Τουρισμός: Απόφαση σταθμός αλλάζει το τοπίο στις ξενοδοχειακές κρατήσεις

Κατά της Booking και υπέρ των γερμανικών ξενοδοχείων η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Με την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) στην υπόθεση C-264/23, αναμένεται να διαφοροποιηθεί το τοπίο στις ξενοδοχειακές κρατήσεις, δίνοντας τη δυνατότητα στα ξενοδοχεία να προσφέρουν χαμηλότερες τιμές στις ιστοσελίδες τους από ό,τι στις πλατφόρμες κρατήσεων, κάτι που δικαιώνει την ευρωπαϊκή ξενοδοχειακή βιομηχανία.

Την απόφαση υποδέχθηκε με ανακούφιση και η γερμανική, ξενοδοχειακή βιομηχανία, όπως προκύπτει σε ανακοίνωση της Γερμανικής Ένωσης Ξενοδοχείων (IHA), στο δυναμικό της οποία ανήκουν 1.600 ξενοδοχεία διαφόρων κατηγοριών.

Αξιοσημείωτο είναι πως σε αυτή τη νέα συνθήκη – όπως διαμορφώνεται εφεξής – οι ξενοδόχοι αναμένεται να κινηθούν νομικά ζητώντας να αποζημιωθούν τα γερμανικά ξενοδοχεία για την επί χρόνια χρήση ρητρών καλύτερης τιμής.

“Η Booking.com προσπάθησε να στρέψει τα δικαστήρια των κρατών μελών της ΕΕ το ένα εναντίον του άλλου. Με την προσφυγή που κατέθεσε στο Περιφερειακό Δικαστήριο του Άμστερνταμ, η Booking.com θέλησε να υπονομεύσει την τελική απόφαση του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου της Καρλσρούης, το οποίο είχε κρίνει ότι οι ρήτρες καλύτερης τιμής της πλατφόρμας παραβιάζουν την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία. Οι ανώτατοι Ευρωπαίοι δικαστές απέρριψαν κάτι τέτοιο”, σχολίασε ο Markus Luthe, διευθύνων σύμβουλος της Γερμανικής Ένωσης Ξενοδοχείων (IHA).

Ο ίδιος εξέφρασε την ελπίδα, μετά από αυτή την πρωτοποριακή απόφαση του ΔΕΕ, να επιταχυνθεί η υποκείμενη δικαστική διαδικασία και να αποζημιωθούν τα γερμανικά ξενοδοχεία για την επί χρόνια χρήση ρητρών καλύτερης τιμής, κατά παράβαση της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας”.

Όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή της η IHA, η Booking.com και 62 γερμανικές ξενοδοχειακές εταιρίες βρίσκονται σε δικαστική διαμάχη στο Περιφερειακό Δικαστήριο του Άμστερνταμ από τα μέσα του 2020. Παράλληλες διαδικασίες που αφορούν άλλα 1.700 ξενοδοχεία εκκρεμούν στο Περιφερειακό Δικαστήριο του Βερολίνου. Τα ξενοδοχεία ζητούν αποζημίωση από την Booking.com για τη ζημία που υπέστησαν λόγω της παραβίασης του ανταγωνισμού της ΕΕ, μέσω της χρήσης των λεγόμενων ρητρών ιστιμίας, ευρείας και στενής καλύτερης τιμής.

Το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Γραφείο Ανταγωνισμού είχε ήδη εκδώσει αντίστοιχη διαταγή κατά της Booking.com το 2015 και το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Γερμανίας επιβεβαίωσε την απόφαση αυτή το 2021. Όμως, την άνοιξη του 2023, το Περιφερειακό Δικαστήριο του Άμστερνταμ ανέστειλε τη διαδικασία και υπέβαλε δύο ερωτήματα στο ΔΕΕ προς διευκρίνιση.

Πρώτον, το Περιφερειακό Δικαστήριο του Άμστερνταμ ήθελε να μάθει από το ΔΕΕ αν οι εν λόγω ρήτρες καλύτερης τιμής συνιστούσαν τη λεγόμενη “αναγκαία παρεπόμενη συμφωνία” στη σύμβαση της ξενοδοχειακής πύλης, γεγονός που θα καθιστούσε τις εν λόγω ρήτρες παράνομες σύμφωνα με το αντιμονοπωλιακό δίκαιο. Δεύτερον, το Περιφερειακό Δικαστήριο του Άμστερνταμ ζήτησε από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διευκρινίσει πώς πρέπει να ορίζονται οι σχετικές αγορές, σε σχέση με τις πύλες κρατήσεων ξενοδοχείων.

Και στα δύο ερωτήματα, το ΔΕΕ ήταν απορριπτικό ως προς την Booking και ακολούθησε έτσι τις προτάσεις του γενικού εισαγγελέα Anthony Collins, της 6ης Ιουνίου 2024, σύμφωνα με τις οποίες, οι ρήτρες καλύτερης τιμής δεν πρέπει να θεωρούνται ως “αναγκαία παρεπόμενη συμφωνία”, ουδέτερη με βάση το αντιμονοπωλιακό δίκαιο, και υπάρχει ξεχωριστή αγορά προϊόντων για τις πύλες κρατήσεων ξενοδοχείων, στην οποία η Booking.com έχει μερίδιο αγοράς άνω του 60%.

Το ΔΕΕ επιβεβαίωσε σε μεγάλο βαθμό τη θέση του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου της Γερμανίας ότι, για να αναγνωριστεί μια περιοριστική ρήτρα ως “αναγκαία παρεπόμενη”, είναι απαραίτητο η ρήτρα αυτή να είναι αντικειμενικά απαραίτητη για την ορθή εκτέλεση της εν λόγω σύμβασης.

“Αυτή η δικαιολογία που επανειλημμένα προβάλλεται από την Booking.com είναι άκυρη από τότε που το Ομοσπονδιακό Γραφείο Ανταγωνισμού της Γερμανίας την απαγόρευσε το 2015 και τώρα είναι οριστικά εκτός τραπέζης”, συνοψίζει ο γενικός διευθυντής της IHA, Tobias Warnecke.

Δεν αρκεί, προσθέτει, η Booking.com να ισχυρίζεται ότι η εκτέλεση της σύμβασης θα ήταν πιο δύσκολη χωρίς την περιοριστική ρήτρα. Συνεπώς, οι ρήτρες καλύτερης τιμής που χρησιμοποιεί η Booking.com παραβιάζουν κατά τη γνώμη του ΔΕΕ και την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ανταγωνισμού.

Όσον αφορά τον ορισμό της αγοράς, το ΔΕΕ παραπέμπει το Περιφερειακό Δικαστήριο του Άμστερνταμ στους γενικούς κανόνες για τον ορισμό των σχετικών αγορών. Τονίζει ότι το δικαστήριο του Άμστερνταμ θα πρέπει να αναζητήσει καθοδήγηση ως προς αυτό από την απαγορευτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην υπόθεση M.10615 (Booking Holdings/eTraveli Group) και να λάβει επίσης υπόψη ότι η Booking.com δεν αμφισβήτησε ξεχωριστά τον ορισμό της αγοράς, που εφαρμόστηκε στην εν λόγω απόφαση.

Αυτός ο ορισμός της αγοράς αντιστοιχεί σε εκείνον του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου της Γερμανίας στην απόφασή του της 18ης Μαΐου 2021.