Ελαιώνες σε εγκατάλειψη

Της Έφη Τριήρη- Η ερήμωση της ελληνικής επαρχίας δεν είναι πλέον μια θεωρητική συζήτηση

Ελαιοπαραγωγός από τη Μεσσηνία μιλά με φωνή κουρασμένη.

Δηλώνει απογοητευμένος και χωρίς προοπτική. Σκέφτεται σοβαρά να πουλήσει τα κτήματά του, τη γη που κληρονόμησε από τον πατέρα και τον παππού του.

Όμως, ακόμη κι εκεί σκοντάφτει στην πραγματικότητα: δεν υπάρχουν αγοραστές, τουλάχιστον όχι αγοραστές που να δίνουν αξία στη γη και στον κόπο μιας ζωής. Η ιστορία του δεν είναι εξαίρεση. Είναι ο κανόνας σε μια αγορά ελαιόλαδου που δείχνει να χάνει τους ανθρώπους της.

Η ερήμωση της ελληνικής επαρχίας δεν είναι πλέον μια θεωρητική συζήτηση.

Είναι εικόνες εγκατάλειψης. Οι νέοι φεύγουν από τον τόπο τους και αναζητούν εργασία στις πόλεις ή στο εξωτερικό, αφήνοντας πίσω τους χωράφια που άλλοτε έσφυζαν από ζωή. Ανάμεσα σε αυτά, οι ελαιώνες – το πιο αναγνωρίσιμο σύμβολο της ελληνικής γης.

Η Κομισιόν προβλέπει ότι έως το 2035 αναμένεται μείωση εκτάσεων στην ελαιοκαλλιέργεια λόγω εγκατάλειψης, με την παραγωγή ελαιόλαδου στην Ελλάδα να μειώνεται κάτω από 180.000 τόνους ετησίως.

Ωστόσο, η ελιά δεν εγκαταλείπεται από αδιαφορία. Εγκαταλείπεται από ανάγκη.

Οι νέοι δεν απορρίπτουν τη γεωργία επειδή φοβούνται τη δουλειά. Απορρίπτουν ένα σύστημα που δεν τους προσφέρει καμία ασφάλεια.

Το κόστος παραγωγής ανεβαίνει, οι τιμές συχνά δεν καλύπτουν ούτε τα βασικά, η γραφειοκρατία αποθαρρύνει και η στήριξη παραμένει αποσπασματική. Υπό αυτές τις συνθήκες, η αγροτική ζωή μοιάζει αδιέξοδη.

Οι συνέπειες είναι ήδη ορατές. Το ελληνικό ελαιόλαδο, ένα προϊόν διεθνώς αναγνωρισμένο για την ποιότητα και την ιστορία του, κινδυνεύει. Όχι μόνο από τις κλιματικές αλλαγές ή τον ανταγωνισμό, αλλά κυρίως από την απουσία ανθρώπων που θα συνεχίσουν την παραγωγή.

Η πολιτεία οφείλει να δει την πραγματικότητα κατάματα. Η στήριξη των νέων αγροτών δεν μπορεί να περιορίζεται σε υποσχέσεις. Χρειάζονται ουσιαστικά κίνητρα, σύγχρονη εκπαίδευση, πρόσβαση σε χρηματοδότηση και αξιοπρεπείς συνθήκες ζωής στην επαρχία. Χωρίς σχολεία, υγεία και υποδομές, κανένας νέος δεν θα επιστρέψει στη γη.

Η ελιά δεν είναι απλώς ένα δέντρο. Είναι μνήμη, ταυτότητα και πολιτισμός. Αν την εγκαταλείψουμε, εγκαταλείπουμε ένα κομμάτι της Ελλάδας. Και τότε η ερήμωση της επαρχίας δεν θα είναι απλώς κοινωνικό φαινόμενο, αλλά εθνική απώλεια.

Πηγή: Ναυτεμπορική