην αδρή αγκαλιά τής παιδικής του αισθαντικότητας».
Η διαδρομή από τη Μητρόπολη Αθηνών μέχρι το Α’ Νεκροταφείο
Μετά την τελετή στη Μητρόπολη, η πομπή θα κατευθυνθεί πεζή προς το Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών. Εκεί, ο Κώστας Σημίτης θα ταφεί σε χώρο δίπλα στο μνήμα του Ανδρέα Παπανδρέου. Η τελετή θα ολοκληρωθεί με την απόδοση τριών τιμητικών βολών.
Μετά την ολοκλήρωση της εξοδίου ακολουθίας στη Μητρόπολη Αθηνών, η πομπή θα ακολουθήσει πεζή τη σορό του Κώστα Σημίτη στη διαδρομή από τη Μητρόπολη έως την τελευταία του κατοικία στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, και ο χρόνος που υπολογίζεται είναι περίπου 25 λεπτά.
Η πομπή θα διανύσει τη Μητροπόλεως, θα περάσει από τη «Μεγάλη Βρεταννία», θα κάνει μια στάση στο δεύτερο σπίτι του Κώστα Σημίτη, στη Βουλή και στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, θα συνεχίσει στην οδό Αμαλίας, θα φτάσει στους Στύλους του Ολυμπίου Διός, μετά θα συνεχίσει προς την οδό Αναπαύσεως.
“Δεν υπάρχει τέλος της ιστορίας. Το σήμερα έχει συνέχεια στο αύριο. Από εμάς τους ίδιους εξαρτάται η συνέχεια αυτή.”
Αντίο Πρόεδρε. pic.twitter.com/rQZ0qGnqNv
— Nikos Androulakis (@androulakisnick) January 9, 2025
Τιμές στον εκλιπόντα αποδίδουν αγήματα από τα τρία σώματα των Ενόπλων Δυνάμεων
Ο Αντώνης Σαμαράς, ο Κώστας Καραμανλής και ο Προκόπης Παυλόπουλος δεν θα παραστούν στην κηδεία του εκλιπόντος πρωθυπουργού.
Ακολουθήστε μας στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία νέα
