Η κρίση του πολιτικού συστήματος θα επιταθεί

Του Γιώργου Σαρλή – Το περίπου 60% αποχής σηματοδοτεί την αποδιάρθρωση του πολιτικού συστήματος. Η περίοδος της χειρότερης μεταπολεμικής κρίσης και τα απόνερά της, 2010-2019, κρατούσε ψηλότερα τη συμμετοχή. Η κατακόρυφη πτώση της σημαίνει ότι το πολιτικό σύστημα δεν κατάφερε να ανταποκριθεί και να βγάλει την ελληνική κοινωνία από την κρίση, παρά την δημοσιονομική ανάσα μετά το 2018, απογοήτευσε και βυθίζεται μαζί της σε αυτή.

Το double score μεταξύ πρώτου -δεύτερου δείχνει παγίωση της εξάρθρωσης της διαχρονικής μηχανικής του κοινοβουλευτισμού, του δικομματικού παιχνιδιού. Πρόκειται, μπροστά σε τέτοιες απώλειες του πρώτου, για καθαρά προσωπική αποτυχία και ευθύνη της γελοίας ηγεσίας της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η κυβερνητική φθορά είναι σε τέτοιες διαδικασίες αναμενόμενη. Οι απώλειες της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν δικαιολογούνται. Παρά μόνο όταν συνυπολογιστεί ότι ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ κάνει πολιτική με το “πατρίς, θρησκεία, οικογένεια”, με την επίδειξη πλούτου και με τη Φάρλι, και δεν μπορεί να πείσει και να εμπνεύσει.

Η επικράτηση και εκλογή αστέρων του star system είναι απόδειξη ότι η πολιτική επέλεξε να δανεισθεί πρόσωπα -σημαίες άλλων χώρων, χωρίς να μπορεί να δημιουργήσει δικούς της ήρωες. Εκλογές αναγνωρισιμότητας και ρηχής αντιπαράθεσης κι όχι επιχειρηματολογίας. Παίκτες survivor αναζητούσαν πολιτική επιβίωση -δεν θα έχουν να δώσουν τίποτα συναφές στους εκλογείς τους. Η κρίση του πολιτικού συστήματος θα επιταθεί.

Η σχεδόν ισοτιμία δεύτερου -τρίτου μαζί με την αδυναμία τους αθροιζόμενοι να φτάσουν τον πρώτο δείχνει την εσωτερική υπονόμευση του σοσιαλδημοκρατικού χώρου. Ο καθένας τους, με άλλες καταβολές και αισθητική, φέρει τόσο στοιχεία, όσο και πρόσωπα βαρίδια, που εμπόδισαν και θα εμποδίσουν συνθέσεις. Εμμονές σε πολιτικές της δεξιάς σοσιαλδημοκρατίας από τη μια -ανεπαρκείς για μια κοινωνία που παραμένει βυθισμένη στη φτώχεια- και ατεκμηρίωτος λαϊκισμός, κι άρα απαξίωση της έκφρασης υπαρκτών αναγκών, από την άλλη. Τεχνοκρατική τιποτολογία κι άσφαιρος σοσιαλισμός από τη μια, κουτσαβάκικος αντιθεσμικός λόγος, συνωμοσιολογία και κιτρινισμός από την άλλη.

Η άνοδος της ακροδεξιάς ιδίως με την Ελληνική Λύση εκδηλώνει το χάσμα που άφησε η κυβέρνηση στα δεξιά της λόγω κάποιων λογικών θέσεων που θεωρούνται προοδευτικές. Αλλά και ως αποτέλεσμα του νέου “μακεδονικού αγώνα”, τα απόνερα του οποίου, όμως, επιμένουν και λόγω της εγκατάλειψης της περιφέρειας και της χρεοκοπίας κάθε έννοιας περιφερειακής συνοχής. Η κυβέρνηση δυστυχώς έτσι καταλήγει σήμερα να μην χάνει λόγω της ακρίβειας ή του εγκαταλελειμμένου ΕΣΥ, αλλά χάνει από τα δεξιά της για εσωτερικούς ιδεολογικούς ανταγωνισμούς στο χώρο της συντήρησης και του μίγματος πολιτικών της. Σε εθνικές εκλογές, ανάλογα και με την τακτική συσπείρωσης αυτού του χώρου στα δεξιά της, ενδέχεται, για να μην χάσει από αυτή την πλευρά να απευθύνεται και να κερδίζει, εκβιαστικά και μη, υποστήριξη από κεντροαριστερά της. Υπάρχει κίνδυνος να πάμε σε μοντέλο Γαλλίας.

Η αναιμική άνοδος του ΚΚΕ δεν σημαίνει πρακτικά τίποτα, γιατί το κόμμα έχει από καιρό αυτο-τοποθετηθεί εκτός ειδικών κοινοβουλευτικών συσχετισμών και της αλλαγής τους, μετρώντας με βάση αόριστα κριτήρια “ανυπακοής” και μιας “εξαίρεσης”, δυστυχώς στη βάση ακόμη και αντιδραστικών θέσεων, όπως για τα ΛΟΑΤΚΙ ή για τη Μακεδονία κλπ, με διάφορες προφάσεις.

Η αχρείαστη μη συμπόρευση Νέας Αριστεράς και Κόσμου έχει συνέπειες, μια έδρα και αναγνωρισιμότητα σε ένα νέο ακροδεξιό πολιτικό μόρφωμα. Η Νέα Αριστερά έμεινε σε λογικά ποσοστά για κόμμα 5 μηνών. Δεν πήγε πιο ψηλά όχι λόγω έλλειψης, αλλά λόγω υψηλής αναγνωρισιμότητας. Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να θέλει να αλλάξει το κοινό του και να μπορεί να πορεύεται κάνοντας ότι ξεχνάει πτυχές του κυβερνητικού παρελθόντος του -και να κρατάει κάποιες δυνάμεις λόγω της δυναμικής που έχει από μόνη της η θέση του 2ου- αλλά όποιος θέλει να κατέβει και να διεκδικήσει ένα αριστερό κοινό ξεκινώντας απ’την αρχή αλλά με μοντέρνο τρόπο και λόγο, δεν μπορεί να το κάνει χωρίς αυτοκριτική, που κι αν δεν εκφράζεται ρητά πρέπει να προκύπτει από τη συνετή χρήση συμβόλων, από το χτίσιμο νέων σχέσεων εμπιστοσύνης, από μικρότερη αριστερή ηθικολογία, από συνειδητή αποχή προσώπων από ψηφοδέλτια και πάνελ υπέρ εκείνων που μπορούν να εκφράσουν μια τέτοια επανεκκίνηση.

Από αύριο πολιτικά οι πιο ενδιαφέρουσες εξελίξεις αναμένονται στον χώρο της ευρύτερης προοδευτικής παράταξης, με τη σταδιακή υπέρβαση των εμποδίων που βάζουν κοντόθωρες ηγεσίες και ναρκισιστικές αντιλήψεις. Εκεί οι αριστερές καταβολές, τα ανάλογα αναλυτικά εργαλεία, η κυβερνητική εμπειρία -με τις ήττες, τα λάθη, τις επιτυχίες- και η κοινή πείρα για την αξία της πραγματικής οργάνωσης και πολιτικής συμμετοχής έναντι των αποστεωμένων κομμάτων είναι ο πλούτος που θα πρέπει να εισφέρει η νέα γενιά των στελεχών της Νέας Αριστεράς.

*Νομικός, πρώην Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης

Διαβάστε επίσης:

Ευρωεκλογές 2024: Την «πλάτη» στην κάλπη γύρισε ένας στους δύο Ευρωπαίους

Ευρωεκλογές 2024 – Ηράκλειο: Πυρετώδεις προετοιμασίες με το εκλογικό υλικό

Ευρωεκλογές 2024: Πότε θα συγκροτηθεί Σώμα το νέο Κοινοβούλιο